P. S. Su L t o n o V ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish asoslari

m u sta h k a m lo v ch i o ‘sim lik q o p la m in i sh a k lla n tir ish , suv
havzalarini him oyalovchi daraxtzorlarni barpo etish va boshqa

---

shu kabi o ‘rmonchilikka daxldor tadbirlar kiradi. Tuproqlarni
deflyatsiyadan himoyalashda ihotazorlarning ahamiyati kattadir.
U la rn in g sh a m o ld a n h im o y a lo v c h i ta ’siri d araxt turi va
balandligi, zichligi hamda tuproqning xususiyatlariga qarab 400
metrgacha yetishi mumkin. 
0
‘zbekiston sharoitida balandligi 
6
­
8
 metrga yetgan ihotazor 60-250 metrgacha masofadagi tuproqni
shamoldan saqlay oladi.
Q u m lik larn i sh a m o l t a ’sirid a k o ‘ch ish id a n sa q la sh d a
fitom elioratsiya, y a ’ni selen, shuvoq, yulg'un, qum q iyog‘i va
boshqa ch o‘l o'simliklaridan tashkil topgan mustahkam o ‘simlik
q o p la m in i v u ju d g a k e ltir ish h am d a sa k s o v u l, k a n d im ,
quyonsuyak kabi ch o
‘1
butalaridan o'rm onzorlar barpo etish
yaxshi samara beradi.
4. 
Gidrotexnik tadbirlar. Bu qiyalik yerlarda suv tezligini
tartibga soluvchi gidrotexnik qurilma va inshootlarni barpo
etish ga qaratilgan tadbirlar b o ‘lib, o ‘z ich iga suv oqim ini
y o ‘naltiruvchi dambalar, mustahkam qoplam ali sharsharalar,
selxonalar, zinapoyasimon ariqlar qurish, sug‘orish tarmoqlarini
qattiq qoplamalar bilan qoplash, beton ariqlar, quvurlar, turli
plastik shlanglardan foydalanish, nishabligi yuqori(> 
10
°) b o ‘lgan
qiyaliklarda ekinlar uchun terrasalar barpo etish kabi usullarni
o ‘z ichiga oladi. Bu guruhdagi chora-tadbirlar asosan suv
eroziyasining oldini olishda k o ‘proq q oilan ilad i.