O‘zbekiston tarixi

Каримов
 
И
. 
А
. 
Хавфсизлик
ва
барқарор
тараққиёт
йўлида
. 
Т
. 6. – 241-
б
. 
230

---

borki, ular doimo bir-biriga yaqinlashishga, umumiy muammolarni 
birgalikda hal qilishga intiladilar. Bularning barchasi davlat tashqi 
siyosatining muhim muammolaridir. 
Sharqda qadim-qadimdan madaniy aloqalarga juda keng o‘rin berilgan. 
Markaziy Osiyo, Xitoy, Hindiston, Eron va Arab mamlakatlarining 
madaniyatlari o‘zaro uyg‘unlikda shakllangan, bugungi kunda ham ularning 
bir-biriga ta’siri katta ekanligini inkor etib bo‘lmaydi. Bu xalqlar madaniy va 
ma’naviy ehtiyojlarining qondirilishi har qanday taraqqiyotning negizini 
tashkil qiladi. Ushbu muammolarni hal qilishda tashqi siyosat katta ahamiyat 
kasb etadi. 
Tashqi siyosatning yana bir yo‘nalishi diniy ehtiyojlarni qondirish bilan 
bog‘liq. O‘zbekiston aholisining asosiy qismi islom diniga e’tiqod qiladi. Shu 
sababli musulmon mamlakatlaridagi ba’zi muqaddas obidalarni ko‘rishni, 
xususan Makkaga haj safari qilishni har bir musulmon orzu qiladi. Bundan 
tashqari, O‘zbekiston hududida ham islom qadriyatlari bilan bog‘liq joylar 
mavjud, ularni ziyorat qilishni chet ellik musulmonlar o‘zlari uchun sharaf 
deb biladilar. Bularning barchasini xalqaro huquqning normalari asosida 
tashkil qilish ham tashqi siyosatning vazifalaridandir. 
Respublika oldida ko‘ndalang turgan eng dolzarb muammolardan biri – 
Orol muammosi. Bu masala Orol dengizi atrofidagi davlatlargagina emas, 
balki jahon hamjamiyatiga ham taalluqlidir. O‘zbekiston jahon hamjamiyati 
va xalqaro tashkilotlarning e’tiborini Orol fojiasiga qaratishni o‘zining asosiy 
vazifasi deb hisoblaydi va shu yo‘nalishda barcha imkoniyatlarni ishga 
solmoqda. 
Yuqorida sanab o‘tilgan muammolarning hal qilinishi aloqa-transport 
kommunikatsiyalarining rivojlanishi bilan uzviy bog‘liq. Savdo-sotiq, 
iqtisodiy, madaniy va ma’naviy aloqalarni mustahkamlashning eng yaqin va 
qulay yo‘llarini izlab topishning o‘zi siyosatning alohida muhim yo‘nalishi 
hisoblanadi. 
Tashqi siyosatning bulardan boshqa yo‘nalishlari ham bo‘lishi mumkin. 
Ular obyektiv zarurat tufayli paydo bo‘ladi, rivojlanadi va ehtiyoj 
yo‘qolgach, o‘z-o‘zidan qolib ketadi. 
Xullas, O‘zbekiston Respublikasining tashqi siyosati sinovdan o‘tgan 
xalqaro prinsip va normalarga rioya qilishi bilan birga, milliy manfaatlarning 
ustunligiga asoslanadi.