«O’zbеknеftgaz» Milliy Xolding Kompaniyasi

 
b) Qatlamning neftga to’yinganligini konda bajarilgan geofizik tadqiqotlar 
ma’lumotlari asosida aniqlash metodi 
 
7.30 rasm. LP 4 asbobi 
sxemasi. 

---

192 
Bu metod cho’kindi jinslarning solishtirma elektr qarshiligini g’ovaklarda 
joylashgan suvning miqdori va minerallashganlik darajasiga bog’liqligiga 
asoslangan. Yonlama elektr zondlash yo’li bilan o’rganilayotgan qatlamning 
solishtirma qarshiligini 

n
aniqlab va uni bu qatlamning suvli qismini solishtirma 
qarshiligini 

v.p
o’rtacha qiymatini hisoblab chiqib, qarshilikning ko’payish 
koeffisientini quyidagi formula bo’yicha aniqlaymiz: 
в.п
н.п
н
ρ
ρ
ρ

. 
Keyinchalik 

n
parametrni jinsning neftga to’yinganlik koeffisientiga 
bog’liqligini aks ettiruvchi egri chiziq bo’yicha jinsning neftga to’yinganligi 
aniqlanadi (7.31-rasm). Aniqlanishiga ko’ra neftga to’yinganlikni 

n
parametriga 
bog’liqlik darajasi gili-qumtosh (rasmda 1-egri chiziq) va karbonat jinslarida (rasmda 
2-egri chiziq) turlicha bo’ladi. 
Neftga to’yinganlikni aniqlash bo’yicha misol keltiramiz. Aytaylik, neftli 
qumtoshning elektr qarshiligi 140 Om

m bo’lsin. Qatlamning suvli qismida uning 
elektr qarshiligi 2 Om

m desak, 

n
quyidagicha hisoblanadi: 
70
2
140
ρ
н


. 
So’ngra, 2-egri chiziqda (7.31-rasm) 

n
=70 parametriga qumtoshning neftga 
to’yinganligi 85,5% ga teng bo’lganiga amin bo’lamiz. 
Agar qatlamning solishtirma qarshiligi uning suvli qismi uchun aniqlanmagan 
bo’lsa, bunday sharoitda solishtirma qarshilik qatlamning g’ovakligi va 
minerallashganligi to’g’risidagi ma’lumotdan foydalanib hisoblab chiqiladi. 
Qayd etilgan qatlamning neftga to’yinganligini aniqlash metodikasi qatlamning 
gazga yoki neftga to’yinganligini aniqlab beraolmaydi. Olingan natijalar neftga 
to’yinganlik koeffisientini, shuningdek, gazga to’yinganlik koeffisientini ham 
tavsiflashi mumkin. Shuning uchun neftga yoki gazga to’yinganlikni aniqlash uchun 
qatlamni qo’shimcha ravishda neft-gaz va gaz karotaji bilan tadqiq qilish lozim. 

---

193