O‘zbekiston tarixini davrlashtirish masalasi. Formatsion yondashuv, mintaqalarning

65-savol: O‘zbekistonda nodavlat notijorat tashkilotlar. (Jamoat tashkilotlari, fondlar, xayriya) 
Mamlakatimizda faoliyat yuritayotgan nodavlat notijorat tashkilotlari milliy qadriyatlar, inson 
huquq va erkinliklari hamda qonuniy manfaatlarini himoya qilish, fuqarolarning ijtimoiy, 
iqtisodiy faolligi va huquqiy madaniyatini yuksaltirish, jamiyatda manfaatlar muvozanatini 
ta’minlashga ko‘maklashmoqda. 
Nodavlat notijorat tashkilotlari va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari «Kuchli davlatdan – 
kuchli fuqarolik jamiyati sari» tamoyilini amalga oshirish jarayonida muhim rol o‘ynaydi. 
Prezidentimiz Islom Karimov rahnamoligida ishlab chiqilgan mamlakatimizda nodavlat notijorat 
tashkilotlarini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha mustahkam huquqiy asos va noyob 
mexanizm bunda muhim ahamiyat kasb etayotir. 
Termizda o‘tkazilgan “Fuqarolik jamiyati rivojlanishining miqdor va sifat o‘zgarishlari: 
Surxondaryo viloyati misolida” mavzusidagi anjumanda shular haqida so‘z yuritildi. 
Anjumanda Surxondaryo viloyati hokimi o‘rinbosari, xotin-qizlar qo‘mitasi raisi M.Qobulova, 
Fuqarolik jamiyati shakllanishini monitoring qilish mustaqil instituti viloyat hududiy bo‘limi 
rahbari R.Norliyev va boshqalar nodavlat notijorat tashkilotlari inson huquq va erkinliklarini, 
ularning qonuniy manfaatlarini himoya qiluvchi muhim bo‘g‘inga aylanganini ta’kidladi. 
Fuqarolik jamiyati institutlarining davlat idoralari va mahalliy hokimiyat faoliyati ustidan 
ta’sirchan jamoatchilik nazoratini amalga oshirishdagi nufuzi ortib, roli mustahkamlanayotgani 
buning yorqin isbotidir. 
Fuqarolik jamiyati shakllanishini monitoring qilish mustaqil institutining Surxondaryo viloyati 
hududiy bo‘limi tomonidan demokratik islohot va o‘zgarishlarning borishi, nodavlat notijorat 
tashkilotlari hamda fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari rivojlanishi, jamiyatning 
demokratlashuv jarayonlarini chuqur o‘rganish borasida keng ko‘lamli ishlar amalga oshirildi. 
Fuqarolik jamiyati institutlarining jamoatchilik nazoratini o‘rnatish, joylardagi ijtimoiy 
ahamiyatga molik muhim vazifalarni hal etishdagi o‘rni va nufuzini mustahkamlashga, dinlararo 
va millatlararo hamjihatlikni ta’minlashga alohida e’tibor qaratildi. 
Mamlakatimizda nodavlat notijorat tashkilotlari va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari 
faoliyatining mustahkam huquqiy asoslari yaratilgani viloyatda sohani izchil rivojlantirish, 
NNTlar sonining ko‘payishida muhim omil bo‘lmoqda. 2012-yili viloyatda 286 nodavlat 
notijorat tashkiloti faoliyat yuritgan bo‘lsa, ayni paytda ularning soni 552 taga yetdi. 
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi huzuridagi Nodavlat notijorat tashkilotlarini va fuqarolik 
jamiyatining boshqa institutlarini qo‘llab-quvvatlash jamoat fondi e’lon qilayotgan grant 
tanlovlari viloyatdagi NNT va fuqarolik jamiyati boshqa institutlarining faoliyatini qo‘llab-
quvvatlashda muhim ahamiyat kasb etmoqda. 2011-yil viloyatdagi beshta NNT mazkur 
tanlovlarda qatnashib, fondning 6 million 800 ming so‘m grant mablag‘ini olgan bo‘lsa, o‘tgan 
yili yigirmadan ortiq nodavlat notijorat tashkiloti qariyb 267 million so‘m grant mablag‘ini 

---

qo‘lga kiritdi. Bu mablag‘lar, asosan qishloq yoshlarining ekologik bilimi, tibbiy, huquqiy 
madaniyati, kasb mahoratini yuksaltirishga, yoshlarni turli yot g‘oyalar ta’siridan asrashga 
yo‘naltirilmoqda. 
 
– O‘tgan yili “Sog‘lom avlod – sog‘lom kelajak” loyihasi doirasida o‘n sakkiz million so‘mlik 
ijtimoiy buyurtma olgan edik, – deydi “Sog‘lom avlod uchun” xalqaro xayriya fondi viloyat 
hududiy filiali rahbari Hulkar Abdullayeva. – Shunga muvofiq, Termiz shahridagi umumta’lim 
maktablarida chuqurlashtirilgan tibbiy ko‘rik tashkil etib, yoshlarning sog‘lom ulg‘ayishiga 
ko‘maklashmoqdamiz. Fond tanlovida bog‘cha yoshidagi bolajonlarni sport tadbirlariga keng 
jalb etish va sog‘lom turmush ko‘nikmasini shakllantirishga ko‘maklashuvchi yana bir 
loyihamizga qariyb 13 million so‘m mablag‘ ajratildi. Ayni paytda loyiha doirasida tumanlarda 
muayyan ishlar amalga oshirilmoqda. 
Keksalarni e’zozlash yilida hamkor tashkilotlar bilan amalga oshiriladigan muhim yo‘nalishlar 
bo‘yicha vazifalar belgilab olindi.