Parazit begona o'tlar va ularga qarshi kurashish choralari



Download 1,05 Mb.
bet5/14
Sana29.05.2022
Hajmi1,05 Mb.
#619222
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Bog'liq
Parazit begona o\'tlar va ularga qarshi kurashish choralari

Qo‘shbarg tuyatovon (zigofillum oksianum) - juftbargdoshlar oilasiga mansub, 40-70 sm keladigan ildizbachkisidan ko‘payuvchi ko‘p yillik o‘tchil o‘simlik. Barglari 2 ga bo‘lingan. Tog‘oldi tumanlarda, cho‘l, adir zonasida, lyoss tuproqli adirlarda, loydan qurigan eski imoratlarning o‘rnida o‘sadi. O‘zbekistonning hamma viloyatlarida tarqalgan. Yaylovlarda chorvo mollari deyarli yemaydi. Ammo ayrim hollarda boshqa yea-xashak o‘tlar bo‘lmaganda yeyilsa, qoramollar, tuyalar zaharlanishi mumkin.



Ranunculus arvensis L. — Дала айиқтовони, туятовон

Tajribada 3,1 kg tuyatovon yedirilgan qorakul qo‘ylarida zaharlanish alomatlari kuzatildi, asosan gemoliz hodisasi yuz beradi. Samarqand davlat universitetining fiziologiya kafedrasida o‘tkazilgan ayrim tajribalar tuyatovonning yashil massasiga nisbatan pichani parazitroq ekanligini ko‘rsatdi. Ammo tuyatovonning parazitligi siloslash paytida ancha kamayadi va ayrim mutaxasislarning fikricha, to‘yimliligi bilan makkajo‘xori va jo‘xori silosiga tenglasha oladi. Shu nuqtai nazardan tuyatovonni chuqurroq o‘rganish maqsadga muvofiqdir. Tuyatovon xalq medisinasida askarida va boshqa yumaloq chuvalchanglarga qarshi kurashishda dori sifatida qo‘llaniladi.
Kampirchopon (Trichodesma incanum (Bge)Dc) -Kampirchopon bachkilaydigan o‘q ildizli ko‘p yillik yirik o‘t bo‘lib, dengiz sathidan 400-1100 metr balandlikdagi yerlarda keng tarqalgan. Tekis va adir yerlarda aprelning birinchi yarmida. Tog‘li hududlarda aprel oxirida va mayning birinchi yarmida o‘sa boshlaydi.
Urug‘ yirik (6-10 mm), yalpoq, loviya yoki yurak shaklida, nayza uchli bo‘ladi. Po‘sti kulrang, bir tomoni taram-taram yo‘lli, ikkinchi tomoni g‘adir-budur. U sermoy. Ming donasining og‘irligi 55 gramm keladi. Birinchi yili poyasining bo‘yi 30 sm. ga yetib, ildizi 1,5 m. gacha o‘sadi. Bargi bandsiz, tuxumsimon yoki keng xanjarsimon shaklda, nayza uchli, poyaga juft-juft bo‘lib, qarama-qarshi joylashgan. Poya va barglari oq tuklar bilan qalin qoplangan. Ikki-uch yil davomida tupi tarvaqaylab o‘sib, bo‘yi bir metrga, eni 0,5 m. ga yetadi. Ildizning sirti g‘adir-budir bo‘lib, yo‘g‘onligi 2-4 sm, uzunligi 4 m. ga yetadi. Kampirchopon kombayn bilan o‘rilgandan yoki ketmon bilan chopilgandan keyin tezda ildizdan sal yotiq o‘sadigan bir necha poya chiqaradi.
Kapirchoponning gullari pastki qismidan ochila boshlaydi. Gullash davri may oxiri va iyun boshida (tog‘larda iyulda) boshlanib, sentabrgacha, qaytadan ko‘karganlarida esa sovuq tushguncha davom etadi. Guli yirik (diametri 2,5 sm), havorang, keng og‘izli qo‘ng‘iroqchaga o‘xshaydi va beshta gulbargi bo‘ladi. Gullagandan keyin 2-3 hafta o‘tgach, urug‘i yetiladi. Yetilgan urug‘lar kuzgacha to‘kilmaydi.
Kampirchopon ekinlarning har gektarida 450 dan 5500 tupgacha, ba’zi joylarda 40 ming tupgacha o‘sadi. Bir tup kampirchopon 150 dan 2000 donagacha urug‘ tugadi. Urug‘ida 2,7 barg va poyasida 1,5 foiz alkoloid (zahar) bo‘ladi.

Download 1,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish