O’zbekiston respulikasi sog‘liqni saqlash vazirligi

Maksad: : Jismoniy yo’qlamadan keyin bolaning nafas soni va puls bosimini aniqlash.


Bajariladigan bosqichlar:

№	Tadbir	Bajarilmadi (o ball)	To‘liq to‘g’ri bajardi
1	Maktab o‘quvchilarining turli shakldagi jismoniy tarbiya darslariga gigiyenik baho bering	0	10
2	Jismoniy tarbiya darsida xronometraj o‘tkazish tartibi va jismoniy yo’qlamani aniqlash	0	20
3	Jismoniy yo’qlamadan oldin va keyin nafas olish chastotasini aniqlash	0	20
4	Jismoniy yo’qlamadan oldin va keyin bolalarni puls sonini aniqlash	0	20
5	Jismoniy tarbiya darsining fiziologik egriligini tuzish va taxlil qilish	0	20
6	Xulosa	0	10
7	JAMI	0	100

5. Bilim, ko‘nikma va bilishlarni nazorat shakllari

-Bahsda aktiv ishtrok etish

- Yozma javob natijalari
- Keys-stadi va test masalalarini yechish
- Amaliy ko‘nikmalarni bajarish
5.1.Talabalar bilmi, ko‘nikma va maxoratini baholashda qo‘llaniladigan nazorat mezonlari

№

Baxo

a’lo

Yaxshi

urta

qoniqarsiz

Yomon

O’zlashtirish % hisobida

100%-86%

85%-71%

70-55%

54%-37%

36% va undan kam

1

Nazariy kism

20-19 ball

18-17 ball

16-15 ball

14-13 ball

12 ball

2

Keys- stadi

50-48 ball

46- 38 ball

34- 36 ball

34-32 ball

31 ball

3

Test

15-14ball

13-12 ball

11-10 ball

9-8 ball

7-6ball

4

Amaliy kism

15-12,9 ball

12,75-10,6 ball

10,5-8,25 ball

8,1-5,5-ball

5,4 ball

6. Mashg’ulotning xronologik xaritasi

№

Mashg’ulot bosqichlari

Shakl

Vaqt 270 daqiqa

Tanaffus

1

Tekshirish

Davomat, talabalar daftarini tekshirish

10 daqiqa

2

O’qituvchining kirish so‘zi

Mavzuni izohlash

5 daqiqa

5 daqiqa

3

Nazariy qism

Bahs Og’zaki javob,

20 Daqiqa

5 daqiqa

4

Analitik qism

«Keys stadii» muxokamasi test masalalarni yechish.

90 daqiqa 15 daqiqa

10 daqiqa

5

Talabalarga ko‘rgazmali qurollarni ko‘rsatish( slaydlar, prezentatsiya, videofilmlar va bq.), ularni izoxlash

40 daqiqa

10 daqiqa

6

Amaliy qism

Amaliy ko‘nikmalarni bajarish

45 daqiqa

5 daqiqa

7

Xulosa

Ball bilan baholash, uy vazifasini berish, mustaqil bajarish uchun vazifa, ma’lumot berish

10 daqiqa

7.Kontrol savollar:


1. Salomatlik guruxlarini kasalliklar tarqalishining asosiy guruxlarini aytib bering.
2.MBM tarbiyalanuvchilari salomatlik xolati va kasallanish ko‘rsatkichlarini o‘rgangan xolda sorlomlashtiruvchi chora-tadbirlar ishlab chiqish va tavsiyalar?
3.Murojatlar usulini bo‘yicha salomatlik xolatni taxlili qilib kasallanish darajasini aniqlash va taxlili?
4.Salomatlik indeksa usuli bo’yicha salomatlik xolatni taxlili qilib kasallanish darajasini aniqlash va taxlili?
5.Tez-tez kasallanuvchi bolalarni soni anklash va bolalarni salomatlik xolatni taxlili qilib kasallanish darajasini aniqlash va taxlili?
6. Patologik zaralanish usulini bo’yicha salomatlik xolatni taxlili?
7.Kasallanish ma’lumotlarni taxlilidan foydalanib, salomatlik xolatni baxolash?
8. Yuqumli va somatik kasalliklar darajasini aniqlash va
baxolash usliblari?
9.MBM tibbiy xonasidagi tibbiy xujjatlarni aytib bering?
10.Sanitar gigiyenik va profilaktik chora-tadbirlarni tashkillashtirilish tushintirib bering.
8. Foydalaniladigan adabiyotlar.
Asosiy
1.Ma’ruza matnlari, Ovqatlanish gigiyenasi fani bo‘yicha o‘quv qo‘llanma Toshkent tibbiyot akademiyasining kutubxonasi va kafedra qoshida qonuniy-meyoriy xujjatlar, Davlat standarti, SSBT, O’zR SSV bo’yruqlari.
2.G.I.Shayxova Bolalar va o‘smirlar gigiyenasi. Darslik. T.2004.
3. N.M.Demidenko taxriri ostida. Gigiyena.T.2002.
4. «O’zbekistan Respublikasi davlat sanitariya nazorati qonuni»
Toshkent ,1992.
5. M.N.Ismoilov. Bolalar va o’smirlar gigiyenasi. Darslik. T., 1994.
6. Gigiyena detey i podrostkov. Pod. red. V.N.Kardashenko. Meditsina.
M 1988.
7. Rukovodstvo dlya prakticheskix zanyatiya po gigiyene detey i podrostkov. Pod. red. V. N. Kardashenko. Meditsina. M.1983.
8. Rukovodstvo dlya sanitarnix vrachey po gigiyene detey i podrostkov.
Pod. red. G. N. Serdyo’qovskoy i A. G. Suxareva. M. Meditsina. 1986.
9. Metodi kontrolya i upravleniya sanitarno - epidemiologicheskim blagopoluchiyem detey i podrostkov. Pod. red. V .N. Kuchmi. Moskva. VNMS.,1999.
Qo‘shimcha adabiyotlar
1. ”O’zbekiston Respublikasi Qonstitutiyasi”,Toshkent 1992y
2. San M va Q. ,Davlat standarlari va uslubiy qo‘lanma.
3.Sayti Interneta: http://www.mma.ru/fppope/child,
http://www.refworld.ru/referat, http://sociol.ru/sc/, http://referatw.ru/cgi-bin/main, http://tradebooks.ckbib.ru/, http://www.niigd.ru/science.

