O`zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti

 
 
II-BOBGA XULOSA. 
 
Xulosa o’rnida shuni ta`kidlash joizki, Navoiy viloyatida ham tabiatni 
muhofaza qilish, inson bilan tabiat o’rtasidagi muvozanatni saqlash, aholi o’rtasida 
ekologik ma`daniyatni shakllantirish, shu asosda uning qalbiga tabiatni asrash-
avaylash tushunchalarni singdirish va takomillashtirish, dolzarb bo’lib, qolmoqda. 
Viloyat ekologik sharoitini ifloslovchi tabiiy omillarga cho’llanish tog’ jinslarining 
emirilishi va boshqa tabiiy omillar natijasida ifloslansa antropogen ifloslovchi 
manbalarga asosan sanoat korxonalari, avtomobil, havo temir yo’l transporti 
chiqindilari shuningdek, turli yoqilg’ilarni ishlatilishi natijasida hosil bo’ladigan 
zararli moddalarni ko’rsatish mumkin. 
Navoiy viloyatining asosiy suv manbai bo’lgan Zarafshon vodiysida aholi 
soni ko’payishi, yerdan intensiv foydalanish, kimyoviy moddalarning qishloq 
xo’jaligida ko’plab ishlatilishi, qishloq va shanarlarning yiriklashishi, turli 
korxonalarni ko’payishi daryo suvi sifatiga kuchli ta`sir ko’rsatmoqda. Viloyat 
atmosfera havosining ifloslanishi ham yuqori darajada kuzatilmoqda. Ishlab 
chiqarish texnologik jarayonida yiliga 637,6 ming tonna zaharli moddalar hosil 
bo’lib, shundan 97,2 % ushlab qolinadi. Viloyat bo’yicha olib qaraladigan bo’lsa, 
atmosfera havosini ifloslashishidagi asosiy omillar sifatida sanoat korxonalari va 
transport vositalarini misol qilish mumkin.Sanoat korxonalari ichida Navoiy azot 
birlashmasining to’liq quvvat bilan ishlagan vaqtida havoni ifloslaydigan 50 
turdagi moddalarni 2/3 qismi to’g’ri keladi. Ekologik muammolarni oldini olish va 
atmosferaga chiqariladigan zararli moddalarni kamaytirish maqsadida hozirgi 
kunda 546 ta chang-gaz tozalash qurilmalari ishlab turibdi. Bu uskunalar 
yordamida 1 yilda 423 ming tonna zararli moddalar ushlab qolinadi. 
 
 

---

47