Өзбекстан республикасы жоғары және орта арнаулы білім беру уәзірлігі

системалы 
болуы керек.
7. Рейтингнің негізгі жақтарын қабылдау және түсіну қай кластың, қай мектептің оқушысына болса да 
түсінікті 
болуы керек.
8. Әрбір оқушының әртүрлі пәндерден алған бiлiм, iскерлiк және дағды-ларының дәрежесiне қарай рейтинг 
системасы «ажырата алатын және бай-қайтын» 
дифференциялау 
қасиетіне ие болуы керек.
9. Рейтинг оқушының ширектен-ширекке, жылдан-жылға оқуда табыс-тарға жетуіне сенiмдi қозғаушы күш 
болатындай 
ынталандырушы 
болуы керек.
Тексерудің рейтинг системасы оқу жұмысында төмендегілерді іске асы-руға жағдай жасайды:
1) оқушылардың өзіндік жұмысын үздіксіз тексеруді және әрбір оқу жұ-мысын меңгеру сапасын үнемі бағалауды;
2) оқушылардың әрбір пәннен меңгерген білімдерін рейтинг бойынша анықтап, оларды білім дәрежелеріне қарай 
дифференциялауды;
3) жариялы тексеру арқылы әрбір оқушыны рейтинг дәрежесімен жүйелі таныстыруды. 
Ауызша тексеру нәтижелері оқушыларға сабақ аяқталғаннан соң хабар-ланады. Жазбаша жұмыс пен тест-сынақ 
бағалары 5 күн ішінде оқушыларға хабарлануы керек.
Барлық жазбаша және тест-сынақ нәтижелерi, аралық және қорытынды бақылау материалдары бip оқу жылы бойында 
мектептің оқу бөлімінде сақ-талады.
Бағалау тәртібі өзiнде төмендегілердi қамтиды:
– әр ширек үшін белгіленген тексеру тәртiбiнің саны және құрамы бой-ынша оқытушы бастапқы бағаларды қояды;
– ширектік бағалар бастапқы бағаларды жалпылап қорытындылайды.
– оқушылардың барлық пәндер бойынша қорытындыланған бағалары ширек рейтингін тудырады;
– оқу пәндерi бойынша жылдық бағалар;
– оқушылардың оқу жылындағы жалпы рейтингі. 
9-класс үшін қосымша: бітірушінің мемлекетік аттестация қорытындысы бойынша рейтингі.
 2.5.5. Білім, іскерлік және дағдыларды бағалау критерий-лері. 
Оқушылардың білім, дағды және іскерліктерін бағалау критерийлері әр-дайым да даулы мәселе болып келген. 
Біріншіден, бағалау критерийлері пе-дагогикалық әдебиеттерде әртүрлі көрсетілген. Екіншіден, бағалау, баға қою көп 
мемлекеттерде біркелкі емес. Бірақ барлығын қорытындылай келе, оқу-шылардың білім, дағды, іскерліктерін бағалау 
критерийлері әр бір пәннің мақсат-міндеттерінен, сондай-ақ оқушылардың үлгерімінен келіп шығады десек болады. 

---

93 
«5» баға
– а) оқушы программа материалдарын толық меңгерген болса; б) үйренілген тақырыптағы негізгі 
пікірлерді ашып бере алса; в) меңгерген білімдерді іс жүзінде пайдалана алса; г) тақырыпты баяндауда, жазбаша жұ-
мыстарда қате жібермесе қойылады. 
«4» баға
– а) оқушы үйренілген тақырыпты білсе; б) оқытушының сұ-рақтарына қиналмай жауап берсе; в) меңгерген 
білімдерді іс жүзінде пайда-лана алса; г) ауызша жауапта шамалы қате жіберіп, оқытушының қосымша сұрақтары арқылы 
қатесін түзетсе, сондай-ақ жазбаша болмашы қате жібер-се қойылады. 
«3» баға
– а) оқушы үйренілген тақырыпты меңгерген, бірақ өз бетінше түсіндіруде оқытушының айқындаушы 
сұрақтарына қажеттілікті сезсе; б) сұ-рақтардың логикалық желісін өзгертіп бергенде, жауап беруге қиналса; в) жазба 
жұмыста қателері болса қойылады. 
«2» баға
– а) оқушының үйренілген тақырып туралы түсінігі бар, бірақ тақырыпты меңгермеген болса; б) жазбаша 
жұмыста маңызды қателер жі-берсе қойылады. 
«1» баға
– а) үйренілген тақырып бойынша түсінігі жоқ болса; б) жаз-баша жұмыста өрескел қателері болса 
қойылады. 
Барлық оқу пәндерi бойынша бағалау критерийлерi жалпы орта білім берудің мемлекетік стандарты талаптарына 
сай белгіленеді.