O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XVI asrgacha)

ko‘rsatgan 
davri
Davlat 
boshqaruvi
17-§. XORAZM DAVLATI VA UNING YUKSALISHI
Tayanch tushunchalar: mustaqillik uchun kurash, Xorazmshohlar 
davlati, ichki ziddiyatlar.
Ma’muniylar davrida Xorazm.
 
995-yil
da Gurganch 
miri 
Ma’mun ibn Muhammad Kat
 shahrini ishg‘ol qilib, 
Xorazmning ikkala qismini birlashtirdi va Xorazmshoh unvo-
niga sazovor bo‘ldi. Shu tariqa 
afrig‘iylar
 sulolasi barham 
topib, 
ma’muniylar
 hukmronligi boshlandi. 
Ko‘hna Urganch 
Xorazmshohlar davla 
ti 
ning poytaxtiga aylandi. Qisqa davr 
ichida ma’muniylar Xorazmshohlar davlatini ijtimoiy, siyosiy, 
iqtisodiy va madaniy jihat 
dan rivojlantirdilar. Mamlakat 
viloyat, shahar 
va 
qishloq 
(qal’a)larga ajratilib boshqarildi.
Xorazmshoh
 davlatning oliy va mutlaq hokimi hisoblanardi. 
Gurganch
da shoh qarorgohi, markaziy boshqarma – 
devonxona
 
tashkil etildi. Uning tarkibida ziroat, savdo-tijorat, moliya, soliq, 
shahar va qishloqlarda osoyishtalikni saqlash uchun harbiy 
ishlar bilan shug‘ullanadigan mahkamalar faoliyat ko‘rsatgan. 
Davlatning eng yuqori lavozimlaridan biri vazirlik – 
xo‘jayi 
buz ruk 
unvoniga ega bo‘lgan. U devonxona ishlariga mas’ul 
bo‘lgan. Harbiy safarlar vaqtida hukmdor nomidan davlatni 
idora etgan.