O‘zbekiston respublikasi xalq ta'limi vazirligi t. Usmonxo‘jayev, M. Toirova

«Koptok maktabi»
Koptokni yuqoriga otib, uni bir qo'lda ilib olish. Koptokni \< i|’.a urib, uni bir qo‘lda ushlab olish. Koptokni yuqoriga iiiib, chapak chalish (1-3 marta) va uni ikki qo‘llab ilib olish. luli juft bo‘lib o‘ynash: koptokni devor yonidagi sherik ilib iilr.hi uchun burchak hosil qiladigan qilib urish. Koptokni

past tomonidan urib, yuqoridan ilib olish. Koptokni devorga orqadan bosh orqasidan, oyoq tagidan, qo‘l ostidan otib, ilib olish.
«Koptok onaboshiga»
Ikkita chiziq o‘tkaziladi, ular orasidagi masofa 2-3 metr. O‘yinchilar birinchi chiziq orqasida ketma-ket turadilar. Ularga qarama-qarshi chiziqda onaboshi turadi. U qatorda birinchi bo‘lib turgan bolaga koptokni otadi. U esa koptokni boshqaruvchiga qaytarib otadi va qatorning oxiriga borib turadi. Butun qator oldinga siljiydi, navbatdagi bola chiziq oldiga kelib turadi. Hamma bolalar koptok otishgach, yangi onaboshi tayinlanadi.
O‘yinda musobaqa o‘tkazish ham mumkin. Bunda bolalar bir necha qator bo‘lib turadilar va har bir qatorga onaboshi tayinlanadi. O‘yinchi koptokni otadi, lekin shu qatorda turganlar vaqtdan yutqizadi.
«Serso»
Ikki kishidan bo‘lib o‘ynaladi. Bir kishi tayoq (biliard tayog'i) yordamida yog‘och halqani otadi, ikkinchisi esa uni tayoq bilan ilib oladi. O‘yinchilar orasidagi masofa 3-4 metr. Agar bolalar otilgan halqani tayoqqa ilib ololmasalar, unda

nldin qo‘l bilan otib, qo‘l bilanilib oladilar, so‘ngratayoqdan lnvilalanadilar. Kimhalqani ko‘proqilib olgan bo‘lsa, o‘sha yiilpan hisoblanadi.
l'arbiyachi bolalarning halqalarni muntazam irg‘itib (urishlarini kuzatib boradi.
«Kim uchadi»
Bolalar tarbiyachi bilan birgalikda doirada turadilar. larbiyachi uchadigan va uchmaydigan jonli va jonsiz nnrsalarning nomini aytadi. Ular nomini aytishi bilan lnibiyachi qo‘lini yuqoriga ko‘taradi. Masalan, tarbiyachi: iil< arg‘a uchadi, stol uchadi, samolyot uchadi» va h.k. deydi.
I'arbiyachi uchadigan narsalarning nomini aytgandagina, bolalar qo‘llarini yuqoriga ko‘tarib: «Uchadi», deydilar.
(hiaboshi vazifasiga bolalar ham tayinlanadi. O‘yin oldin •.i'kiii, so‘ngra tezroq o‘tkaziladi.