O’zgarmas bosim yordamida sarfni o’lchash usullari

Glossary
Suyuq moddalar sarfini hisoblash – Calculation of fluid consumption
Difmanomentli sarf o’lchagich – Dimensional consumption meter
Bosim farqlari o’zgarmas sarf o’lchagichlar – The pressure defferences are constant consumption meter
Induksion sarf o’lchagichlar – Induction consumption meter
Xulosa
Ishlab chiqarishda hom ashyo va energiya sarfini to’g’ri normalash va ularning amalga oshirilishini doimo kontrol qilib turish ishlab chiqarishning samaradorligini oshiradigan asosiy yo’llardan biri hisoblanadi. Shu tufayli ishlab chiqarish ob’ektlarida (ish agregati, texnologik oqim liniyalari, sex va zavodda) ishlab chiqarish prosesslarining to’g’ri boshqarilishini ta’minlash uchun hom ashyo (suyuqlik va gazsimon moddalar, kislorod, suv, bug’, kimyoviy reaksiyalar komponentlari va boshqalar) miqdorini uzluksiz o’lchab, ularning sarfini hisoblash turish va shuningdek ishlab chiqarish mahsulotlari miqdorini ham o’lchab kontrol qilib turish ishlari to’g’ri yo’lga qo’yilgan bo’lishi kerak.
Texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish masalasini hal qilish ko’pincha rezervuarlardagi suyuqlik, bunkerlardagi to’kilib sochiladigan , qattiq bo’lakchalardan iborat moddalarning sath balandligini o’lchash, kontrol qilish bilan bog’liq bo’ladi.
Sath o’lchov asboblari juda ko’p turli bo’lib, ularning eng asosiylari sifatida qalqovichli, p’ezometrik, mexanik, elektrik, radiaktiv va boshqa sath o’lchagichlarni ko’rsatish mumkin.
Adabiyotlar:
1. Yusupbekov N.R. va boshqalar. “Texnologik jarayonlarni boshqarish sistemalari”, -Toshkent, 1997 y.
2. Yusupbekov N.R. va boshqalar. “Avtomatika va ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish.”, -Toshkent, 1982 y.
3. Mansurov X.N. “Avtomatika va ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish”,-Toshkent 1987 y.
4. Майзель М.М “Основы автоматики и автоматизации производственных процессов ”, - Toshkent, 1964

Kirish
Sanoatning ko'pgina tarmoqlari, ishlab chiqarish texnologik jarayonlarida moddaning sarfi, miqdori va hajmini o'lchash, ularni tekshirish va boshqarishda hamda kerakli xom-ashyo, yarim mahsulot va tayyor mahsulotlarni ishlab chiqarishda asosiy o'rin egallaydi.
Moddaning miqdori deb ma'lum vaqt oralig'ida quvurning yoki boshqa tashuvchi qurilmasining ko'ndalang kesimidan o'tadigan moddaning massasi yoki hajmining yig'indisiga aytiladi. Moddaning miqdori hajm yoki massa birliklarida ifodalanadi. Hajmning asosiy birligi metrkub (m³), massaning asosiy birligi esa kilogramm (kg). Asbob orqali oqib o'tayotgan moddaning massasi yoki hajmini vaqtning istalgan oralig'ida o'lchaydigan asbob hisoblagich (schyotchik) lar deyiladi.
Vaqt birligi ichida quvurning berilgan kesimidan o'tadigan modda miqdori moddaning sarfi deyiladi. Qanday birliklarda o'lchanishiga qarab moddaning sarfi hajmiy va massali bo'lishi mumkin. Hajmiy sarf m³/s larda, massali sarf esa kg/s larda o'lchanadi. Sarfni o'lchash uchun mo'ljallangan asboblar sarf o'lchagichlar deyiladi.
O'lchash usuliga ko'ra sarf va miqdorni o'lchash uchun mo'ljallangan asboblar quyidagi guruhlarga bo'linadi: tezlik va hajm hisoblagichlari; bosimlar farqi o'zgaruvchan va o'zgarmas sarf o'lchagichlar; o'zgaruvchan sathli sarf o'lchagichlar; elektromagnit va ultratovush sarf o'lchagichlar; tarozilar va dozatorlar; donali mahsulotlarni hisobga olish uchun mo'ljallangan asboblar.
