O’zbekistonning eng yangi tarixi

5.Bozor iqtisodiyotiga bosqichma-bosqich o’tish

29. 
    O’zbekistonda oziq-ovqat sanoati (Qarorlar, islohotlar, oziq-ovqat sifati)
    

Oziq ovqatBugun O’zbekiston xalq xo’jaligida oziq-ovqat sano­atining ulushi katta va salohiyati o’zgacha. Sanoatning mazkur turi asosan mahalliy (qishloq xo’jaligi) xom ashyoga tayanadi. Respublika yalpi sanoat mahsuloti­ning salkam 10 foizi oziq-ovqat sanoati hissasiga to’g’ri keladi. Tarmoq ko’p xil. Unda sut va go’sht, yog’-moy va baliq mahsulotlari, un va un mahsulotlari, meva-sabzavot va konservalar, uzum va meva materiallari, spirt, aroq, pivo, tamaki, chanqovbosar ichimliklar va boshqa mahsulotlarni ishlab chiqarish yo’nalishdari yo’lga qo’yilgan. Oziq-ovqat sanoatining yetakchi tarmog’i go’sht ish­lab chiqarishdir. o’tmishda mahalliy aholi ot go’shtidan qazi, qoramol go’shtidan uzoq saqlanadigan, quritilgan va qovurilgan go’sht mahsulotlari tayyorlashgan. 1932 yilga kelib go’sht sanoati respublika xalq xo’jaligi rejasiga alohida sanoat tarmog’i tarzida kiritilgan. Endilikda respublikaning barcha viloyat markazlari va yirik shaharlarida go’sht kombnnatlari ishlab turibdi. “o’zgo’shtsutsanoat” uyushmasi tarkibida 23 ta yirik go’sht kombinata, go’sht yetishtirishga ixtisoslashgan 45 ta xo’jalik, viloyat tumanlarida esa bo’rdoqchilik yo’nalishidagi 100 dan ortiq o’rta va kichik korxonalar bor.Mustaqillik yillarida mamlakatimizning turli geografik rayonlarida jamoa, davlat, shirkat va fer­mer xo’jaliklari va tadbirkorlar tomonidan zamonaviy texnologiya bilan jihozlangan go’sht mahsulotlari va turli kolbasalar ishlab chiqaradigan ko’pgina kombinatlar qurildi. Jumladan, birgina “o’zbekbirlashuv” tarkibida kolbasa mahsuloti ishlab chiqaradigan 34 ta sex barpo qilindi. Respublika go’sht sanoatida Germaniya va Turkiya firmalari bilan hamkorlikda yarim tayyor go’sht (ya’ni, go’shtni pishirishga qiymalangan holda tayyorlangan) mahsulotlari ishlab chiqarish, go’shtni qadoqlash, ichak mahsulotlari tayyorlash va ularni o’rab, iste’molga chiqarish ishlari yo’lga qo’yilan.Sut va sut mahsulotlari ishlab chiqarish ham oziq-ovqat sanoatining tarkibiy qismidir. Sanoatning ushbu turida sut-qatiq, sariyog’, sut konservalari, quruq sut, pishloq, brinza, qaymoq, muzqaymoq, ayron, suzma, qag’anoq, qurt kabi mahsulotlar ishlab chiqariladi. O’zbekistonda sut va sut mahsulotlari ishlab chiqaradigan sanoat korxonalari juda ko’p. 1995 yilda tashkil qilingan birgina “o’zgo’shtsutsanoat” uyushma­si tarkibida 37 ta sut korxonasi, 118 ta sut qabul qilish punkti faoliyat ko’rsat

30.