O‗zbekiston respublikasioliy va o‗rta

 
KASBIY  ODOB
  - 
jamiyat  tomonidan  qabul  qilingan  axloq  qoidalarini 
kishilarning ixtisoslariga nisbatan amalda tatbiq qiluvchi aniq kasbiy burch, sha‘n, or-
nomus,  qadr-qimmat  kabi  hatti-harakatlarning  majmui,  umumiy  axloqning  kishilar 
kasb-koridagi  o‗ziga  xos  ko‗rinishidir
. 
Odob  (arab.  adab  so‗zining  ko‗pligi)  – 
jamiyatda  e‘tirof  etilgan  xulq  normasi.  Shaxs  ma‘naviy  hayotining  tashqi  jihatini 
ifodalaydi  va  o‗zgalar  b-n  munosabat  (oila,  mehnat  jamoasi,  turli  marosimlar)da 
namoyon bo‗ladi. Odob negizida axloqning ba‘zi tamoyil va me‘yorlari, shuningdek, 
maqsadga muvofiqlik va go‗zallik (estetika) talablari yotadi. Odob kishining jamoat 
orasida  o‗zini  qanday  tutishi,  odamlar  b-n  qay  yo‗sinda  muomala  qilishi,  o‗z 
turmushi, bo‗sh vaqtini qanday tashkil  yetishi, inson tashqi qiyofasi qanday bo‗lishi 
lozimligiga  tegishli  qoidalar  (masalan,  sharm-hayo,  kamtarlik,  xushmuomalalik 
kabilar)ni o‗z ichiga oladi. 
 
KAMTARLIK  –   
  avvalo,    o‗z–o‗ziga  talabchanlik,  o‗z  harakatlariga,  ishiga, 
bilimiga  tanqidiy  qarash,    o‗ziga,  kuch  –  quvvatiga  ortiqcha  baho  bermaslikdir.   

---

226 
 
Kamtarlik kishilarga bo‗lgan  munosabatda  namoyon bo‗ladi.  Inson  odobli  bo‗lsa, 
u  kishilar  bilan    Shunchalik  sodda  kamtarona    muomala  qiladi,  o‗z  ishlariga  va 
harakatlariga kamtarlik bilan baho  beradi.  Boshqalarga nisbatan shirinsuxan bo‗ladi.  
Kamtar  inson  boshqalardan    o‗zini      ustun  qo‗ymaydi,  o‗ziga    bino  qo‗yib,  soxta 
shuxrat  ketidan  quvmaydi,    yutuqlardan  esankiramaydi.    Kamtarlik    -  tortinchoqlik  
va  haddan  tashqari  andishalilikdan  farq  qiladi.  Ular  orqasidan    inson    o‗z  qadr–
qimmatini    tushirib  qo‗yish  mumkin.  Kamtarlik  tabiiylikdan  kelib    chiqadi.    U 
kishilarga  bo‗lgan  munosabatda  ham  yaqqol  ko‗rinadi.  Kamtarlik  inson  ichki 
ma‘naviy dunyosining tashqi ifodasi hisoblanadi.