Өзбекстан республикасы жоғары және орта арнаулы білім беру уәзірлігі

конгломерат (кез-
дейсоқ қосылған) - топ.
Бір кеңістікте, бір уақытта топтасқан, формалды түр-
де ұйымдасқан балалар тобы осылай аталады. Мысалы, лагерге келген бала-
лардың алғашқы кезеңі. Мектепте мұндай топ өте аз кездеседі. 
2. Алғашқы ұйымдасу болғаннан кейін топ мүшелеріне міндеттер жүкте-
леді. Сөйтіп ол топ 
ассоциация (құрама)
- топқа 
айналады. Бұл дәрежеде 
коллективтік құрылымның кірпіші қаланады. 
3. Ұйымдасуы жағынан жоғары дәрежедегі топты 
кооперация (бірлес-
кен) - топ
деп атайды. Бұл топта әрбір мүше өз міндетін орындауда жоғары
нәтижелер көрсетеді. 
4. 
Автономия (дербес)
- топ 
жоғары дәрежедегі ішкі бірлесумен және 
жалпы қасиеттермен сипатталады. Бұл дәреже «менің тобым» деген сезімді 
әрбір мүшеде оятады. 
Бірақ өзге топтардан оқшауланып, өздерімен-өздері болып кетсе, онда бұл 
топ 
корпорация (одақ) - топқа
айналады.
Ал өзара басқа топтармен қарым-қатынаста болып, қоғамның белді мү-
шесіне айналса, онда бұл топ 
коллектив-топқа
айналады. 
Мектептің оқушылар коллективі 
адамдардың коллективтiк бiрiгуiнің 
ерекше ұйымдық формасы болып табылады. Оқытудың кластық-сабақтық 
жүйесiне орай бip жастағы және білімдерi бiр деңгейдегі барлық оқушылар 
кластарға бiрiктірілген. Сондықтан оқушылар коллективі 
класс коллективі 
деп те аталады. Оқушылар коллективін оқу ісi бipiктipeдi.
Педагогтар коллективі, класс коллективтерi және оқушылардың мек- 
тептегі қоғамдық ұйымдары 
мектеп коллективін 
құрайды.
3.2.3. Мектепте балалар коллективін ұйымдастыру жолдары. 

---

105 
Оқушылар коллективі оқу процесінде, еңбекте, мәдени және спорт жұ-
мыстарында қалыптасады.
Оқушылар коллективін ұйымдастыруды ең алдымен