Ozuqali muhitlar va mikroorganizmlarning undirish usullari

Tabiiy va sun’iy oziqli muhitlar.
Tabiiy oziqli muhitlar
sifatida sut, o’t-
safro, kartoshka, sabzi, qon zardobi, tuxum va shunga o’xshashlar ishlatiladi. 
Sun’iy oziqli muhitlar
asosan go’sht yoki o’simlik damlamasidan tayyorlanib, 
unga har xil azotli mahsulotlar, uglevodlar va tuzlar qo’shiladi. 
Sintetik oziqli
muhitlar
ham bor, bular o’zidagi organik va anorganik moddalar (tuzlar, 
uglevodlar, aminokislotalar va hokazo) ning aniq tarkibi bilan fark qiladi. 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

Mikrobiologiya amaliyotida 
suyuq va zich sun’iy oziqli muhitlar
ko’proq 
ko’llaniladi. 
Zich oziqli muhitlar
tayyorlash uchun suyuq oziqli muhitlarga 
elimsimon moddalardan jelatina yoki agar-agar qo’shiladi.
Oziqli muqitlar tarkibi jihatidan quyidagi guruhlarga bo’linadi: 
1) oddiy,
yoki universal oziqli muhitlar (go’sht-pepton bul
ь
oni, go’sht-
pepton agari, pepton suvi va shunga o’xshash) da aksari mikroblar undiriladi; 
2) murakkab
oziqli muhitlar (qonli agar, gliserinli bul
ь
on va shunga 
o’xshash), oddiy muhitlarda unmaydigan mikroblar ana shu oziqli muhitlarda 
undiriladi; 
3) differensial
diagnostik muhitlar (Endo muhiti, baktoagar J, vismut 
sul
ь
fit-agar va hokazo) mikroblarning muayyan biokimyoviy xossalarini aniqlash 
va o’ziga xos o’sishiga qarab ularni bir-biridan ajratish imkonini beradi; 
4) elektiv
oziqli muhitlar (pichan basillasi uchun pichan sho’rvasi, difteriya 
tayoqchasi uchun ivitilgan zardob) mikroblarning bir yoki bir necha turini undirish 
uchun qulayroq sharoit tug’diradi. 
 Go’sht-pepton bul
ь