O‗zbekiston respublikasioliy va o‗rta



Download 1,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet171/309
Sana11.01.2022
Hajmi1,82 Mb.
#352721
1   ...   167   168   169   170   171   172   173   174   ...   309
Bog'liq
этика ва этикет Дарслик

Oilaviy  muhit.
  Oilaning  mustahkamligi  oila  a‘zolarining  axloqiy  tarbiyasiga 
bog‗liq.    Xalqimizda  bejiz  ―Sog‗lom  turmush  tarzi  mustahkam  oilaning 
garovidir‖debaytilmagan. Sog‗lom turmush tarzi deganda biz nafaqat oiladagi er va 
xotinning bir – biriga bo‗lgan munosabati, balki ulardagi axloqiy fazilatlar, imonlilik, 
poklik,  halollik,  rostgo‗ylik,  shirinso‗zlik,  kabi  axloqiy  me‘yorlarga  amal  qilgan 
holda urf – odatlarga asoslangan, zamonaviy oilani tushunamiz. 
Oilada  eng  asosiy      narsa  –  bir-birini        tushunish,  qadrlash    va    e‘zozlashdir.   
Er–xotindan  birining  kamchiligini  ikkinchisining  fazilati  bilan    yopilib    yurmog‗i 
lozim.  Oilada  ikki  yosh  bir  butun  bo‗ladi,    muhabbat  –  nikoh  iplarini 
mustahkamlaydigan, axloqiy mas‘uliyatni yanada oshiradigan  hissiyotdir. Ikki yosh 
hissiy  holatlarini  o‗zaro  tushunib  borishi  natijasida  oilada  mo‗tadil  kayfiyat    qaror 
topadi,  qarashlar  uyg‗unligi    tug‗iladi.    Zero,  muhabbat  faqat  o‗zaro  hissiy 
qoniqishgina bo‗lib qolmasdan,  munosabatlar go‗zalligiga aylanadi. 
Oila - bu kichik  jamoadir. Unda o‗zaro muomalaning  barcha  qoidalariga amal  
qilinishi    kerak.  Kattalarga  hurmat,  kichiklarga  izzat;  bir  –  biriga  mehribon  bo‗lish, 
ayniqsa,    ayollarni  izzat  qilish  kabi  qoidalar  kundalik  odatga  aylanib  borishi  kerak. 
Ota  -  ona    bolalariga    namuna.  Shuning  uchun  ular  oilada  axloq  madaniyatiga  to‗la 
rioya qilishlari shart.  
Oilaviy  munosabatlar  nisbatan  mustaqil  hodisa  bo‗lib,  oilaning  ichki  ishlariga 
hech  kim  aralashishga  haqqi  yo‗q.  Shu  sababli  ham  oila  muqaddas  va  daxlsiz 
hisoblanadi.  Oilaviy  munosabatlar  jamiyatdagi  mavjud  ijtimoiy,  iqtisodiy, 
mafkuraviy    va  ma‘naviy  munosabatlar    bilan  belgilanadi  va  ular  ta‘sirida  o‗zgarib 
boraveradi. 
Oilalarda  nafaqat  oilaviy  munosabat,  balki  qon-qarindoshlik  munosabatlari 
madaniyati ham yuksak darajada rivojlangan bo‗ladi. Bunday oilada bobo, buvi, ota-
ona, amaki, aka-uka, opa-singil, jiyan, kuyov, kelin quda-anda, qaynota-qaynona kabi 
o‗nlab  qarindoshchilik  darajalarini  bildiruvchi  mezonlarga  amal  qilinadi.  Bu 
munosabatlarda  milliylikning  asl  o‗zagi  namoyon  bo‗ladi.  Bu  munosabatlarning 
afzalliligi  shundaki,  bunda  qarindosh-urug‗lar  bilan  oqibatli  bo‗lib  yashash, 
farzandlarni  milliy  udum,  qadriyatlar  ruhida  tarbiyalash  uchun  imkoniyat  tug‗iladi 
hamda  ular  qarindoshlar  orasida  ham  moddiy  va  ma‘naviy  tayanch-suyanch  bo‗lib 
yashashga odatlanadilar.  
Bunday oilalarda tarbiyalangan farzandlar ham barcha bilan munosabatda tezda 
kirishib  keta  oladigan,  munosabat  madaniyatiga  rioya  etadigan  inson  bo‗lib 
shakllanadilar,  chunki  bu  bolalarni  bitta  oila  emas,  bir  necha  oila  tarbiyalaydi. 
Oilaviy  sharoit  u  yoki  bu  oila  a‘zolarining  kelajakda  hayotiga  bevosita  ta‘sir  qiladi. 
Oilaning  tarqalishi  har  bir  oila  a‘zolariga  ta‘sir  qiladi.  Axloqshunoslikda  oila 


148 
 
tarqalishining uch turi ko‗rsatiladi. Birinchisi, nikohni bekor qilinishi bilan tarqalishi 
–  bunda  oilaviy  mulk  va  farzandlar  tarbiyasi  qonun  asosida  taqsimlanadi.  Bunday 
sabab o‗zaro kelishmovchilik hamda tushunmovchilik, o‗zaro muhabbatning yo‗qligi 
natijasida  paydo  bo‗ladi.  Ikkinchisi,  tabiiy  tarqalishi  bo‗lib  –  oila  a‘zolarining  biri 
falokat,  yoki  kassallik  tufayli  vafot  etgan  oila  mulkining  meros  sifatida 
taqsimlanishiga  sabab  bo‗luvchi  tarqalishdir.  Uchinchisi  –  axloqiy  tarqalish  bo‗lib, 
bunda  bolalar  balog‗atga  yetib,  oila  qurilishlari  –  ota-onalar  ular  uchun  oilaviy 
mulkdan  uy-joy,  turli  maishiy  jihozlar  ajratib  berishlari  belgilanadi.
34
Shunga  ko‗ra, 
oilada  har  bir  a‘zoning  o‗ziga  yarasha  majburiyatlari  mavjud.  Ayniqsa,  o‗z  odatiy 
turmush tarzini o‗zgartirib, o‗zga oilaga kelin bo‗lib kelgan qizlarimizning yangi oila 
a‘zolari bilan bo‗lgan o‗zaro munosabatlari juda muhim hisoblanadi. 

Download 1,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   167   168   169   170   171   172   173   174   ...   309




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish