Navoiy davlat pedagogika instituti magistratura bo`limi o`zbek tili va adabiyoti mutaxassisligi

daryoga,    mahliyo  bo‘lish    (mahliyo  bo‘lmoq  “harakat  yoki  zavqdan  es-xushi 

---

 

23 

og`ib, angrayib qolmoq, hay-ron qolmoq ”(O‘TIL.II.574-bet) ), kulish holati oyga 

ko‘chirilgan  va  tashxisning  ajoyib  na`munasi  yaratilgan.        Ushbu  tasvir  orqali   

voqelikka  nisbatan  ijobiy  munosabat  ifodalangan    va  nutqiy  ta`sirchanlik 

oshirilgan.  

Rauf  Parfi  she’riyatida  tabiat  unsurlari,  moddiy  olam  o‘z  hayoti,  xayollari 

bilan  yashaydi.  Xoh  osmon  kengliklariyu  yulduzlarmi,  xoh  bulutlaru  oftob 

nurlarimi  —  barchasi  o‘z  quvonchi,  tashvishi,  dardi-dunyosi  bilan  betakror 

qiyofasini  namoyon  etadi.  Sirli  olam  sinoatlarini  tushunishga  ko‘mak  beradi. 

Tabiat  obrazlari  ko‘zimizga  singib  kirarkan,  ko‘nglimizdan  joy  oladi.  Yana 

muhimi,  tabiat  detallari,  ranglari,  obrazlari  jamiyatni,  insonni  tushunishimizga 

ko‘maklashadi. Bir  o‘rinda  qizlarga xos bo‘lgan soch turmaklash holatini  tabiat  

hodisasiga, ya`ni quyoshning botishiga o‘xshatib, quyoshga ko‘chirgan: 

        Kechki quyosh turmaklar sochin, 

                              Jozibali bo‘lar ertaga! 

                              Ana, ko‘k ham marjonlar sochdi –  

                              Kengliklarning moviy ertagin. 

 Tuy`gular    bilan  bog`liq  tashxis  san`ati    ham  ijodkor  she`rlarini  bezab, 

ularga  o‘ziga  xos  jilo  bahsh  etadi.    Chunonchi,  shoir  she`rlaridagi  o‘ziga  xos 

xususiyatlardan  biri  ham  tuy`gularni    obraz  darajasiga  ko‘targan  va  ichki 

tuyg`ularni ushbu obrazlar orqali ifodalagan: