O`zbekiston sharoitida sun’iy inshootlarini loyihalash me`yorlari va qoidalari Reja

39-rasm. Ko’priklarni turlari
Yo‘llardagi sun’iy inshootlar uzoq muddat davomida bemalol xizmat qilishligi uchun ular ma’lum talablarga javob beradigan bo‘lishligi kerak. Ularni maksadlarining va ma’nolarining bir-biriga yaqinligiga ko‘ra quyidagi guruhlarga ajratiladi:
-hisobiy-konstruktiv talablar- bu talablarga ko‘ra inshoot butunasiga va uning har bir elementi alohida mustahkam, ustivorligi va bikrligi etarli darajada bo‘lishi zarur;
-iqtisodiy talablarga ko‘ra inshootlarning to‘la narxi, foydalanish davridagi ishlatiladigan xarajatlar, ta’mirlashga yoki ayrim qismlarini qayta qurishga ketadigan mablag‘lar barchasi imkoniyati bo‘lgani qadar, boshqa talablarga rioya qilgan holda, kam miqdorda bo‘lishi kerak;
-arxitektura talablariga kura - ularning ko‘rinishlari chiroyli, atrof-muhitga va shahar qurilishiga mos kelishi kerak;
- ekologik talablar - bular ayniqsa keyingi yillarda katta ahamiyatga ega bo‘layotgan talablardan. Atrof-muhitni muhofaza qilish kerakligi hayot taqozosi bo‘layapti. Shuning uchun loyihalar tuzilayotganda va inshootlar qurilayotganda atrof-muhitga iloji boricha ta’sir etmaslik talab qilinadi;
-ekspluatatsion talablar - inshootdan foydalanish butun ekspluatatsiya muddati davomida qulay va bexatar bo‘lishi kerak.
Yuqori ko‘rsatilgan talablar e’tiborga olish, asosan inshootni loyihalash ishlari bajarilayotganda amalga oshirilishi kerak.
Shu bilan birgalikda to qidiruv-o‘rganuv ishlaridan tortib, loyihalash, qurish va inshootlardan foydalanish davridagi qilinadigan barcha ishlar yuqori saviyada sifatli qilinishi talab qilinadi. O‘zbekistonda transport inshootlari rivojlanishining asosiy yo‘nalishlari quyidagilardan iborat:
1.Inshootlarni qurish ishlarini yuqori darajada mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirishni to‘la amalga oshirish;
2. Inshootni loyixalash, qurish va ulardan foydalanishni ta’minlashni barcha bosqichlarida yangi, foydali uslublarni xar tomonlama joriy qilish;
3. Ishlatiladigan konstruksiyalarni imkoniyat bo‘lguncha tayyorlashga va yig‘ishda osonlashtiradigan shakllarga keltirish va ularni ko‘proq joriy qilishga bo‘lgan ehtiyojni yaratish;
4. Yuqori mustahkamlikka ega, sifatli yangi mahalliy materiallarni yaratish va ulardan ko‘proq foydalanish;
5. Ko‘prik qurilishining zamonaviy zaminlarini yaratish va ularni joylashtirish masalalarini takomillashtirish;
6. Ko‘prik qurilishida yaxlit temirbetondan kengroq foydalanish.