Өзбекстан республикасы жоғары және орта арнаулы білім беру уәзірлігі

Бақылау сұрақтары: 
1. Коллектив дегеніміз не?
2. Коллективтi ұйымдастыру не үшін қажет?
3. Колективтің педагогикалық функциялары қандай? 
4. Балалар тобының бірігу дәрежесіне қарай топтасу түрлері қандай?
5. А.С.Макаренко коллективтің алдына қандай мiндеттер қояды?
6. Оқушылар коллективiн ұйымдастырудың жолдары қандай?
7. Перспектива дегеніміз не?
8. Параллелдi ықпал етуге мысал келтiр.
9. Коллективтің даму сатылары қандай?
10. Жеке адам мен коллективтің бірiне-бipi ықпалы қандай болады?
11. Өз коллективің туралы айтып бер.
 
3.3. Оқу орындары, семья және жұртшылықтың 
бiрлескен тәрбие жұмысы. 
3.3.1. Қазiргi дәуірде тәрбие жұмысын бірлесіп жүргізудi 
жетілдiру мәселелері. 
Өсіп келе жатқан жас ұрпақты жан-жақты тәрбиелеу, олардың интел-
лектуал қабілетiн дамыту, оларда жоғары адамгершілік қасиеттерді қалып-
тастыру – қазіргі күннің ең өзекті мәселелерінің бiрi. 
 

---

109 
Республикамыздың Президенті И.А. Каримов тәуелсіздігімідің алғашқы 
күндерінен бастап-ақ жастар тәрбиесіне баса назар аударып келеді. Бұл жө-
нінде бірнеше қаулы мен заңдар қабылданды. Әсіресе «Білім беру туралы» Заң 
мен «Кадрлар даярлаудың ұлттық программасы» қабылдануының маңы-зы зор.
Жас ұрпақ тәрбиесiнің мемлекетік саясат дәрежесiне көтерілуі үлкен 
мәнге ие. Себебі бала тәрбиесі баршаның ісi болуы керек. Егер мектептің яки 
семьяның өзiне ғана жүктеп қойсақ, бала тәрбиесiнде aқcay пайда болады.
Баланы тәрбиелеуде, оның өмірге көзқарасын қалыптастыруда семья-ның, 
жергілікті қоғамдық ұйымдардың, өндіріс орындары өкілдерінің және ол білім 
алатын мектептің тәрбиелiк жұмыстарды бiрлесе, кеңесе отырып жүргізуiнің 
тәрбиелiк ықпалы күштi. Бұлардың бiрлесе отырып ұйымдасты-ратын 
қызықты кездесулері, саяхаттары, туған жердің тарихын үйрену, таби-ғатын 
қорғау, тазалығын сақтау бойынша шаралары, ұлттық салт-дәстүрлер-ді, әдет-
ғұрыптарды үйрену бойынша мәдени iстерi, әлемнің толғақты мәсе-лелерi 
бойынша сұхбаттары т.с.с. жас өспірімдердi жан-жақты тәрбиелеп қа-на 
қоймайды, оларды ғасыр індеттері – нашақорлық, СПИД, жыныстық аз-
ғындық, маскүнемдiк, діни-экстремистiк ағымдардан сақтайды. Баланың өсіп-
жетілyiнe ықпал етуші барлық тәрбиелiк құралдар бір мақсат жолында біріксе, 
балаға сырттан ешқандай күш әсер етпейді. Оның айналасын қорша-ған орта – 
әке-шешесi, мектебi, дос-жолдастары, ауыл-аймақ, ақпарат құрал-дары баланы 
мәпелеп өcipeдi, қоғамға пайдалы азамат етiп тәрбиелейді.
Міне, сондықтан жан-жақты жетілген жастарды тәрбиелеуде мектеп, 
семья және жұртшылықтың өзара бiрлесуiне талап күшейiп отыр. 
Мектеп
тәрбие жұмысын педагогикалық жағынан дұрыс жүргізетiн тәрбиешілерге 
және мүмкіндіктерге ие. Ал мектептен тыс жүргізілетiн тәрбие жұмыстары 
барлық уақыт та педагогикалық-психологиялық заңдылықтарға тура келе 
бермейдi, мектептің талаптарына сай бола бермейдi. Нәтижеде мектептің 
оқушылармен алып баратын тәрбиелік жұмыстарының әсері бәсеңдейдi.