Ozlari fanidan o‘quv-uslubiy majmua bilim sohasi

14-Mavzu. O’t oldirish tizimlari sxemalari
I. Mavzu rejasi:
1. Elektrdan o‘t oldirish tizimining vazifasi va komponovka sxemalari.
2. Starterlar.
3. O‘t oldirishni osonlashtirish vazifalari.
4. Elektrdan o‘t oldirish tizimining nosozliklari va ularga texnikaviy xizmat ko‘rsatish.


II. Tayanch so‘zlar va iboralar:
Tok manbai, o‘t oldirish g‘altagi, uzgich-taqsimlagich, o‘t oldirish svechalari, kondensator, o‘t oldirish kaliti, o‘t oldirish tizimi, starter, nazorat-o‘lchov asboblari, tok manbai, klemma, magnitoelektr datchik, chulg‘am, magnit maydon, EYUK, yonilg‘ining to‘la yonmasligi, markaziy elektrod materiali.


III. Maqsad:
Talabalarda elektrdan o‘t oldirish tizimi bo‘yicha keng qamrovli bilim va ko‘nikmalarni shakllantirish.


IV. Mustaqil tayyorgarlik/o‘z-o‘zini tekshirish uchun savol va topshiriqlar

1. 
   O‘t oldirish tizimi qanday uskunalardan tashkil topgan?
   
2. 
   Uzgich-taqsimlagich qanday vazifani bakaradi?
   
3. 
   Starterning asosiy vazifasi nima?
   
4. 
   Dvigatel ishga tushgandan keyin starterning holatini ayting.
   
5. 
   Nima sababdan lektron o‘t oldirish tizimiga o‘tildi?
   
6. 
   Elektron o‘t oldirish tizimining asosiy afzalliklari nima?
   
7. 
   O‘t oldirish tizimida qanday nosozliklar uchraydi?
   
8. 
   Kommutatorning ishdan chiqish sabablarini aytib bering?
   

O‘t oldirish tizimining ish jarayoni
O‘t oldirish tizimida sodir bo‘ladigan jarayonlarni uch bosqichga bo‘lish mumkin:
1) uzgich kontaktlari tutashishi va o‘t oldirish g‘altagining birlamchi chulg‘amida tokning ortib borishi;
2) uzgich kontaktlarining uzilishi va o‘t oldirish g‘altagining ikkilamchi chulg‘amida yuqori kuchlanishning induksiyalanishi;
3) o‘t oldirish shamlari elektrodlari orasida uchqunli razryad hosil bo‘lishi.
Bu uch bosqichni batafsil ko‘rib chiqamiz.