O‘zbekiston Respublikasida fuqarolik shaxsning davlat bilan o‘zaro huquqlari, majburiyatlari va javobgarligi yig‘indisida ifodalanadigan hamda inson qadr-qimmati, asosiy huquqlari va erkinliklarini e’tirof etish hamda hurmat qilishga asoslanadigan doimiy siyosiy-huquqiy aloqasini belgilaydi.
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING FUQAROLIGI TO‘G‘RISIDAGI QONUN
O‘zbekiston Respublikasining fuqarolik to‘g‘risidagi qonunlari O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi asosida qabul etilgan ushbu Qonundan va O‘zbekiston Respublikasining shu Qonunga muvofiq chiqariladigan boshqa qonun hujjatlaridan iboratdir.
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING FUQAROLIGI TO‘G‘RISIDAGI QONUN
Dastlabki O‘zbekiston Respublikasining Qonuni, 02.07.1992 yildagi 632-XII-son ostida qabul qilingan.
Mazkur Qonun O‘zbekiston Respublikasining 2020-yil 13-martdagi O‘RQ-610-sonli “O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligi to‘g‘risida”gi Qonuniga asosan 2020-yil 15-sentabrdan o‘z kuchini yo‘qotgan.
Qonunning ayrim moddalari (6, 45 va 55-moddalariga o`zgartirish kiritilgan
Qonunning avvalgi tahriridan jiddiy farq qiluvchi jihatlaridan biri – O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligiga mansublik masalasidir. Unga ko‘ra:
– 1992 yil 28 iyul holatiga ko‘ra O‘zbekiston Respublikasida doimiy yashagan, chet davlat fuqarosi bo‘lmagan va O‘zbekiston Respublikasining fuqarosi bo‘lish istagini bildirgan shaxs;
O‘zbekiston hududida yashagan va 1992 yil 28 iyulga qadar o‘qish uchun O‘zbekistondan tashqariga chiqib ketgan hamda uzluksiz ravishda ta'lim olgan yoxud harbiy xizmatni o‘tagan va o‘qish yoki harbiy xizmat tugaganidan keyin bir yil ichida O‘zbekistonga qaytib kelgan hamda O‘zbekiston Respublikasida doimiy propiskadan o‘tgan shaxs, basharti uning chet davlat fuqaroligi mavjud bo‘lmasa O‘zbekiston Respublikasining fuqarosi hisoblanadi.
Shuningdek, qonunga yangi vatandosh tushunchasi kiritilib, unga ko‘ra O‘zbekiston hududida tug‘ilgan yoki ilgari uning hududida yashagan, O‘zbekiston fuqaroligiga ega bo‘lmagan, O‘zbekiston hududidan tashqarida yashaydigan shaxs va uning nasl-nasab shajarasi bo‘yicha to‘g‘ri tutashgan o‘zidan keyingi qarindoshlari, basharti, agar ularning nasl-nasab shajarasi bo‘yicha to‘g‘ri tutashgan o‘zidan oldingi qarindoshlari O‘zbekiston hududida yashayotgan bo‘lsa, ular vatandosh deb yuritilishi belgilandi.
Qonun vazifasi
Ushbu Qonunning maqsadi O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligini olish va tugatish sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan iborat.
O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligi masalalari yuzasidan qabul qilingan iltimosnomalar yoki arizalar O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligi masalalariga oid “E-Fuqaro” idoralararo ma’lumotlar bazasida (keyingi o‘rinlarda — “E-Fuqaro” IMB) ro‘yxatdan o‘tkaziladi.
Fuqaroligi yo`q shahslar uchun berilgan imkoniyatlar
2020 yil 13 mart kuni imzolangan «O‘zbekiston Respublikasining fuqaroligi to‘g‘risida»gi qonun bilan, 1995 yilga qadar O‘zbekistonga kelgan va shundan buyon mamlakatda muqim yashayotgan shaxslarga avtomatik tarzda fuqarolik berilishi belgilanib, bu yangilik ortidan 2020 yilda 8310 nafar fuqaroligi bo‘lmagan shaxs O‘zbekiston Respublikasi fuqaroligiga qabul qilingandi.