O’zbekiston tarixi XX asrning 20-30-yillarida Sovet hokimiyatining O’zbekistonda yuritgan siyosati, uning mohiyati va oqibatlari. Siyosiy qatag’onlik

O’zbekistonda jamoalashtirish siyosati
Qishloq mulkdorlari quloqlar va boylar toifasiga ajratildi;
1930 yilda O‘zbekistonda 2648 ta boy va «quloq» xo‘jaliklari tugatildi;
O‘zbekistonda jamoalashtirish asosan 1932 yilning oxiri 1933 yilning boshlarida tugallandi. Bu davrga kelib respublikaning 79 tadan 61 tumanida barcha dehqon xo‘jaliklarini kolxozlarga birlashtirish nihoyasiga yetkazilgan edi;
1930-33 yillarda O‘zbekistonda 550 dehqon xo‘jaligi hibsga olinib, quloq qilinadi va Ukraina, Sibir, Qozog‘iston va boshqa joylarga zo‘rlik bilan ko‘chiriladi.
Munavvar Qori Abdurashidxonov
1918 yilning aprelida Turkiston xalq dorilfununining asoschisi va rektori etib saylanadi. Uning sa’y-harakati bilan 1918 yil 2 iyunda dorilmuallimin ish boshlaydi. U 1918 yilda “Turk o‘chog‘i” ilmiy-ma’rifiy jamiyatini tashkil qiladi.
Munavvar qori 20-yillarda o‘zbek yurtining mustaqilligi uchun kurash vazifasini o‘z oldiga qo‘ygan “Milliy ittifoq” va “Milliy istiqlol” yashirin tashkilotlariga rahbarlik qilgan.
20-yillarning o‘rtalarida milliy ziyolilarni ta’qib qilish kuchayishi natijasida Munavvar qori hamma lavozimlardan chetlashtiriladi. Biroq hatto qatag‘on ham Munavvar qori Abdurashidxonovni istiqlol g‘oyalaridan qaytara olmadi.
Sovet hokimiyatining o’lkamizda yuritgan qatag'onlik siyosati va uning oqibatlari.
"O’n sakkizlar guruhi" bolsheviklar tomonidan boy- quloq deb nomlangan o’ziga to’q xo’jaliklarning yer-suv islohoti jarayonida belgilangan me'yordan ortiqcha mol-mulki tortib olinishiga qarshi chiqdilar. O’zbekiston Yer ishlari xalq komissari I.Xidiraliev boshchiligida 18 nafar mas'ul partiya va sovet xodimlari dehqonlarni iqtisodiy jihatdan himoya qilinganlari uchun jazolandilar.
O’zbekiston Kompartiyasi MKning matbuot bo’limi mudiri R.Inag'omov, O’zbekiston Oliy sudi raisi S.Qosimov va ularning tarafdorlari partiyani O’zbekistonda mustamlakachilik siyosati olib borayotganlikda aybladilar, iqtisodiyot, madaniyatning mustaqil rivojlanishiga yo’l ochib berishni talab qildilar. Natijada nohaq ayblanib, qatag'on qilindilar.

• Eshov B. , Odilov А. O’zbekiston tarixi. 1-jild, Darslir,-Т.: Yangi asr avlodi. 2014.
• Xamidov X. O’zbekiston tarixi. Т. 2015.
• Usmonov Q. O’zbekiston tarixi. Т. 2015.
• Shirinova F., Ziyaeva D. O’zbekiston tarixi. O’quv qullanma. I qism Т. 2015.
• Shirinova F., Ziyaeva D. O’zbekiston tarixi. O’quv qullanma. II qism Т. 2015.

Foydalanilgan adabiyotlar
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
Ziyaeva Dilorom Solihovna
Gumanitar fanlar kafedrasi katta o`qituvchisi
E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!