«O‘zbekiston temir yo‘llari» aksiyadorlik jamiyati

Laboratoriya ishi №3. Kuchlanish oshiruvchi transformatorlar ishini modellashtirish.

Ishdan maqsad

1. 
   Kuchlanish oshiruvchi transformatorlarning belgilanishi, qurulmalari va ish tarzi bilan tanishish.
   
2. 
   Kuchlanish oshiruvchi transformatorlar asosiy ulanish sxemalari bilan tanishish.
   
3. 
   Kuchlanish oshiruvchi transformatorlar yordamida ko’ndalang va bo’ylama kuchlanish boshqargichlari xususiyatlari bilan tanishish.
   

Ishning nazariy qismi
Kuchlanish qo’shuvchi transformatorlar va chiziqli boshqaruvchi avtotransformatorlar tarmoqda kuchlanishni boshqarish uchun ishlatiladi. Asosiy qo’llanilish sohalari – tarmoqda o’rnatilgan transformatorlarda yuklama ostida boshqarish qurilmasi bo’lmaganda radial ta’minot liniyalaridan oziqlanuvchi yuklamalarda kuchlanishning kerakli darajasini saqlab turish uchun qo’llaniladi. Odatda bunaqa transformatorlarga ehtiyoj qayta qurilayotgan tarmoqlarda ishlatiladi chunki, yangi qurilayotgan uchastka(tarmoq)larda yuklama ostida boshqarish qurilmasini o’rnatish rejalashtiriladi.
Kuchlanish oshiruvchi transformatorlar EULsiga ketma – ket ulanuvchi va boshqaruvchi chulg’am hisobiga qo’shimcha kuchlanish yaratadi. Bu chulg’am birinchi chulg’ami oziqlantiruvchi liniyaga ulangan yordamchi transformator(avtotransformator)dan kuchlanish oladi.
Bo’ylama boshqarishda kuchlanish oshiruvchi transformator fazasiga taminot liniyasining shu fazasidan kuchlanish beriladi. A fazadagi kuchlanishni bo’ylama boshqarish uchun asosiy va kuchlanish qo’shuvchi transformatorlarning ulanish sxemalari 12– rasm, а da ko’rsatilgan. Bu yerda, АТ- asosiy transformator, VТ- yordamchi transformator, П – qayta ulagich. 12– rasm,b dan ko’rinib turibdiki bo’ylama boshqarishda qo’shimcha transformator kuchlanishi (ΔU) asosiy transformator kuchlanishi U_а ga yo’nalish bo’yicha ustma – ust tushishi yoki unga teskari(-ΔU) yo’nalishi mumkin, chiqishdagi umumiy kuchlanish vektori esa bu kuchlanishlar algebraik yig’indisi yoki farqiga teng bo’ladi. Shu yo’l bilan bo’ylama boshqarish chiqishdagi kuchlanish qiymatini o’zgartirishi mumkin ammo, regulyatorning kirish va chiqishdagi kuchlanishlar orasidagi faza siljish burchagini o’zgartira olmaydi.

А)

B)