Davlatiy moliya

Hosilaviy  qimmatli  qog‘ozlar  deb,  bahosi  boshqa  aktivlar,  masalan, 

aksiyalar, qayd qilingan daromadga ega qimmatli qog‘ozlar, xorijiy valyuta yoki 

qandaydir mahsulotlar bahosiga bog‘liq bo‘lgan moliyaviy vositalarga aytiladi. 

Ularning asosiy funksiyasi ular hosila hisoblangan aktivlarga qo‘yilmalarning risk 

darajasini boshqarish uchun vosita sifatida xizmat qilishdan iborat. 

  

Hosilaviy  qimmatli  qog‘ozlarning  kengroq  tarqalgan  turlari  opsionlar  va 

forvard kontraktlari hisoblanadi. Sotib olishga opsion, yoki “koll” opsion  – bu 

egasiga ma’lum bir miqdordagi aktivlarni belgilangan narxda opsion amal qilish 

muddatining  o‘tib  ketishi  yoki  tugaguniga  qadar  istalgan  paytda  sotib  olish 

huquqini beradigan vositadir. Sotishga opsion, yoki “put” opsion – bu, egasiga 

opsion  amal  qilish  muddatining  o‘tib  ketishi  yoki  tugaguniga  qadar  xohlagan 

paytda  kontrakt  bo‘yicha  o‘rnatilgan  narxda  ma’lum  bir  miqdordagi  aktivlarni 

sotish  huquqini  beradigan  vositadir.  Aktiv  egasi  ushbu  aktivni  sotish  uchun 

opsion sotib olar ekan, o‘zini uning narxi kontraktda ko‘rsatilganidan kamayib 

ketish xavfidan samarali sug‘urta qiladi.