P I k I r b I l d I r I w sh I l e r: Sh. Allaniyazova

Ol
 xan
ǵ
a ja
ǵ
ıp, 
abırayı da joqarılaptı. 
Bunı
 xannıń wázirleri jaqtırmaptı. 
Olar
 Jiyrensheniń abırayınıń 
ósiwinen qorqıp, onı xan
ǵ
a jamanlap óltirmekshi bolıptı. Biraq xan Jiyrensheni 
óltireyin dese ayıbın taba almaptı 
(Qqxe).
 
Demek, mısallardan kórinip tur
ǵ
anınday 
birinshi gáp penen ekinshi gápti 
ol
, ekinshi gáp penen úshinshi gápti 
bunı
, úshinshi gáp 
penen tórtinshi gápti 
olar
almasıqları baylanıstırıp tur. Házirgi qaraqalpaq tilinde 
almasıqlar tekst komponentlerin baylanıstırıwda eń jiyi qollanılatu
ǵ
ın qural bolıp 
esaplanadı. 

---

38 
Leksikalıq tákirar. Birinshi gápte qollanıl
ǵ
an ayırım qosımtalar, sóz, sóz dizbegi 
yaki gáplerdiń keyingi komponentler quramında tákirarlanıp qollanılıwı arqalı tekst 
qáliplesiwi múmkin. Tákirardan aytılıp atır
ǵ
an pikirdi ayırıqsha k
ó
rsetiw, tastıyıqlaw, 
keńirek sıpatlaw maqsetinde paydalanıladı. Teksttiń tásirsheńligi artadı. Tómendegi
tekstte grammatikalıq jaqtan bir túrdegi sóz, sóz dizbegi hám gápler tákirarlanıp, 
parallel baylanıstı júzege keltirgen: 
Áy, meniń qutlı dalam,
házir
jıyın-terimnen keyin
dem alıp atırsań. 
Házir 
bul jerlerde adamlardıń dawısı esitilmeydi. 
Sen
óz
qoynıńda ónip-ósken nesiybelerdi adamlar
ǵ
a berip bol
ǵ
annan keyin ayaq-qolın
bawırına al
ǵ
an hayallarday bolıp kósilip jatasań.