O‘zbekiston respublikasi xalq ta'limi vazirligi t. Usmonxo‘jayev, M. Toirova

«Yashirilgan narsa nima»
Bolalar davra qurib yoki bir qator bo‘lib, saf tortib liiindilar. Tarbiyachi polga bolalar ko‘z o‘ngida 3-5 buyum i kubcha, bayroqcha, shiqildoq, koptok va boshqalar) qo‘yadi '.I nlarni eslab qolishni taklif qiladi. Keyin tarbiyachining i .hni isiga qarab, bolalar doira markaziga orqa o‘girib
bilan bir xil rangdagi bayroqchali bolalar juft-juft bo‘lib, o‘zlariga sherik topib oladilar. Har bir juft erkin holda qandaydir shaklni aks ettirib turadi. O‘z juftini topolmay qolgan bolaga boshqa hamma bolalar barobariga shunday murojaat qiladilar:
Ha, bo‘l Ahmad, anqayma,
Sherik tanla, lallayma.
Shundan keyin bolalar maydon bo‘ylab yana yugurib ketadilar. O‘yin 5-6 marta takrorlanadi.
O‘yinda o‘yinchilar soni toq bo'lishi mumkin, u holda tarbiyachi ham o‘yinda ishtirok etadi. Tarbiyachining qo‘lida hamma rangdagi bayroqchalardan bo‘lishi kerak; o‘yin takrorlangan vaqtda u bir necha bolaning bayroqchasini almashtirib beradi. O‘yinda ishtirok etayotgan bolalar signal bo‘yicha o‘zlariga har xil sheriklar tanlashlari kerak.
«Toychalar»
Bolalar teng ikki guruhga bo‘linadilar. Bir xillari toychalarni ifoda etsalar, boshqalari otboqar vazifasini bajaradilar (otboqarlarning qo‘lida jilov bo‘ladi).
Maydonchaning bir tomoniga otxona chizilib, toychalar o‘sha yerda turadi. Ikki tomonda otboqarlar uchun joy belgilab qo'yiladi: maydon - bu o‘tloq bo‘ladi. Tarbiyachi: «Otboqarlar, tezroq o'rningizdan turingiz, otlarni, egarlangiz», deydi. Mana shu signal bo‘yicha otboqarlar otxonaga qarab yuguradilar va otlarni egarlaydilar (har biri otni o‘z istagi bo‘yicha tanlaydi yoki tarbiyachining ko‘rsatmasi bo‘yicha harakat qiladi).
Egarlangan otlar bir-birining orqasidan ketma-ket turadi va signal bo‘yicha sekin yurib ketadi, yuguradi yoki lo‘killab chopadi. Tarbiyachining: «Etib keldik, otlarni bo‘shatinglar», degan so‘zlari bo‘yicha otboqarlar to‘xtaydilar, otlarning egar-jabduqlarini yechib oladilar va uni o‘tloqqa qo‘yib ■, uboradilar-da, qaytib o‘z joylariga kelib turadilar. Otlar ■ 'lloqda sekin o‘tlab yuradilar, kirt-kirt qilib o‘tni yeydilar.
Mboqarlar, otlarni egarlangiz», degan signal bo‘yicha har l>n olboqar o‘z otini tutib keladi (ot qochishga harakat qiladi, iining qo‘lidan chiqib ketmoqchi bo‘ladi). Barcha otlar tutib krlingach va egarlangach, bir-birining ketidan saf bo‘lib lunidilar va o‘yin qaytadan boshlanadi. O‘yin 3-4 marta iiikrorlanadi. Shundan keyin tarbiyachi: «Otlarni otxonaga ulib borib qo‘yingiz, endi dam olishsin», deydi. Otboqarlar ollarni otxonaga olib boradilar va egar-jabduqlarini yechib olndilar.
0‘yinda yugurishni yurish bilan va boshqa har xil uikrash harakatlari bilan almashtirib turish kerak. O‘yinni poyga o‘tkazish, o‘rmonga o‘tin kesgani borish va h.k.lar bilan rang-barang qilish mumkin. Agar otlardan birortasi ntboqarga hadeb tutqich beravermasa, tarbiyachi va boshqa nlboqarlar unga otni tutishga yordam beradilar.