Oʻzbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi sirdardaryo viloyat xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi

Axborotlarni qidirish. Internet tarmogʻi shunday bir muhitki u oʻzida turli koʻrinishdagi va turli tillardagi koʻplab axborotlarni jamlagan. Bunda ushbu axborotlar ichidan kerakli boʻlgan ma’lumotlarni qidirib topish muammosi paydo boʻladi. Internet tarmogʻida har bir foydalanuvchi axborotni qidirish uchun oʻzbek, rus, ingliz yoki boshqa tillardagi bir yoki bir necha soʻzdan tashkil topgan soʻrovlardan foydalanadi. Ya’ni ma’lumotlarni uning sarlavhasi yoki uning tarkibida ishtirok etgan soʻzlar va jumlalar boʻyicha qidirib topish mumkin. Bunda foydalauvchi tomonidan Internet qidiruv tizimi qidiruv maydoniga kerakli ma’lumotga doir soʻz yoki jumla kiritiladi va qidiruv tizimi ishga tushiriladi. Shundan soʻng qidiruv tizimi foydalanuvchiga oʻzi tomonidan kiritilgan soʻz yoki jumlaga mos keluvchi ma’lumotlarni qidirib topadi va kompyuter ekranida ularning roʻyxatini hosil qiladi. Vanihoyat roʻyxatdagi ma’lumotlarni ketma-ket koʻrib chiqilib kerakli boʻlganlari kompyuterga saqlab olinadi.
Axborotlarni parametrlari boʻyicha qidirish. Koʻrib oʻtilganidek, har bir foydalanuvchi Internet tarmogʻi orqali oʻziga kerakli boʻlgan ma’lumotlarni uning mavzusi hamda tarkibidagi soʻz yoki jumla boʻyicha qidirib topishi mumkin, lekin Internet tarmogʻida ma’lumotlar shunchalik koʻpki, ta’kidlab oʻtilgan usul samara bermasligi mumkin. Bunday hollarda Internet qidiruv tizimlari qidiruvning bir qancha qoʻshimcha usullari boʻyicha qidiruvni taqdim etadi, bular:

• 
  ma’lumotlarni uning tili boʻyicha qidiruv;
  
• 
  ma’lumotlarni uning turi (matn, rasm, musiqa, video) boʻyicha qidiruv;
  
• 
  ma’lumotlarni uning joylashgan mintaqasi boʻyicha qidiruv;
  
• 
  ma’lumotlarni uning joylashtirilgan sanasi boʻyicha qidiruv;
  
• 
  ma’lumotlarni uning joylashgan Internet zonasi boʻyicha qidiruv;  ma’lumotlarni xavfsiz qidiruv.
  

Rasmlarni qidirish. Rasmlar ma’lumotlarning grafik yoki tasvir koʻrinishi hisoblanadi. Internet tarmogʻida grafik ma’lumotlarning koʻplab turlari uchraydi, ya’ni: chizma (vektor), foto (rastr), harakatlanuvchi (animasiya) hamda siqilgan rasmlar. Bunday grafik ma’lumotlar tarkibida matnli axborot mavjud boʻlmaydi. Shundan koʻrinib turibdiki, demak rasm koʻrinishidagi ma’lumotlar ustida faqatgina uning nomi yoki turi boʻyicha qidiruv olib borish mumkin. Koʻpgina internet qidiruv tizimlari grafik yoki tasvir koʻrinishidagi ma’lumotlarni qidirish uchun alohida boʻlimga ega boʻlib, bu boʻlim orqali ixtiyoriy turdagi rasmlarni ularning nomlari boʻyicha qidiruvni amalga oshirish mumkin. Masalan, quyidagi rasmga shunday qidiruv tizimlarining biri tasvirlangan.