Parallel proyeksiyalash (10-sinflar uchun Geometriya fanidan parallel proyeksiyalash mavzusida dars ishlanmasi) Mavzu

Parallel proyeksiyalash
(10-sinflar uchun Geometriya fanidan parallel proyeksiyalash mavzusida dars ishlanmasi)
Mavzu: Parallel proyeksiyalash.
Darsning maqsadi:
Ta`limiy: o`quvchilarga parallel proyeksiyalash hamda shakllarning parallel proyeksiyalari haqida yangi bilimlarni berish, o`quvchilarga parallel proyeksiyalashning amaliyotdagi tadbiqlarini o`rgatish.
Fanga oid kompetensiya(FK4): o`rganilgan geometrik tushunchalarni o`quv jarayoni hamda amaliyotda qo`llay olish.
Tayanch kompetensiya: parallel proyeksiyalashga zarur fundamental geometrik tushunchalarni o`rganish.
Rivojlantiruvchi: o`quvchilarning aqliy qobiliyatlarini rivojlantirish orqali barkamol shaxslar bo`lib yetishishlariga undash, xotira va diqqat faoliyatini o`stirish. Berilgan topshiriqni yechish orqali o`z qobiliyatiga bo`lgan ishonchini orttirish.
Fanga oid kompetensiya(FK1): o`rganilgan matematik tushunchalarni qabul qilb, mavzuga doir tegishli misollar keltira olish.
Dars turi: yangi bilim beruvchi.
Dars metodi: noan`anaviy tushuntirish, savol-javob, guruhlarda ishlash.
Dars jihozi: darslik, tarqatmalar, interaktiv doska.
Dars rejasi:
1. Fazoda parallel proyeksiya haqida tushuncha;
2. Shakllarning parallel proyeksiyalari;
3. Parallel proyeksiyaning amaliyotdagi tadbiqlari.

Darsning borishi:

1. Fazoda parallel proyeksiya haqida tushuncha.
Parallel proyeksiyalash – berilgan shaklning har bir nuqtasi berilgan proyeksiyalash yo`nalishiga parallel bo`lgan to`g`ri chiziqlar bo`ylab tekis ko`chirilishi. Parallel proyeksiyalashda biror shakl, proyeksiyalash tekisligi va proyekiyalash yo`nalishini belgilovchi va proyeksiyalash tekisligi bilan kesishuvchi biror to`g`ri chiziq olinadi.
Ixtiyoriy tekislik va proyeksiyalash to`g`ri chizig`i va tekislikda ham, to`g`ri chiziqda ham yotmagan nuqta berilgan bo`lsin(1-a) rasm):


1-a) rasm.
nuqtadan tekislikka to`g`ri chiziqqa parallel bo`lgan to`g`ri chiziq o`tkazamiz. Bu to`g`ri chiziq tekislikni nuqtada kesib o`tsin(1-b) rasm):


1-b) rasm.
Topilgan nuqta nuqtaning tekislikka parallel proyeksiyasi deb ataladi.
B shaklni tekislikka yo`nalish bo`yicha parallel proyeksiyalash:
1) shaklning ixtiyoriy nuqtasini olamiz, undan to`g`ri chiziqqa parallel to`g`ri chiziq o`tkazamiz;
2) To`g`ri chiziqning tekislik bilan kesishish nuqtasini belgilaymiz. Bunday nuqtalar tekislikda qandaydir shaklni hosil qiladi.
Hosil bo`lgan shakl shaklning tekislikdagi to`g`ri chiziq yo`nalishi bo`ylab hosil qilingan proyeksiyasi hisoblanadi.
Quyida kubni yo`nalish bo`yicha tekislikka parallel proyeksiyalash jarayonini kuzatamiz(2-rasm):

2-rasm.