Tomir kasalliklaridan
KT yordamida infarktni qon quyilishidan farqlash
mumkin, Gemorragik o’ choq oq soya ko’ rinishida bo’ lsa, ishemiya o’
chog’i to’ q rangli bo’ lib ko’ rinadi.
•
Miya o’ smalarida
zichligi yuqori yoki past bo’ lgan sohalardan tashqari
qorinchalar siqilishi va siljishi, miya ustuni defformatsiyasi va siljishi ham
aniqlanadi. KT yordamida yarim sharlaridagi va miyachadagi atrofik o’
zgarishlar (egatlar va yoriklar kengayishi, qorinchalar va sisternalar
kengayishi) va likvor yo’ llari okklyuziyasi darajasini aniqlash mumkin.
YaMR tomografiya
•
KT dan prinsipial farq qiladi. Bunda miya qismlari» suratlarini olish uchun
vodorod yadrolari (protonlar) tarqalish darajasi va fizik xarakteristikasi bo’
lmish relaksatsiya vaqti e’tiborga olinadi. Suratlarda nafaqat anatomik
axamiyagga ega, balki fizik kimyoviy xarakteristikasiga ega bo’ lgan
ma’lumotlar aniklanadi. Ktga nisbatan erteroz va anieroz tashxis
imkoniyatini beradi. Sagital kesmalarda esa kraniovertebral o’ tishni
aniklash mumkin.
POZITRON-EMISSION TOMOGRAFIYA (PET)
•
Miya maxalliy metobolizmini va qon aylanishini xajmiy YaMRda
baholashda ishlatiladi. PET asosida ultra qisqa yashovchi pozitron
nurlovchi
uglerod,
azot,
kislorod,
fosfor
protonlarini
glyukoza,
aminokislotlar neyrotransmitterlar va boshqa moddalar almashinuviga
qo’ shilishi yotadi.
•
YaMR va PET da miyadagi morfologik o’ zgarishlardan oldin keluvchi
bioximik o’ zgarishlarni aniqlashga, va demak kasalliklarni rivojlanish
mexanizmlarini tushunishga va o’ z vaktida patogenegik davo olib
borishga imkon beradi.
MAGNIT-REZONANS TOMOGRAFIYA (MRT)
•
MRT usulining moxiyati shundan iboratki: doimiy magnit maydonida
joylashgan va taranglashish gradiyentiga ega bulgan urganiluvchi ob’ekt
yukori chastotali impulslar ta’siri ostida buladi va buning natijasida uch
ulchamli ob’ektning istalgan nuktasidan magnit rezonans signal olish
imkoniyati tugiladi.
•
Kulrang va ok moddaning yaxshi kontrastlanishi, suyak artefaktlarining
yukligi, suv va lipidlarning proton yadrolari konsentratsiyasiga nisbatan
yukori sezgirligi xisobiga MRT umummiya shishi,bosh miyadagi xamda
miya ustuni va miya ichidagi ishemik zararlanishlar va dimiyelinizatsiya
uchoklari diagnostikasida juda informativ usuldir.
LYUMBAL PUNKSIYA
•
Orqa miya kanalini punksiya qilish uchun bemor o’ tirgan yoki yotgan
xolatda bo’ lishi kerak. Punksion ignani II-III yoki III-IV bel umurtqalari
oralig’iga bemorning bosh tomoniga biroz qaratib turib, gorizontal xolatda
sanchiladi. Ignaning uchi miya qattiq pardasiga yetganda bir oz qarshilik
seziladi va u teshib o’ tilganda bu qarshilik yo’ qoladi, shu zaxoti ignadan
mandren olinganda suyuqlik toma boshlaydi. Ignaga manometr ulab likvor
bosimini suv ustunida o’ lchanadi. So’ ng sterillangan probirkaga 5-6 ml
likvor olinadi. Punksiyadan so’ ng bemor 2 soat mobaynida to’ shakda
qorni bilan, keyin esa 2 kun ichida orqasi bilan yostiqsiz yotishi lozim.
•
Likvor- bosh miya qorinchalari ichi, bosh va orqa miya subaraxnoidal
kengligida aylanuvchi suyuqlikdir. Organizmda likvorning umumiy
miqdori 130-140 ml. Serebrospinal suyuqlik asosan bosh miyaning yon
qorinchalari, III va IV qorinchalari, Silviyev suv yo’ li, bosh miya
sisternalari, bosh va orqa miya subaraxnoidal kengligida o’ rin olgan.
•
Do'stlaringiz bilan baham: |