5.MAVZU: Bolalar jamoasini sog’lomlashtirishda bolalar va o’smirlar gigiyenasini ahamiyati, uning sanitariya sog’lomlashtiruvchi choralari va xavfli omillar bilan bog’liqligi. bu muassasalarda sog’lom turmush tarzini targ’ibot qilish.
Ta’lim berish texnologiyasi (amaliy mashg’ulot)

vaqt: 180 daqiqa	Talabalar soni:10-15
O’quv mashg’ulotining shakli va turi	Amaliy mashg’ulot
O’quv mashg’ulotlarining tuzilishi	1. Kirish qism 2. Nazariy qism 3. Analitik qism: -Keys-stadi -Testlar 4. Amaliy qism.
O’quv mashg’ulotininng mazmuni	Talabalarda bolalar va o’smirlar aholisi salomatlik ko’rsatkichlari xaqida bilimlarni chuqur o’rganish, salomatlik holati nazoratni tashkillashtirish to’g’risida bilimlarni shakllantirish, mustaxkamlash va chuqurlashtirish xamda ularni amaliy ko’nikmalarning asoslari bilan tanishtirish.
Talaba bilishi lozim:	- Bolalar va o’smirlar jamoasining salomatlik holati o’rganish va taxlili qilish. -Bolalar va o’smirlar salomatlik holatiga salbiy ta'sir ko’rsatadigan atrof-muhit. -Bolalar va o’smirlar jamaosi yashash joyining ekologo-gigiyenik holatini baholash va uning tibbiy demografik holatin tahlil qilish. -Bolalar va o’smirlar jamoasining ruhiy holatining buzilishining sabablarini aniqlash. -Salomatlik guruhlarini va kasalliklar tarqalishining asosiy omillarni gigiyenik tahlil qilish guruxlarini aniqlash. - -BMlar tarbiyalanuvchilari salomatlik holati va kasallanish ko’rsatkichlarini o’rgangan holda sog’lomlashtiruvchi chora-tadbirlar ishlab chiqish va tavsiyalar berish.
Talaba bajara olishi lozim:	-Salomatlik holatni baholash va umumiy kasallanish darajasini aniqlash va taxlili qilish, salomatlik guruxlarini aniqlash. -Murojatlar usulini, salomatlik indeksi, tez-tez kasallanuvchi bolalarni soni va patologik zararlanish ko’rsatkichlari bo’yicha salomatlik holatni taxlili qilish. -Yuqumli va somatik kasalliklar darajasini aniqlash va baholash. . -BMlar tibbiy xonasidagi tibbiy xujjatlarni to’ldirilishini o’rganish va taxlil qilish. -Sanitar-gigiyenik va profilaktik chora-tadbirlarni tashkillashtirilish va bajarilishini taxlil qilish.
Pedagogik vazifalar: - Bolalar va o’smirlar aholisi salomatlik ko’rsatkichlari xaqida bilimlarni chuqur o’rganish, salomatlik holati xaqidagi amaliy ko’nikmalarni o’rganish va tahlil qilishni o’rgatish. Sanitar-gigiyenik va profilaktik chora-tadbirlarni tashkillashtirilish va bajarilishini taxlil qilishga qiziqish uyg’otish	O’quv faoliyati natijalari: - Bolalar va o’smirlar jamoasining salomatlik holati o’rganish va taxlili qilish. -Bolalar va o’smirlar salomatlik holatiga salbiy ta'sir ko’rsatadigan atrof-muhit. -Salomatlik indeksi ko’rsatkichini aniqlash va gigiyenik tahlil qilish. -Tez-tez kasallanuvchi bolalarni soni aniqlash va bolalarni salomatlik holatni taxlili qilib kasallanish darajasini aniqlash va taxlili qilish -Patologik zararlanish ko’rsatkichlari bo’yicha salomatlik holatni taxlili qilish. -Yuqumli va somatik kasalliklar darajasini aniqlash va baholash. . BMlar tarbiyalanuvchilari salomatlik holati va kasallanish ko’rsatkichlarini o’rgangan holda sog’lomlashtiruvchi chora-tadbirlar ishlab chiqish va tavsiyalar berish.
Ta’lim usullari	Ma'ruza, aqliy hujum, hikoya, ko’rsatma berish, namoyish, videousul, amaliy ish usuli, kitob bilan ishlash, suhbat, ta'limiy o’yin, pinbord, Keys-stadi.
Ta’lim shakli	Jamoaviy, guruhlarda ishlash («Birgalikda o’qiymiz», «O’ylang-Juftlikda ishlang-Fikr almashing»), yakka tartibli
Ta’lim vositalari	Doska-stend, flipchart, videofilmlar, yozuv taxtasi, model, mulyajlar, grafik, diagrammlar, chizma, sxema, eslatma, nazorat varag’i, matnlar
Ta’lim berish sharoiti	Maxsus texnika vositalari bilan jihozlangan, guruhli shakllarda ishlashga mo’ljallangan xonalar
Monitoring va baxolash	Og’zaki so’rov: tezkor-so’rov, yozma so’rov: test