П. Мирхамидова, А.Ҳ. Вахобов, Қ. Давранов, Г. С. Турсунбоева


 Ўсимликлар ва ҳайвонларда ген инженерлиги



Download 3,69 Mb.
Pdf ko'rish
bet77/95
Sana24.02.2022
Hajmi3,69 Mb.
#231616
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   95
Bog'liq
1mcxWBDspmPEtyJa2LAHFmpR0Ozmkbgkh9LSQDO0

11.4. Ўсимликлар ва ҳайвонларда ген инженерлиги 
Ўсимлик ҳужайраларига генлар турли усул билан киритилади: 
Икки паллали ўсимликлар учун табиий вектор, яъни агробактериялар 
плазмидасидан фойдаланилади. Бир паллали ўсимликлар учун ҳам ушбу 
усулдан фойдаланилади, лекин бу усул бир-оз қийинчиликлар туғдиради. 
Агробактерияларга нисбатан чидамли бўлган ўсимликларда эса, генлар 
бевосита физик йўл билан киритилади. Булар: микрозаррачалар билан 
«хужум» қилиш ёки балластик метод; электропорация, полиэтиленгликол 
билан ишлов бериш; ДНКни липосома таркибига ўтказиш ва бошқалар. 


 261 
Энг қулай метод микрозаррачалар билан «ҳужум» қилиш методи 
ҳисобланади. Юқори тезликда заррачалар ядрога бевосита кириб, 
трансформация самарадорлигини оширади. Шу усул билан ДНКга эга 
бўлган 
ҳужайранинг 
бошқа 
органеллалари 
– 
хлоропластлар 
ва 
митохондрияларни ҳам трансформациялаш мумкин. 
Охирги вақтларда комбинацияланган трансформация методи – 
агролистик методи ҳам яратилиб, амалда қўлланилмоқда. Бунда бегона ДНК 
тўқимага бирор-бир физик йўл, масалан баллистик йўл билан киритилади. 
Киритилаётган ДНК да Т-ДНК вектор ва маркер гени, ҳамда 
вирулентликнинг агробактериал гени бўлиши керак. Ўсимлик ҳужайрасида 
вирулентлик генини вақтинчалик экспрессияси оқсиллар синтезига олиб 
келади. Бу оқсиллар плазмидадан Т-ДНКни тўғри кесиб, уни агробактериал 
трансформациядаги сингари ҳўжайин геномига жойлаштиради. Сўнг in vitro 
да таркибида ҳужайраларнинг кўпайиши учун зарур бўлган фитогормонли 
озуқа муҳитига экилади. Озуқа муҳитида одатда трансген ўсимликлар 
чидамлиликка эришиши учун селектив маркер бўлиши керак. 
Регенерация кўпроқ каллус босқичидан сўнг рўй беради. Сўнгра муҳит 
тўғри танлай олинса органогенез бошланади. Униб чиққан куртаклар илдиз 
бериши учун бошқа муҳитга ўтказилади. 

Download 3,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   95




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish