O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi samarqand viloyati xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi

Tayanch kompetensiyalar:

Kommunikativ kompetensiya:

Dars turi:Yangi bilim beruvchi

Dars shakli : aralash

Dars usuli: aqliy hujum ,suhbat,savol- javob ,interfaol metodlar

Dars jihozi: proeksion ko’rgazmali- metodik qo’llanmalar,elektron qo’llanmalar

Darsning vaqt taqsimoti

№	Bosqichlar	Vaqti
1	Tashkiliy qism	3daqiqa
2	O’tilgan mavzuni takrorlash	7daqiqa
3	Yangi mavzu bayoni	20daqiqa
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	10daqiqa
5	Uyga vazifa berish	2daqiqa
6	Baholash	3daqiqa

Darsning borishi

Darsning tashkiliy qismi: O`quvchilar bilan salomlashish va davomatni aniqlash , o`quvchilar bilan ma’naviyat daqiqasini o’tkazish.

II .O’tgan mavzuni mustahkamlash: og’zaki savol-javob o’tkazish orqali

1. Oddiy moddalarga misollar keltiring.

2. Murakkab moddalarga misollar keltiring.

3. Allotropiya nima?

4. Bir necha oddiy modda hosil qiladigan elementga misol keltiring.

5. Analiz va sintezni farqlab bering.

6. 
   Sifat va miqdor analizni tushuntirib bering.
   

Yangi mavzu bayoni

Yangi darsning rejasi:

1.Modaning agregat holarlari .

2.Moddaning gaz holati.

3.moddaning suyuqlik holati.

4.Moddaning qattiq holati.

Gaz aniq bir hajmiy o‘lcham va shaklga ega emas. U qanday idishga solinsa, o‘sha idish ha j mini egallaydi va shaklini oladi. Kichik idishga solish uchun gaz siqiladi, katta idishda esa gaz kengayib, shu idishning butun hajmini egallaydi. Gazlarda molekula va atomlar orasidagi maso- fa suyuqlik va qattiq moddalardagiga nisbatan ancha katta bo‘ladi. Suyuqlik o‘z shakliga ega emas, u qanday idishga solinsa, o‘sha idish shaklini oladi, idishning butun hajmini egallash uchun suyuqlik gazlar kabi kengaymaydi. Suyuqlik aniq hajmiy o‘lchamga ega bo‘ladi. Uni siqish amalda qiyin.

• 
  Qattiq modda gaz va suyuqlikdan farq qilib, mexanik mustahkamlikka, aniq hajmiy o‘lcham va shaklga ega.
  

Suyuq va qattiq moddalarda atom va molekulalar orasidagi masofa gazlardagiga nisbatan ancha bo‘ladi.

• 
  Gaz, suyuq, qattiq — moddaning agregat holatlaridir.
  

Odatda moddalarga harorat va bosim kabi omillar ta’sir qilganda gaz suyuq qattiq holat ketma-ketligi kuzatiladi.

Ammo ayrim moddalar oraliq holat — suyuq holatini egallamasdan to‘g‘ridan to‘g‘ri gaz qattiq holat sxemasiga amal qiladi. Masalan, «quruq muz» — karbonat angidrid, yod, naftalin shunday xususiyatga ega (9-rasm).

• 
  Sublimatlanish — qattiq holatdan to‘g‘ridan to‘g‘ri gaz holatiga o‘tish hodisasidir.