“П-aminobenzoy kislota guruh dori vositalari tahlili” mavzusidagi

Kompleksonometriya
Bepaskning ma'lum miqdordagi preparatni yuqori haroratda chinni tigelchalarda kuydiriladi. So’ngra undan qolgan qoldiq (SaSO3) 0,1 mol\l xlorid kislotada eritiladi va kalsiy ionini mureksid indikatori ishtirokida trilon B ning 0,05 mol\l eritmasi bilan suyuqlik qizil-binafsha rangga o’tgunga qadar titrlanadi.
Ishlatilishi
Natriy-PAS va Bepaksni sil kasalligining har xil turlarini davolashda ishlatiladi. Preparatni bir sutkada 4 marta 2—3 g dan ishqoriy xossaga ega bo’lgan mineral suvlar, shuningdek 2 %li natriy gidrokarbonat eritmasi yoki sut bilan ichish tavsiya qilinadi.
Preparat havoda asta-sekin oksidlanadi, natijada uning eritmalari jigar rang, keyinchalik esa qo’ng’ir rangga bo’yalib qoladi. Oksidlanishning oldini olish maqsadida preparat eritmalariga stabilizator sifatida ma'lum miqdorda natriy sulfit qo’shiladi. Bepaskning organizmda sekin parchalanishi qonda para-aminosalitsil kislotaning kontsentratsiyasini uzoq vaqt saqlab turishini ta'minlab beradi.
Orto-aminobenzoy va orto-aminofenilatsetat kislotalarining tibbiyotda qo’llanadigan preparatlari
Bu gurux preparatlarga keyingi yillarda tibbiyotda analgetik, organizmda haroratni pasaytiruvchi va yallig’lanishga qarshi modda sifatida keng qo’llaniladigan orto-aminobenzoy kislota qo’shilashidan mefenamin kislota, uning natriyli tuzi va ortoaminofenilatsetat kislota hosilasi diklofenak natriy yoki voltaren preparatlari kiradi. Ular kimyoviy tuzilishining asosini yuqorida aytilganidek orto-aminobenzoy (I) va orto-aminofenilatsetat kislotalari (II) tashkil qiladi.
Mefenamin kislota-
Acidum mephenaminum
Diklofenak - natriy. voltaren Diclofenac – natrium. Voltaren
Tasvirlanishi
Mefenamin kislota oq yoki biroz kul rangroq oq kristall kukun bo’lib, suvda deyarli erimaydi, 95 % li spirt, atseton va xloroformda kam eriydi.
Diklofenak natriy oq kristall kukun, suvda eriydi, 95 % li spirtda kam eriydi. Chinligi
1.Mefenamin kislota, voltaren kimyoviy tuzilishi jixatidan difenilaminga o’xshash bo’lib, ular ham nitrit va nitrat tuzlari bilan ko’k rangli birikma hosil qiladi. Preparatlarning eritmasiga natriy nitrat va kontsentrlangan sulfat kislota qo’shilsa, suyuqlik ko’k rangga bo’yaladi.

• Mefenaminning xloroformdagi eritmasi UB nur oqimida och havo ranglanib tovlanadi.
• Mefenamin kislota spektrofotometrik usulda 0,002 % li metanol bilan 0,1 mol\l xlorid kislota aralashmasidagi eritmasining 220 dan 400 nm gacha bo’lgan to’lqin uzunligi soxasidagi maksimum nur yutishi 279 va 350 nm to’lqin uzunlikda bo’ladi.
• Voltarenning chinligi YuQX usuli bo’yicha standartga taqqoslab aniqlanadi. Bunda erituvchi sifatida 95 qism benzol, 5

reaktiv sifatida kaliy
qism sirka kislota va etilatsetatdan iborat aralashma olinadi. Xromatogrammani ochiltiruvchi dixromatning kons. sulfat kislotasidagi eritmasi ishlatiladi.
Miqdori
Mefenaminning miqdori undagi karboksil guruh asosida neytrallash usuli bo’yicha aniqlanadi. Preparatning atsetonda eritilgan ma'lum miqdori timol ko’ki indikatori ishtirokida eritma rangsizlanguncha natriy gidroksidning 0,1 mol\l eritmasi bilan titrlanadi.
Voltarenning miqdori spektrofotometrik usulda aniqlanadi. Uning 0,0008 % li spirt-ishqor aralashmasidagi eritmasining optik zichligi 277 nm to'lqin uzunligida spektrofotometrda olchab aniqlanadi.
Mefenamin kislota analgetik, haroratni tushirishda, poliartritda, artralgiyada, nevralgiyada, mushak, bosh va tish og’riganda qo’llanadi.
Uni ovqat iste'mol qilgandan so’ng 0,5 g dan kuniga 3—4 marotaba ichiriladi. Voltaren revmatizmda, revmatoidli artritda, artroz, spondiloartroz kasalliklarini davolashda, yallig’lanishga qarshi va issiq qoldiruvchi modda sifatida ishlatiladi.
Preparat to’liq sariq qobiq bilan qoplangan tabletka shaklida 0,025 g dan chiqariladi.