O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

Toxariston.
Nisbatan mustaqil hokimliklaming bir nechtasl 
Toxaris-
tonda joylashgandi. 
Balx 
shahri Toxariston poytaxti bo'lgan. Toxaris­
ton aw al eftaliylar, so'ngra Turk xoqonligi tomonidan bo'ysundirilgan.

---

40
Toxariston aholisi 
budda diniga 
e ’tiqod qilgan. Toxariston 
25 harfli
yozuvigaega 
boTgan. U ko'ndalangiga chapdano'nggayozilgan. Aholisi 
ip va ipak matolardan klyingan. Tog'liklari esa po'stin va jun chakmon 
kiyishgan. Aholining asosly qismi o'troq dehqonchilik bilan shug'ullangan. 
Toxaristonda, ayniqsa, quroisozlikyuksalgan. Chokarlari kamon, gurzi, 
cho'qmor, xanjar, shamshlr va sovutlar bilan qurollanardi. Toxaristonda 
shishasozlik vato'qimachilik ham ancha rivoj topgandi. Toxariston ko‘p 
mamlakatlar bilan savdo aloqaiari olib borgan, o‘z chaqa tangalari ichki 
savdo muomalasida yurgan.
Fara'ona.
Farg'ona 
hukmdorlari ix sh id de b atalgan. Aholi dehqon­
chilik bilan kun kechirgan, paxta va sholi ekkan. 
Koson, Axsikat 
va 
Quva 
(Qubo) kabi yirik shaharlarda hunarmandchilikning turli sohalari 
rivoj topib, uning mahsulotlari ichki va tashqi bozorlarda juda xaridorgir 
bo'lgan. Q o'shni mamlakatlarga bo'yoq, rangli shisha buyumlar va 
dori-darmonlar chiqarilgan. O'troq aholi bilan birqatorda chorvador aholi 
ham yashagan. Qurama va Qoramozortog'lari yonbagïrtarida qadimdan 
yilqichilik bilan shug'ullanllgan. Bu diyorda ko'paytirilgan otlarning dong'i 
jahonga taralgan.
Choch va lloq.
Chirchiq va Ohangaron vodiylarida Ikkita hokimlik 
mavjud bo'lgan. Manbalardaular 
Choch, lloq 
nomlari bilan tilga olinadi. 
Chochning markazi 
Choch 
shahri bo'lib, hukmdori 
«tudun» 
deb yuri- 
tilardi. Iloqning markazi Tunkat, hokimlari dehqon deb atalardi. Choch va 
lloqda sug'orma dehqonchilik, chorvachilik, hunarmandchilik, konchilik, 
ichki va tashqi savdo yuksak darajada rivojlangandi. Choch va lloq tog'lari 
oltin, kumush, rangli ma’danlar, ternir va jilvadorchaqmoqtoshlarga boy 
edi. Ipak yo lining olka orqali o'tishi Choch va lloqda ichki va tashqi sav- 
do-sotiqning kengayib, shaharlarning gavjumlashuviga imkon beradi. 
Choch tudunlari old tomoniga mulkdorlarning surati, orqasiga gajak 
dumli bars yoki qoplon tasviri, ba’zan sulolaviy ayri tamg'a tushirilgan 
chaqa-tangalar zarb etganlar.