Navoiy kon-metallurgiya kombinati
Navoiy kon-metallurgiya kombinati (NKMK) dunyodagi eng yirik oltin, kumush, uran va boshqa qimmatbaho va noyob tuproq metallarini ishlab chiqaruvchilardan biri bo'lib, to'liq ishlab chiqarish tsiklini - qidiruv ishlaridan tortib to tayyor mahsulotni olishgacha olib boradi. Bundan tashqari, zavod fosforitlar, toshli toshlar (gabbro, granit, marmar), qurilish va quyish uchun qum, ohaktosh konlarini o'zlashtirmoqda. NGMK shuningdek, turli xil dastgohlar, qazib olish va qayta ishlash uskunalari, ehtiyot qismlar, elektrodlar, mexanik rezina buyumlar, fermer xo'jaliklari va kichik korxonalar uchun mahsulotlar, PVX va polietilen buyumlar ishlab chiqaradi.
Bugungi kunda Navoiy KMK - bu mustaqil O'zbekiston Respublikasi iqtisodiyotining flagmani bo'lib, u mamlakatning bir necha mintaqalarida - Navoiy, Samarqand, Buxoro, Jizzax, Xorazm viloyatlarida joylashgan yirik konchilik va qayta ishlash korxonalarining butun majmuasi hisoblanadi.
NKMK tarkibiga beshta asosiy shaharsozlik kon-metallurgiya korxonalari (ma'dan ma'muriyati) kiradi, ularning asosida Navoiy, Uchquduq, Zarafshon, Nurobod, Zafarobod, Zarkent shaharlari qurildi. Ushbu shaharlarning barchasi zavod balansida bo'lib, temir yo'l va avtomobil yo'llari, respublikaning yagona energiya tizimiga kiritilgan elektr uzatish liniyalari bilan o'zaro bog'liq va hayotni ta'minlashning avtonom tizimlariga, shu jumladan markazlashtirilgan issiqlik va suv ta'minoti, zamonaviy uy-joylar, ijtimoiy ob'ektlarga ega.
Markaziy kon boshqarmasi kombinat tarkibiga kirgan beshta kon boshqarmasi orasida eng yirik hisoblanadi, bu erda asosiy va yordamchi ishlab chiqarishning 30 ga yaqin bo'linmalari o'zlarining ishlab chiqarish faoliyatini olib boradilar: 2-gidrometallurgiya zavodi (GMZ-2), Muruntov koni , oltin uyumlarni eritish sexi, Auminza koni - Amantay "va boshqalar.
2-gidrometallurgiya zavodi oltin rudasini qayta ishlash va tozalangan oltin ishlab chiqarish bo'yicha dunyodagi eng yirik GMZlardan biridir. Zavod ma'danni qayta ishlashning to'liq tsiklini amalga oshiradi - dastlabki rudani maydalashdan tortib eng yuqori standartdagi oltin quyma shaklida tayyor mahsulot olishgacha. Texnologik jarayonlarni takomillashtirish bo'yicha amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar kompleksi tufayli rudalarni qayta ishlash zavodining yillik unumdorligi 1991 yilga nisbatan ikki baravarga oshdi. Zavodda oltinni qayta ishlash sxemasi qo'llaniladi, bu esa kamida 999,9 ta kafolatli tozaligiga ega bo'lgan panjara ko'rinishidagi mahsulotlarni ishlab chiqarishga imkon beradi, bu London Qulg'onlar bozori assotsiatsiyasi (LBMA) tomonidan qabul qilingan London Good Delivery standartiga javob beradi.
Bundan tashqari, kumush, paladyum, volfram, mis va boshqa metallarni biriktirib olish texnologiyasi joriy etildi. Sorbsiya va regeneratsiya sexida oltinni magnit fraktsiyadan (qoldiqlardan) eritib olish bo'limi mavjud va oltinsiz fraksiya keyinchalik "Navoiy mashinasozlik zavodi" ishlab chiqarish birlashmasida, xususan, tegirmon astarlarini quyish va cho'chqa ishlab chiqarish uchun ishlatiladi. boshq po'lat ishlab chiqaradigan pechda temir.
Rejeneratsiya bo'limida elektrolizga yuborilgan tijorat regeneratlarida asil metallarning konsentratsiyasini sezilarli darajada oshirishga imkon beradigan texnologiya joriy etildi. 2009 yilda mahalliy sorbsiya qurilmasi ishga tushirildi va chiqindilar havzasidan oltin qazib olish texnologiyasi joriy etildi.
