O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

kushonlar 
hamda 
IV - V asrlarda 
0 ‘rta Osiyoning markaziy viloyat- 
lariga Janubiy Sibirdar», Jung'oriyadan, Sharqiy Turkistondan kirib kel- 
gan 
xioniylar, kidariylar 
va 
eftaliylardir. 
O'zbeklar etnogeneziga Turk 
xoqonligi davrida o'troqlashgan 
turkiy etnik komponentlar 
faol ta’sir 
ko'rsatadi. Kirib kelgan turkiy komponentlar va mahalliy aholi o'rtasidagi 
etnik-madaniy munosabatlarning rivoji natijasida turkiy qatlam madaniy 
yutuqlarining mahalliy madaniy-xo'jalik an’analari bilan jadal uyg'unlashu- 
v¡ yuz berdi. 
VII asrdan 
oïkamiz 
Turkiston 
nomi bilan atala boshladi.
O'zbek xalqinina shakllanishi.
VIII 
asrdan arab va ajam xalqlarining 
O'rta Osiyoga kirib kelishi mintaqadagi etnik jarayonlarga katta ta'sir 
q ilmagan. Bu davrda aholi etnik tarkibida ma'lum bir o'zgarishlar bo'lgan 
esa-da, Movarounhahrdagi o'troq va yarimo'troq turkiyzabon aholi, 
so'g'diylar va Xorazmning tub yerli aholisi o‘z hududlarida qolib, arablar 
hukmronligi ostida yashaganlar. 
IX 
asrda Movarounnahrda yaxlit turkiy 
etnik qatlam, jonli turkiy til muhiti vujudga kela boshladi, o‘z navbatida, 
so'g'diylar va boshqa mahalliy etnoslarda ham turkiylashish jarayoni 
kuchaygan. Bu davrda Movarounnahr va Xorazmda turkiy etnik qatlam 
kuchli etnik asosga ega bo'lib, mazkur qatlam asosining aksariyat 
ko'pchiligini o'troqlashgan turg'un turkiy etnoslar tashkil qilgan.
Qoraxoniylar davrida Movarounnahr va Xorazmda siyosiy hokimiyat 
turkiy sulolalarga o'tishi munosabati bilan yuz bergan etnik jarayonlar 
o ‘ zbek xalqining shakllanishida yakuniy bosqich bo'ladi. Aynan mazkur 
davrda o'zbek xalqigaxos elatni belgilovchi hududiy, madaniy-ma’naviy 
umumiylik, etnik o'zlikni anglash, m a’lum bir davlat doirasidagi et­
n ik uyushqoqlik, din umumiyligi kabi etnik omillar shakllangan. Bu 
davrda o'zbeklaming umumelat tili qaror topdi. Umuman olganda, 
e la t shakllanishidagi muhim ahamiyatga ega aksariyat etnik alomatlar 
shakllanib yetiladi. Shunday qilib, asrlar osha yurtimizda sodir bo'lgan 
o ‘ ta murakkab siyosiy vaziyatda muttasil davom etgan etnik jarayonlar 
natijasida