O’zbtkiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

V 
 G 
43-rasm. 
1-variant.  Oldingi  chiziqdagi  (to‘siqdan  bo‘sh  bo‘lgan)  o‘yinchi 
bilan  ikkitalik  to‘siqni  himoyalash  (straxovka)dagi  o‘yin  tizimi
. 
Jamoalar ko‘pincha himoyada shunday o‘yin tizimidan foydalanishadiki, 
bunda  himoyalash  (straxovka)da,  to‘siqda  qatnashmaydigan  oldingi 
chiziq  o‘yinchisi  ham  aralashib  ketadi.  Agar  to‘siq  ishonchli  zonada 
bajarilsa, unda mudofaadagi o‘yinchilarning funksiyalari quyidagi tarzda 
taqsimlanadi: 
To‘siqni  himoya  (straxovka)lashda  to‘rtinchi  zona  o‘yinchisi 
qatnashadi.  Birinchi  zona  himoyachisi  yon  chiziq bo‘ylab  yo‘naltirilgan 
to‘pni  qabul  qilish  uchun  javob  beradi.  Beshinchi  zona  himoyachisi 
hujum  chizig‘ining  oldiga  o‘tib  olib  to‘siq  yonidan  bo‘lgan  zarbalarga 
qarshi  harakat  qiladi.  Oltinchi  zona  o‘yinchisi  to‘siq  qo‘yuvchilar 
o‘rtasidan  yo‘naltirilgan  va  to‘siqdan  yuqoridan  uchib  o‘tuvchi  to‘pni 
qabul  qiladi,  bunday  holat  zich  qo‘yilmagan  to‘siq  vaziyatlarida  ro‘y 
beradi. 
To‘siqdan yuqoridan berilgan zarbalarda maydonchaning orqa qismi 
hududini  hajmi  kattaligi  markaziy  himoyachiga  to‘siqning  chekkasida 
turish holatida bo‘lgan chetki o‘yinchilar imkon qadar yordam beradilar. 
Biroq,  yon  chiziq  bo‘ylab  zarba  berilgan  to‘pni  qabul  qiluvchi 
himoyachi,  chiziqning  yonida  turgani  ma’qul.  Yon  chiziqqa  jips 
yo‘llangan  to‘pni  shunday  qabul  qilish  qulayroq.  Ancha  “chuqur” 
zarbalarda  qabul  qilish  ishonchsizroq  bo‘ladi,  biroq  ko‘pincha  to‘p 
himoyachi  tomonidan  o‘ynalgandan  keyin  tashqariga  emas,  maydoncha 

---

312 
tomonga sakraydi, bunda uni jamoaning boshqa o‘yinchilari hujumchiga 
qayta  yo‘naltirishi  mumkin.  Chekkadagi  himoyachi  maydonchaga 
chuqur  kirib  borishi,  yondagi  yo‘lak  to‘siq  bilan  yopilgan  yoki 
hujumchilar himoyachilar o‘rtasidagi joyga doimo yo‘naltirilgan zarbalar 
bergan hollarda ma’qul bo‘ladi.