NKMK mutaxassislari tosh massasini kombinatsiyalangan avtomobil, konveyer va temir yo'l transportida ishlatish bo'yicha katta tajribaga ega. Muruntov karerasi toshlar va rudalarning harakatlanish hajmi bo'yicha dunyodagi etakchi o'rinlardan birini egallaydi. 2011 yildan beri bu erda dunyoda misli ko'rilmagan CPT-ruda majmuasi, tog 'massasini ko'tarish balandligi 270 m bo'lgan tik moyil konveyer bilan muvaffaqiyatli ish olib bormoqda, bu tosh massasini ochiq chuqurning ish joyidan yuzaga olib chiqish imkonini beradi. keyinchalik temir yo'l transportiga yoki omborga stakka qayta yuklash bilan ... Ushbu sxemaning joriy etilishi tosh massasini avtomobil yo'li bilan tashish masofasini o'rtacha 3,5 km ga qisqartirishga imkon berdi, ruda massasini tashish narxi 30% ga kamaydi.
Karerda gaz tarkibining pasayishi.
Muruntov ochiq konida yuklarni tashish va tashish operatsiyalari jarayonida ruda oqimi sifatini nazorat qilish uchun avtomashinalarni boshqarish tizimi (ASUAT) joriy etilmoqda, bu zamonaviy sun'iy yo'ldosh navigatsiya GPS tizimi asosida muammolarni to'liq hal qiladi ekskavator va avtomobil kompleksini boshqarish.
Muruntov ochiq konida qazib olish ishlarining xavfsizligi yuqoridagi omillarning ta'sirini kamaytiradigan ishlab chiqilgan chora-tadbirlar asosida o'z-o'zidan paydo bo'lgan ko'chkilar va qirg'oqlarning qulashi, qirg'oqlar, chiqindilar va suv yorilishlarining oldini olish bilan ta'minlanadi. ochiq konning ishlashi, kon uskunalari va xodimlarning xavfsizligi. Doimiy ravishda, chuqur devorlarining barqarorligini ko'p o'zgaruvchan hisob-kitoblari turli xil usullar, jumladan, cheklangan element usuli yordamida amalga oshiriladi. Hisoblash uchun 1000 m gacha chuqurlikdagi ochiq konni qurish jarayonida ochiq yonbag'irlarning barqarorlik holatini aniqlaydigan tabiiy va texnologik omillarning deyarli barcha turlarini hisobga olishga imkon beradigan dasturiy mahsulotlar qo'llaniladi. ochiq konning V bosqichida
Muruntov konida ishlaydigan Gamma aktivatsiyasini tahlil qilish markaziy laboratoriyasi (TsLGAA) noyobdir va jahon analitik amaliyotida o'xshashlari yo'q. Ushbu laboratoriyada LUE 8-5A tezlatgichida geologik namunalardagi oltin, kumush va boshqa metallarning tarkibiga oid ekspress-analizlar birlamchi konlarni o'zlashtirish paytida nav rejalarini tuzish va o'zlashtirishning to'liqligi bo'yicha ekspress-tahlillar o'tkaziladi. zaxiralar. Geologik namunalarni tahlil qilish samaradorligini oshirish va ulardagi oltin tarkibini aniqlash chegarasini kamaytirish uchun yangi chiziqli elektron tezlashtiruvchi UELR-8-10A va ASR-2200 avtomatik maydalash va silliqlash tizimini sotib olish rejalashtirilgan. TsLGAAda geologik namunalarni ko'p elementli tahlilini tashkil qilish kumush, itriy, seriy, neodimiy, lantan, molibden, volfram, reniy, vanadiy, uran va boshqa noyob, noyob tuproq va boshqa usullarni aniqlash usullarini ishlab chiqishni va yaratishni talab qiladi. radioaktiv metallar GAA usuli bilan. Maxsus uslublarni ishlab chiqishda (O'zstandart agentligida tasdiqlangan holda) O'zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Yadro fizikasi instituti (O'zR AS ASP) olimlari ishtirok etishdi. Uskuna va dasturiy ta'minot bilan bog'liq muammolarni hal qilish uchun "Korad" AES (Rossiya) va Rocklabs (Yangi Zelandiya) mutaxassislarini jalb qilish rejalashtirilgan.