O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XVI asr boshlarigacha)

Anqara jangi
Amir Temurning 
Vatanimiz va jahon 
tarixida tutgan o‘rni

---

118
Buxarest
Kiyev
Yelets
Konstantinopol
Sinop
Ozoq
Saroy-Berka
Uqoq
Anqara
Trapezunt
Tarki
Darband
Antioxiya
Damashq
Bag‘dod
Isfahon
Basra
Sheroz
O‘rmuz
Sabzavor
Hirot
Kandahor
G‘azna
Laxor
Mo‘lton
Dehli
Batnir
Balx
Marv
Xo‘tan
Samarqand
Buxoro
Kat
Urganch
Xiva
Hoji
Tarxon
Sig‘noq
O‘tror
Toshkand
Xo‘jand
Qoshg‘ar
Ko‘kko‘l
Qo‘qon
Astrabod
Izmir
Kobul
Peshovar
POLSHA
VENGRIYA
KNYAZLIGI
USMONLILAR
SULTONLIGI
LITVA
RUS
KNYAZLIGI
MOLDAVIYA
KNYAZLIGI
MAMLYUKLAR
DAVLATI
RUM
DENGIZI
TRABZUN
DENGIZI
JURJON
DENGIZI
JAND
KO‘LI
Ko‘hcha
k.
Elsuvi(Ili)
Tobol
Ishim
O
L
T
I
N
O
‘
R
D
A
(
J
O
‘
J
I
U
L
U
S
I)
M
O
‘
G
‘
U
L
I
S
T
O
N
Issiqko‘l
KASHMIR
T
I
B
E
T
H
I
N
D
M
U
L
K
I
SI
ND
E
R
O
N
SEISTON
X
U
R
O
S
O
N
MOVAROUNNAHR
O
Q
O
‘
R
D
A
Dnepr
Itil
Dnestr
Kuban
Yayla
Emba
Sayhun
Jayhun
Gilmand
Hind
FORS
QO‘LTIG‘
I
Dajla
Frot
Kura
Amir
Temur
davlatining
hududlari
(1405-yil)
Quruqlik
orqali
karvon
yo‘llari
Dengiz
orqali
savdo
yo‘llari
Masshtab
1:25
000
000
KNYAZLIGI
BUYUK
KNYAZLIGI
AMIR 
TEMUR 
DA
VLA
TI
 XARIT
ASI

---

119
rounnahr va Turkistonni obod qildi, balki bo‘ysundirilgan mam-
lakatlarning shaharlarini ham qayta qurdirdi. 
Bag‘dod, Darband 
va
Baylakon 
shaharlari shular jumlasidandir. Karvon yo‘llarida 
rabotlar, qal’alar, ko‘priklar, shaharlarda masjid va madrasalar 
hamda bog‘-u bo‘stonlar barpo etdi. eng muhimi eron, Ozar-
bayjon va Iroqdagi tarqoqlik va boshboshdoqlikka barham berib, 
Sharq bilan G‘arbni bog‘lovchi qadimiy karvon yo‘llarini tikla-
di. Bu bilan nafaqat Movarounnahr, balki Uzoq va Yaqin Sharq 
mamlakatlarining iqtisodiy va madaniy taraqqiyotiga, xalqlar va 
mamlakatlarni bir-biri bilan yaqinlashtirishga ulkan hissa qo‘shdi. 
Amir Temur Yevropaning Fransiya, Angliya va Kastiliya kabi 
yirik qirolliklari bilan bevosita savdo va diplomatik aloqalar 
o‘rnatdi.
Siyosiy tarqoqlik tugatilib, markazlashgan davlatning tash-
kil topishi katta ijobiy oqibatlarga olib keldi. Mamlakat ishlab 
chiqarish kuchlarini va mo‘g‘ullarning bir yarim asrlik hukm-
ronligi natijasida tanazzulga uchragan iqtisodni tiklash uchun 
qulay sharoit vujudga keldi. Ayni vaqtda xo‘jalikning asosi 
bo‘lgan sug‘orma dehqonchilikda muayyan siljishlar ro‘y berdi. 
Yangi-yangi kanallar qazilib, sug‘orma dehqonchilik maydonlari
kengaydi. Hunarmandchilik, ichki va tashqi savdo rivojlandi, fan 
va madaniyat ravnaq topib, shaharlar obodlashdi va gavjumlashdi.
Sohibqiron Amir Temur mashhur davlat arbobi, mohir sarkar-
da sifatida O‘zbekistonda davlatchilikning yuksalishida muhim 
o‘rin tutadi. Tarixiy manbalarda Amir Temur Sohibqiron nomi 
bilan bir qatorda 
«Sohibi jahon»
hamda 
«Sohibi adl» – «Adolat 
sohibi» 
nomlari bilan ulug‘lanadi. Xalqaro UNeSKO tashkiloti-
ning tashabbusi bilan 1996-yilda Amir Temurning tavallud kuni 
keng miqyosda nishonlandi va shu yil «Amir Temur yili» deb 
e’lon qilindi.
1. 
Amir Temur mamlakat xavfsizligi yo‘lida qanday tadbirlarni 
amalga oshirdi?
2. 
Amir Temur nima sababdan Oltin O‘rdaga qarshi yurishlar 
qildi?
3.
Amir Temurning uch, besh, yetti yillik urushlarining natija-
lari haqida so‘zlab bering.
4. 
Anqara jangi qachon sodir bo‘ldi va qanday yakunlandi?
5. 
Amir Temurning Sulton Boyazid ustidan qozongan g‘alabasi 
Yevropa taqdirida qanday rol o‘ynadi?

---

120