O’zbekiston xalkaro islom akademiyasi magistratura bo’limi «qiyosiy dinshunoslik» mutaxassisligi

---

O’ZBEKISTON XALKARO ISLOM AKADEMIYASI 
MAGISTRATURA BO’LIMI 
«QIYOSIY DINSHUNOSLIK» MUTAXASSISLIGI 
“Kibermakonda din omili» fanidan 
KURS ISHI 
MAVZU: 
Rasmiy diniy saytlar va “UZ» domenining
ahamiyati.
Bajardi: 2-kurs magistranti
Madaminova Muxlisa 
Ilmiy rahbar: PhD Abdullayeva M.
TOSHKENT- 2022 

---

MUNDARIJA 
KIRISH
……………………………………………………….......……...……..3
 
I 
BOB. 
“INTERNET ASRI» KIRIB KELISHI VA DINIY 
OQIMLARNING O’SISHI, DINIY JARAYONLARNI ILMIY TADQIQI 
QILISHI. 
1.1
Diniy 
jarayonlarni 
ilmiy 
tadqiq 
qilishda 
kuzatilgan 
yondashuvlar………………………………………………...………….4 
1.2
Ro’yxatdan o’tgan “UZ» domenlar soni……………..………………..9 
II BOB. O’ZBEKISTON MUSULMONLARI IDORASINING SAYTI 
MUSLIM.UZ VA MUSULMONLAR IDORASI TIZIMIDAGI SAYTLAR. 
2.1 O’zbekiston musulmonlari idorasining sayti MUSLIM.UZ…………..12 
2.2 Musulmonlar idorasi tizimidagi saytlar………………………………..15 
XULOSA
……………………………………………………………………..19
 
Foydalanilgan adabiyotlar
…………………………………..……………....21
 

---

KIRISH 
Mavzuning dolzarbligi. “Internet asri» kelishi bilan axborot oqimi keskin oshdi 
va kirib bordi ijtimoiy tarmoqlar bilan aloqa keskin tezlashdi. Biroq, bu haqiqat 
nafaqat o’sish sur’atlariga ega ijtimoiy munosabatlar va axborot almashishning 
miqdori va sifati, lekin ularning qiymatini oshiradi. Boshqa tarafdan, axborot 
texnologiyalarining jadal rivojlanishiga olib kelgan muhim ijtimoiy o’zgarishlar 
ham diniy jarayonlarga o’z ta’sirini o’tkazdi. Ko’p millatli O’zbekiston 
aholisining onlayn diniy manfaatlariga sodiqlik biri bu ortib borayotgan ta’sirning 
yaqqol namoyon bo’lishi. Diniy sotsiologiya sohasidagi mutaxassis R.O. Safronov 
shunday deydi: “Internet kibermakon eng kengdir diniy bozorda barcha an’anaviy 
va yangi diniy konfessiyalar va harakatlar namoyish etilgan. Internet taqdim etadi 
har qanday diniy matnlarga kirish va imonlilarga muloqot qilish uchun cheksiz 
imkoniyatlar taqdim etadi va diniy mavzularda suhbat. Shu tariqa, Internet diniy 
xilma-xillikni tashkil qilish bilan birga kengaytiradi mustaqil ma’naviy bo’shliq. 
Bugungi kunda diniy faoliyat uchun mohirlikdan foydalanish o’z ta’sirini 
o’tkazmoqda keyingi tendentsiya. An’anaviy din yoki yangi diniy oqim vakillari 
o’zlarining kuchlarini mustahkamlashga intilishadi onlayn guruhlar, forumlar yoki 
ijtimoiy kanallar yaratish orqali virtual makonda mavqega ega bo’ling. Smolina 
Internet va din o’rtasidagi munosabatlarning ikkita usulini tasvirlab berdi. 
Birinchidan, printsipi sifatida Har qanday diniy tashkilot o’z tarafdorlari bilan 
muloqot qiladigan "internetdagi din"; ikkinchidan, bo’sh joy sifatida din haqida 
ma’lumotlar bazasini to’plash uchun. Biroq, "Internet maydoni" ning maqsadi 
ma’lumot berish emas ma’lum bir ijtimoiy institutning faoliyati haqida, lekin 
an’anaviy dinlarga ko’ra, odamlarni birlashtiradigan funktsiya eng yangi 
texnologiyalardan foydalanish.
Kurs ishining maqsadi. Diniy jarayonlarni ilmiy tadqiq qilishda kuzatilgan 
yondashuvlar va diniy saytlarning ahamiyati. 
“Internet asri» boshlanganidan beri axborot oqimlarining keskin o’sishi va 
ko’payishi ijtimoiylashuv darajasi. Bu haqiqat nafaqat olib keldi. Axborot
almashishni ko’paytirish, balki bir uning sifatini oshirish. ning jadal rivojlanishi 

---

axborot texnologiyalari sezilarli ijtimoiy natija berdi o’zgarishlar, ayniqsa diniy 
jarayonlarda. Ko’p millatli Internetga bunday ta’sirning aniq belgilaridan biri 
o’zbeklar auditoriyasi - bu aholi ehtiyojlarini qondirish diniy muammolarni onlayn 
hal qilish. Buni tabiiy deb hisoblash mumkin jarayon, garchi ba’zi mutaxassis 
sotsiologlarga ko’ra va diniy olimlar (Smolina, 2015) Internetning kibermakoni 
an’anaviy va noan’anaviy diniy konfessiyalar va harakatlar joylashgan dinning eng 
yirik bozori ifodalangan. Internet har qanday diniy matnga keng yo’l ochadi, 
shuningdek, muhokama qilish uchun cheksiz imkoniyatlar taqdim etish va 
dindorlar bilan diniy masalalar bo’yicha aloqa o’rnatish. Bilan Internetning 
yordami, diniy hayot juda xilma-xil bo’ldi, Shunday qilib, mustaqil makon 
yaratadi. Bugungi kunda diniy hayot virtuallik ma’lum tendentsiyalarni yaratadi. 
Har qanday vakili an’anaviy din yoki yangi diniy harakat saqlab qolishga intiladi 
veb-saytlar, forumlar, shuningdek, kibermakondagi holat ijtimoiy tarmoqlarda 
virtual guruhlar yaratish. Bu yoʻnalishda, ning eng dolzarb masalalari mazmun 
tahlili mavjud “Din» turkumidagi “uz» domenida ro’yxatdan o’tgan veb-saytlar 
quyidagilarda mavjud. 
Tadqiqot obekti va mavzusi. Glabollashuv jarayonida diniy saytlarning 
insonlarga ahamiyati. 
Shu nuqtai nazardan, umumlashtirib aytganda, inson ma’naviyatiga tahdidlar, 
muayyan manfaatlarga asoslanib, shaxsni ma’naviy-axloqiy qashshoqlashtirishga 
qaratilgan maqsadli g’oyaviy-mafkuraviy xuruj xisoblanadi va agressiv xarakterga 
ega. O’z navbatida, leksikonimizda ular bilan bog’liq: “axborot xuruji, “axborot 
xavfsizligi, “axborot bosimi, “axborot agressiyasi» “axborot ekspansiyasi» va 
boshqa shu kabi tushunchalarning keng qo’llanilishi tasodif emas.