O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi samarqand viloyat xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi

Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):

sodda matnning asosiy mazmunini tushunadi va tushuntira oladi; matn mazmunini tushunib ifodali o‘qiy oladi; 70-75 so‘zdan iborat diktantni yoza oladi; 7-8 gapdan iborat xabar yoki rasm asosida ijodiy matn tuza oladi.

Lingvistik kompetensiya:

so‘zlarning tovush tarkibini orfoepik jihatdan to‘g‘ri shakllantira oladi; gapning ifoda maqsadiga ko‘ra turlarini farqlay oladi va yozma nutqda o‘rinli qo‘llay oladi.

NUTQ O‘STIRISH. Nutq, matn va gapni farqlash; og‘zaki va yozma nutqni o‘stirishni to‘g‘ri shakllantirish; matn mazmunini qayta hikoyalatish; matndagi asosiy fikrni aniqlay olish; matnning tuzilishini aniqlash, uni qismlarga ajratish; ular orasidagi bog‘lanishni izohlay olish; matnga sarlavha topish.

Bayon. Berilgan matn asosida hikoya yozish; muhokama va tasvir janri elementlari qatnashgan bayon yozish; matnni qisqartirib, ijodiy qayta hikoyalash asosida bayon yozish; tanlab qayta hikoyalash asosida bayon yozish.

Bayon va kichik hikoyalarga tasvir va muhokama tufayli hosil bo‘lgan fikrlardan asta-sekin ikki-uch jumladan qo‘shib borish.

Ijodiy matn. Qismli (qismlarga ajratib berilgan) rasmlar va mavzular bitta rasmda ifoda etilgan ko‘rinish asosida, shuningdek, o‘qilgan, kuzatilgan, eshitilgan, ko‘rilgan voqea va hodisalar asosida material to‘plash, reja va shu asosida kichik hikoya yozish; bayon rejasini tuzishda o‘quvchilarni mustaqil fikrlashga yo‘llash.

O‘z ishlari va hayotlari haqida do‘stlariga xat yozish. Ota-onasi, ustozi hamda o‘rtoqlariga og‘zaki va yozma tabriknoma tayyorlash.

1.3. Multimedia ilovali metodik qo‘llanmalar tahlili va ta’lim-tarbiyaviy ahamiyati, ulardan ta’lim sifatini oshirishda

o‘rinli va maqsadli foydalanish

2014 yil, 19 fevral kuni tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasi birinchi Prezidentining PQ-2133 sonli «Sog‘lom bola yili davlat dasturi to‘g‘risida»gi qaroridagi 71, 75-bandlarida e’tirof etilgan vazifalarning ijrosini ta’minlash maqsadida boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari uchun metodik qo‘llanmalar yaratish, nashr etish hamda darsliklarning multimedia li ilovalarini ishlab chiqib, amaliyotga joriy etishning 2014-2017 yillarga mo‘ljallangan rejasi Xalq ta’limi vazirligi tomonidan 2014 yilning 7 mart kuni tasdiqlandi va rejaga asosan ijodiy guruh tomonidan yaratilish muddatlari belgilab olindi.

2014 yilda 1-sinf uchun: “Savodga o‘rgatish”, “Ona tili”, “O‘qish”, “Matematika”, “Atrofimizdagi olam” fanlaridan,2015 yilda 2-sinf uchun: “Ona tili”, “O‘qish”, “Matematika”, “Atrofimizdagi olam” fanlaridan,2016 yilda 3-sinf uchun: “Ona tili”, “O‘qish”, “Matematika”, “Tabiatshunoslik” fanlaridan,2017 yilda 4-sinf uchun: “Ona tili”, “O‘qish”, “Matematika”, “Tabiatshunoslik” fanlaridan ilg‘or pedagogik hamda axborot kommunikatsion texnologiyalari asosida metodik qo‘llanmalar yaratilishi rejalashtirildi.

Mazkur qarorning ijrosi sifatida shu kunga qadar 1-4-sinf ona tili fani bo‘yicha multimedia elektron ilovalar, metodik qo‘llanmalar yaratildi. Bu metodik qo‘llanmalarda ilg‘or pedagogik va axborot kommunikatsion texnologiyalardan foydalanib o‘qitiladigan dars ishlanmalari, multimedia elektron ilovalar, dars jarayonida qo‘llaniladigan metod va usullar, didaktik o‘yin texnologiyalar, mantiqiy mashqlar va darslikdagi mualliflar haqida ma’lumotlar o‘rin olgan. Ular o‘quvchilarni o‘ylashga, izlanishga, xulosalar chiqarishga undaydi.

Metodik qo‘llanmalarda o‘quvchilarni o‘quvchilarning og‘zaki nutqini o‘stirish, lug‘atini yangi so‘zlar bilan boyitish, so‘zlardan nutqida to‘g‘ri va o‘rinli foydalanishga o‘rgatish maqsad qilib olingan.

Har bir o‘qituvchi 1-4-sinf ona tili fanidan yaratilgan multimedia ilovali metodik qo‘llanmalardan ta’lim sifatini oshirishda o‘rinli va maqsadli foydalanishi zarur. Ayniqsa, ona tili darslarida matn ustida ishlashga va ularning xususiyatlari haqidagi mavjud bilimlarini yanada boyitishga alohida e’tibor qaratish lozim. SHuning uchun mazkur metodik qo‘llanmalar mazmuni, unda berilgan didaktik materiallar, savol- topshiriqlarga ilmiy va tanqidiy yondashuv asosida amaliyotga tatbiq etish talab etiladi.