7-мавзу: Милодий I-II минг йилликлар иқлими ва экологик муаммолари Европада III-IV асрларда иқлимий бўҳронлар ва халқларнинг буюк кўчиши. VII-VIII ва IX-X асрлардаги иқлим. Ўрта асрлар даврида иқлимдаги асосий ўзгаришлар. Иқлим ўзгариши ва унинг халқларнинг миграцияси ва иқтисодига таъсири. Денгиз сатҳининг ўзгариши. Европа, Марказий Осиё ва Узоқ Шарқдаги иқлим ўзгаришлари.
8-мавзу: Қадимги дунёнинг экологик муаммолари Қадимги замонларда вулқон отилиши, зилзила, сув босиши, қурғоқчиликнинг цивилизациялар ривожига таъсири. Қадимги Шарқ цивилизациясининг табиий муҳитга таъсири. Ирригация-сунъий суғориш тизимининг ривожланиши. Сув манбалари ва ҳосилдор ерларни кенг миқёсда ўзлаштирилиши. Ерларни шўрланиши масаласи. Уруш ва талон-тарожликларнинг атроф-муҳитга салбий таъсири. Қадимги ёзма манбаларда атроф-муҳитни асраб-авайлашга даъват. Экологик омиллар ва тарихий жараёнлар ўзгаришининг маданият тараққиётига таъсири.
9-мавзу: Экологик омиллар ва тарихий жараёнлар 4 ўзгаришининг маданият тараққиётига таъсири. Миграциялар Табиий офатлар, глобал катаклизмлар, иқлимнинг кескин ўзгариши сабабли мажбурий миграциялар. Миграциянинг бошқа сабаблари (демографик, иқтисодий, сиёсий). Аҳолининг кўпайиши натижасида янги ўзлаштирилмаган ерларни эгаллаш учун амалга оширилган миграция. Иқтисодий сабаблардан келиб чиққан кўчиш (ҳосилдор ерлар, сув манбалари ва ҳом ашё конларини ўзлаштириш зарурияти). Урушлар ва талон-тарожлар сабабли кўчиш.
10-мавзу: Этник географияси, этнос ва ҳудуд, хўжаликмаданий типлар шаклланишининг экологик омиллари Этник географияси (этногеография) нима? Этнос ва худуд. Қабила ва элатларнинг худудий жойлашуви хусусиятлари ва табиий муҳит. Худудий жойлашувнинг қонуниятлари, этник чегаралар. Маданий ландшафт. Хўжалик (иқтисодий) – маданий турлар шаклланишининг экологик омиллари. Этнографик хариталардаги ўтмиш ва замонавий халқларнинг худудий жойлашуви.
III. Семинар машғулотларини ташкил этиш бўйича кўрсатма ва тавсиялар Семинар машғулотлар учун қуйидаги мавзулар тавсия этилади:
1. Экология тушунчаси. Экологияга оид билимларнинг шаклланиши.
2. Инсон ва экология ривожланишининг табиий шарт шароитлари.
3. Иқлим ўзгаришининг геофизик ва астрономик омиллари.
4. Экология ва маданий ландшафт
5. Инсоннинг табиатдаги ўрни ҳақида билимларнинг шаклланиши ва ривожланиши.
6. Инсон ва атроф-муҳит муносабатлари.
7. Марказий Осиёнинг плейстоцен даври иқлими.
8. Голоцен даври иқлими.
9. Ишлаб чиқарувчи хўжаликнинг пайдо бўлишига табий шароитнинг таъсири.
10.Замонавий экологик жараёнлар.
11.Марказий Осиё палеоэкологияси ресурслари.
12.Қадимги дунёнинг экологик муаммолари.
13.Экология ва миграциялар.
14.Экологик омиллар ўзгаришининг маданий тараққиётига таъсири.
семинар машғулотлар мультимедиа қурулмалари билан жиҳозланган аудиторияда бир академик гуруҳга бир профессорўқитувчи томонидан ўтказилиши зарур. Машғулотлар фаол ва интерфактив усуллар ёрдамида ўтилиши, мос равишда муносиб педагогик ва ахборот технологиялар қўлланилиши мақсадга мувофиқ.
IV. Мустақил таълим ва мустақил ишлар 5 Тавсия этиладиган мустақил иш мавзулари:
1. Экологияга оид билимларнинг шаклланиши.
2. Инсон ва экология ривожланишининг табиий шарт шароитлари.
3. Иқлим ўзгаришининг геоморфологик омиллари.
4. Иқлим ўзгаришининг геологик омиллари.
5. Тектоник жараёнлар.
6. Ернинг вужудга келиши.
7. Европанинг плейстоцен даври иқлими.
8. Ўрта Осиёнинг плейстоцен даври иқлими.
9. Марказий Осиё рельефининг шаклланиши.
10.Плейстоцен даврида Орол-Каспий ҳудуди иқлими.
11.Қадимги ёзма манбаларда атроф-муҳитни асраб-авайлашга даъват. 12.Ўрта асрлар экологик муаммолари.
13.Ўрта асрлар даврида иқлимдаги асосий ўзгаришлар.
14.Иқлим ўзгаришинг халқлар иқтисодига таъсири. 15.Миграцияларнинг экологик омиллари.
Мустақил ўзлаштириладиган мавзулар бўйича талабалар томонидан рефератлар тайёрлаш ва уни тақдимот қилиш тавсия этилади.
3. V Фан ўқитилишининг натижалари (шаклланадиган компетенциялар) Фанни ўзлаштириш натижасида талаба: палеоэкология ва инсоният тарихининг қадимги даври ривожланиши хусусиятлари ҳамда цивилизациянинг тараққиёт йўналишлари, эволюцион босқичларини таҳлил ва тадқиқ этишни билиши керак; тарихий маълумотларни илмийлик, тарихийлик, холислик асосида ўрганиш кўникмаларига эга бўлиши керак. Палеоэкология ва цивилизация динамикаси, экология тушунчаси, экологияга оид билимларнинг шаклланиши, Инсон қадимдан ўзини ҳайвонот ва ўсимлик дунёси билан боғлиқлигини тушуниб муаммоларининг тадқиқ эта олади; Палеоэкология ва цивилизация динамикаси тарихшунослиги ва манбашунослиги бўйича манбаларни ва тадқиқотларни атрофлича таҳлил этади ва уларга холисона баҳо беради.
4. VI. Таълим технологиялари ва методлари: маърузалар; семинарлар (мантиқий фиклаш, тезкор савол-жавоблар); гуруҳларда ишлаш; тақдимотларни қилиш; 5. VII. Кредитларни олиш учун талаблар: Фанга оид назарий ва услубий тушунчаларни тўла ўзлаштириш, таҳлил натижаларини тўғри акс эттира олиш, ўрганилаётган жараёнлар ҳақида мустақил мушоҳада юритиш ва жорий, оралиқ назорат 6 шаклларида берилган вазифа ва топшириқларни бажариш, якуний назорат бўйича ёзма ишни топшириш.
Do'stlaringiz bilan baham: |