O’zbekiston tarixi 7-sinf

Tarixiy manba va adabiyotlar bilan ishlash kompetensiyasi.

Tarixiy illustrasiyalar asosida kichik hikoyalar tuza oladi, tarixiy joylarni xaritadan ko‘rsata oladi


Dars turi: yangi tushuncha va bilimlarni shakllantiruvchi.
Dars metodi: savol-javob, “Klaster” metodi, guruhlarda ishlash.
Dars jihozi: darslik, mavzuga oid xarita, doska, bo’r, daftar, tarqatma materiallar.


Tashkiliy qism: Salomlashish. Davomat. Dunyo yangiliklari.
Uyga vazifani takrorlash: Savol-javob.

1. 
   Mustahkam markazlashgan davlatga xos asosiy belgi nima?
   
2. 
   Sharqiy va G’arbiy Turk xoqonliklarining o’xshash tomonlarini bilasizmi?
   
3. 
   G’arbiy xoqonlikdagi ijtimoiy hayot haqida nimalarni bilib oldingiz?
   
4. 
   Nima sababdan Buxoroda xalq qo’zg’oloni ko’tarildi?
   
5. 
   Qo’zg’olonchilarga qanday chora ko’rildi?
   

Y
Mahalliy hokimliklar

Toxariston



Farg’ona

Sug’d
angi mavzu:
V-VII asrlarda mamalakat bir necha xoqonliklarga bo’linib ketdi.

Eloq



Choch

“Klaster” metodi.

15 dan ortiq mustaqil hokimliklar tashkil topdi. Ular o’z mustaqilligini ma’lum darajada saqlab qolganlar . Ulardan eng yirigi So’g’d ixshidi bo’lgan. Samarqand, Buxoro va Kesh kirgan. So’g’d tog’laridan oltin, jez kavlab olingan. Toxariston esa 27 ta viloyatdan iborat bo’lgan. Ular Budda diniga e’tiqod qilganlar.
Sug‘d. Mustaqil hokimliklar orasida eng yirigi Sug‘d ixshidlari – voha hukmdorlari edi. O‘rta asr davlatlari birlashmasi ittifoqida Sug‘d ixshidlari katta siyosiy nufuzga ega edi. Mazkur ittifoqda Zarafshon va Qashqadaryo vodiylarida joy lashgan Samar qand, Buxoro, Kesh vohalarining o‘n bitta yirik mulklari
birlashgan edi. Ularning har biri o‘z hokimi, harbiy chokarlari va mis puli birligiga ega edi. Sug‘dda aholi gavjum yashardi. Sug‘diylar dehqonchilik va bog‘dorchilik, ayniqsa, uzumchilikda nihoyatda sohibkor bo‘lgan. Chorvachilikda Sug‘dning hisori qo‘ylari va otlari juda mash hur edi.
Sug‘d shaharlari bu davrda hunarmandchilik markaziga aylanadi. 718-yilda hadya tariqasida Samarqanddan yuborilgan dubulg‘adan nusxa olib, Xitoy qurolsozlari qo‘shinni temir qalpoq (dubulg‘a)lar bilan ta’min etganlar. Toxariston. Hozirgi Janu biy O‘zbe kiston va Janubiy Tojikiston, Shimoliy Afg‘onistonni o‘z ichiga olgan bu tarixiy viloyat shimolda Hisor tog‘lari, janubda Hindikush, g‘arbda Murg‘ob va Xerirud vodiysi, sharqda Pomir bilan chegaralangan.