O’zbekistondagi xozirgi ekologik vaziyat Jalaquduq tumanining tabiiy geografik tavsifi

18	Tuman bo‘yicha: jami	787	18	896	28	896	26	1048	35	1014
28

6-jadval
Jalaquduq tuman aholisining suv bilan ta’minlanishi

№	Ichimlik suvi inshoati joylashgan joy nomi	Jami aholi soni	Ichimlik suvi tarmog‘idan foydalanilgan aholi soni	Suv nazorati kimda			Sanitariya ximoya zonasi		Zararsizlantiruvchi moslama bor
				Kommunal vodoprovod	Tashkilotga qarashli	MFY ga qarashli
							Bor	Yo‘q
1	Oyim QFY “Nafis kamalak” Suv ta’minoti bo‘limi (STB)	24242	19800		1		1
2	Bolgariya	1608	1200			1		1
3	G‘ayrat	5205	3700			1		1
4	Haqiqat	1944	1400			1		1
5	Kurtki	5012	3600			1		1
6	Toshmatov	12278	9000			1	1
7	A.Temur	7837	6600			1	1
8	Beshtol “Beshtol vodiy kengligi” STB	5355	4300		1		1
9	Qo‘shtepa “Beshtol vodiy bahori” STB	5599	4600		1		1
10	Yorqishloq “Qambar bulog‘i chashmasi” (STB)	7960	6800		1		1
11	O‘zbekiston 5 yil “G‘alaba vodiy gavhari” (STB)	5350	4000		1		1
12	Paxtakor	13508	11000			1	1
13	Qotortol	11	082	9500		1	1
14	N.Isanov “Eson vodiy” STB	10122	8000		1		1
15	Do‘stlik	4900	3800			1	1
16	Oxunboboev sh. “Suv oqova” sha’ba korxonasi	24313	20.000	1			1		1
17	Janubiy Olamushuk “Gulchiroy chashmasi” STB	6564	5400		1		1		1
18	Tuman bo‘yicha: jami	152879	122700	1	7	9	13	4	2

3.2. Suv havzalarini ekologik holati

Jalaquduq tuman DSENM tuman hududidan oqib o‘tuvchi barcha ochiq suv xavzalarining ekologik xolatini o‘rganib chiqib, quyidagilarni aniqladi. Tuman hududidan asosan quyidagi daryo va ariqlar oqib o‘tadi. Jumladan, qo‘shni O‘sh viloyatining O‘sh shahridan Oqbo‘yra daryosi oqib kelib, tumanimizning Yorqishloq QFY, Beshtol QFY orqali chiqib ketadi. Oqbo‘yra daryosining tevarak atrofida 10 m, sanitariya mintaqasi tashkil etilgan. Oq-bo‘yra daryosining atrofida noqonuniy axlatxonalar aniqlangan bo‘lmasa-da, turli chiqindilarni qo‘shni davlatdan oqib o‘tish holatlari uchramoqda.
Shahrixonsoy qo‘shni Qo‘rg‘ontepa tumanidan oqib kelib tumanimizning Guliston QFY hamda Jalaquduq QFY o‘rami orqali oqib o‘tadi. Shahrixonsoy tevarak atrofida 10 m sanitariya mintaqasi tashkil etilgan. Shahrixonsoy suvining tumanimiz hududida har xil qattiq va suyuq chiqindilar bilan ifloslanishi xolalari aniqlanmadi.
Andijon soy qo‘shni Qo‘rg‘ontepa tumanidan oqib kelib tumanimizning Guliston QFY hamda Qoratol QFY o‘rami orqali oqib o‘tadi. Andijon soy tevarak atrofida 10 m, sanitariya mintaqasi tashkil etilgan. Andijonsoy suvining tumanimiz hududida har xil qattiq va suyuq chiqindilar bilan ifloslanishi holatlari aniqlanmadi. Andijon soy suvi oqib o‘tuvchi ayrim MFY o‘ramlarida, jumladan Dostonobod mahallasi o‘ramida yashovchi aholi tomonidan qattiq chiqindilarni soy bo‘yiga chiqarib tashlash xolatlari kuzatiladi. Soy yoqasida topilgan 2 ta hayvon o‘ligi, zararsizlantirildi va tegishli joyga ko‘mib tashlandi. Qoradaryo suvi qo‘shni Qo‘rg‘ontepa tumanidan oqib keladi va Oyim, Teshiktosh QFY lari o‘ramlaridan oqib o‘tadi. Ushbu daryoning atrofida 10 m, sanitariya mintaqasi tashkil etilgan. Qoradaryo suvining tumanimiz hududida har xil qattiq va suyuq chiqindilar bilan ifloslanishi xolatlari aniqlanmadi.
Yuqoridagi barcha daryolar ikkinchi toifaga kiritilgan. Aholi tomonidan ichimlik suvi sifatida foydalanishga ruxsat berilmagan. Hodimlar tomonidan barcha ochiq suv havzalari nazorat ostiga olinib tuman DSENM sanitariya gigiena laboratoriyasiga 10 ta va sanitariya bakteriologiya laboratoriyasiga 125 ta na’munalar olindi. Olingan suv na’munalari ichida salbiy natijalar aniqlanmadi. Bundan tashqari viloyat DSENM radiologiya va virusologiya laboratoriyalariga tekshirish uchun na’munalar muntazam ravishda olinmoqda. Aniqlangan kamchiliklarni bartaraf qilish bo‘yicha amaliy faoliyat olib borilmoqda.
Tuman xududidan oqib o‘tuvchi bu daryolardan aholi tomonidan ichimlik suvi sifatida foydalanishga ruxsat berilmagan, Lekin, ayrim xollarda axolining ushbu ko‘rsatmalarga amal qilmasligi natijasida bir qancha suv bilan bog‘liq ravishda kasalliklar vujudga kelmoqdaki, ular aniqlangan zaxotiyoq tegishli idoralar doirasida zudlik bilan hal qilinmoqda.