O’zbekiston xalkaro islom akademiyasi magistratura bo’limi «qiyosiy dinshunoslik» mutaxassisligi

Veb-saytlar. 
Ergonomika - bu odamlar o’rtasidagi o’zaro munosabatlarni tushunish bilan 
bog’liq ilmiy intizom tizimning boshqa elementlari va nazariya, printsiplar, 
ma’lumotlar va dizayn usullarini qo’llaydigan kasb. Inson farovonligi va umumiy 
tizim ish faoliyatini optimallashtirish uchun. tomonidan veb-saytlarga qo’yiladigan 
talablar. 
Dasturiy 
ta’minotning 
ergonomikasi, 
birinchi 
navbatda, 
foydalanish 
muammosidan qochishga yordam beradi, ikkinchidan, dasturiy ta’minot darajasini 
oshirishga yordam beradi. 
Veb-sayt shaffofligi. 
1990-yillarning 2-yarmidan diniy tashkilotlar va faoliyatga bagʻishlangan 
tadqiqotlar boshlandi kibermakon shiddatli bo’ldi. Kibermakon ma’lumotlar 
oqimini boshqaradigan inson faoliyatining barcha sohalarini qamrab oladi axborot-
kommunikatsiya texnologiyalari tizimi orqali. 1990-yillarda din va diniy faoliyat 
kibermakondagi tashkilotlar sezilarli va arzon bo’ldi. Bu mavzuga aylangan bo’lsa-
da ilmiy tadqiqot. 1ni tasniflash mumkin kibermakonda quyidagilarga e’tibor 
qaratiladi: 
- din va Internetning o’zaro bog’liqligi (Heidi Cempbel, Lorn L. Dauson, 
Rosalind A.J. Heckett, 
Rozmari Avans, Kristofer Xelland, Todd Mullins, Kelli O’Konnor, Shu-Zen 
Tsay, Talal Naser Najran, 
N.V.Sviridova, 
A.P.Zabiyako, 
E.A.Voronkova, 
T.P.Minchenko, 
A.A. 
Armanova); 

---

- ijtimoiy tarmoqlarda dinni faollashtirish va tarmoqlar orqali diniy qiziqishni 
oshirish (Amber 
Nikol, Ember Nikol Adams, Marko Tulio de Sousa, Ana Paula); 
- mamlakatlar kibermakonidagi diniy jarayonlar (Braziliyaning Catania Rocha 
Passos de Souza va Rita de). 
Kasia de Aragao Matos, Filippinda Entoni G., Quvaytda Talal Naser Najran, 
Gruziyada Sofiya Zviadadze, va D.A. Klimenko Vatikan). Biroq, Xeydida mobil 
telefonlardagi onlayn din omilining faolligi tekshiriladi 
Cempbel, Sasha A. Skottning asarlari. 
Tadqiqotlarning ko’lami va xilma-xilligi kibermakon va dinni o’rganish 
kuchayganligini ko’rsatadi to’satdan. Hozirgi tadqiqot islom media makonining 
ma’naviy rolini batafsilroq tahlil qiladi 
AQSh domeni. Kibermakonda dinni tanqidiy va tahliliy o’rganish uchun 
globallashuv jarayoni davom etmoqda 
O’zbekiston. Vaholanki, turli xil axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 
orasida ommabop O’zbekiston aholisi, ayniqsa, yoshlarning kibermakonga chuqur 
kirib borishiga yo’l qo’ymoqda. 
Talal Noser Al-Najran [1] fikricha, odamlar Internet kabi ommaviy axborot 
vositalarini oʻzgartirishi mumkin deb oʻylashadi. 
O’z tabiati, ong, diniy shakllar, vaqt va makon tajribasi, o’zini namoyon qilish 
usullari va ijtimoiy faollik. Biroq, tarixdan olingan saboq shuni ko’rsatdi 
Internetning xususiyatlariga ega bo’lgan aloqa texnologiyalari uning 
auditoriyasini o’zgartiradi. Bir tomondan, shuni ta’kidlash kerakki, Internetning 
asosiy maqsadi nafaqat a.ning faoliyati haqida ma’lumot berishdir muayyan 
ijtimoiy institut, boshqa tomondan an’anaviy dinlar tamoyiliga asoslangan 
kibermakon yangi texnologiyalardan foydalangan holda odamlarni integratsiya 
qilish. 
O’zbekiston ommaviy axborot vositalari o’z ta’sir doirasini kengaytirgan holda 
global tarmoqqa o’tdi.

---

Bu nafaqat axborot almashinuvining miqdoriy o’sishiga olib keldi, balki boshqa 
tomondan uni oshirdi 

O’zbekistonning an’anaviy ommaviy axborot vositalarini kibermakonga 
aylantirish jarayonini quyidagi bosqichlarga bo’lish mumkin: 
Birinchi bosqich 1996-1999 yillar - veb-texnologiyalarning rivojlanishi 
Internetdan foydalanishdan iborat edi 
an’anaviy nashrning mazmunini boyitish uchun axborot manbai sifatida, bu esa 
sifat jihatidan yaxshilandi va mahalliy ommaviy axborot vositalarining mazmuni. 
Taʼkidlash joizki, “uz» milliy domenini yaratish maqsadida soʻrov yuborilgan 
1995-yilda Janubiy Kaliforniya Axborot Universitetiga muvaffaqiyatli 
tasdiqlangan. 
2002-yil boshida boshlangan ikkinchi bosqich o’zini faol ravishda ifodalash 
orqali boshlanadi 
global tarmog’i va Internet sahifalarida asosan nashr haqida ma’lumot berilgan, 
qaerda gazeta va jurnallarning materiallari qayta nashr etilgan. Internetdagi 
birinchi islomiy veb-saytlar muslim.uz, O’zbekiston musulmonlari idorasining [8] 
sayti va islom.uz, Shayx Muhammadning shaxsiy sayti. 
Sodiq Muhammad Yusuf. Shuni ta’kidlash kerakki, o’sha paytda ushbu veb-
resurslar ko’p jihatdan o’xshash edi nashr yoki muassasaning tashrif qog’ozi. 
Uchinchi bosqich ish uslubining o’zgarishi, veb-saytni a dan qayta tashkil etish 
bilan tavsiflanadi yangiliklarni yoritish bilan parallel ravishda amalga oshiriladigan 
onlayn nashrga korporativ tashrif kartasi mavzularining taqdimoti. Hozirda UZ 
domenidagi anʼanaviy OAVlar shu darajada. 
Qo’shimcha xizmatlar sifatida elektron analoglar interaktiv funktsiyalarni 
faollashtiradi, onlayn radio eshittirishlarni joylashtiradi, o’tkazadi onlayn 
maslahatlar va so’rovlar. 
2005 yildan keyin Internetdagi ommaviy axborot vositalari faollashdi, ko’plab 
bosma ommaviy axborot vositalari o’z veb-sahifalarini ochdi, radio va televidenie 
internet tarmog’ida eshittirishni boshladi, internet ommaviy axborot vositalari soni 
ko’paydi. 

---

So’nggi yillarda axborot iste’moliga va aholining intellektual ehtiyojlarini 
qondirishga bo’lgan ehtiyoj 
O’zbekiston internetdan foydalanuvchilar sonining keskin o’sishiga olib keldi. 
Shu munosabat bilan o’tgan davr mobaynida.