O`zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi Navoiy davlat pedagogika instituti

“Umumta'lim  maktablari  uchun 

darsliklar...  nashr  qilish  tizimini  takomillashtirish  loyihasini  amalga  oshirish 

chora-tadbirlari  to'g'risida”

  gi  (№187  sonli  04.05.1998), 

“O'zbekiston 

Respublikasida Umumiy o'rta ta'limni tashkil etish to'g'risida”

 gi (№203 sonli 

13.05.1998)qarorlari  mamlakatimizda  Umumiy  o’rta  ta`limni  tashkil  etish,  hamda 

darsliklar va o’quv qo’llanmalari yaratishda muhim hujjat bo’ldi.  

Yurtimizda qonunchiligimiz doirasida bolalar 6-7 yoshdan maktabga qabul 

qilinadi.  Maktabning  barcha  birinchi  sinf  o’quvchilari  bepul  o’quv  kitoblari  va 

o’quv  asboblari  bilan,  shuningdek  qolgan  barcha  sinflarda  o’quv  kitoblari  bilan 

ta`minlanadi.  1996  yildan  beri  kam  ta`minlangan  oilalardan  bo’lgan  1-9-  sinf 

o’quvchilariga  har  yili  davlat  byudjeti  hisobidan  o’quv  ashyolari  va  qishki  kiyim 

komplektlari berib borilmoqda. O’zbekistonda boshlang’ich va o’rta ta`lim tashkil 

qilinishi  va  tarkibiga  ko’ra  bir  -  biri  bilan  bevosita  bog’liq.  Har  bir  umumta`lim 

maktabi ikkala pog’onada umumiy o’rta ta`limni amalga oshiradi. Bu boshlang’ich 

maktabda  bitiruvchilarning  to’liq  hisobini  olib  borishni  va  umumiy  o’rta  ta`lim 

tizimida uzluksizlikni ta`minlaydi. 

Bugungi  kunda  yurtimizda  maktab  darsliklari  yaratish  va  ularni 

umumta’lim  maktablarida  tadbiq  etish  hukumatimiz  tomonidan  to’liq  nazoratga 

---

64 

 

olingan.  Chunki  bugungi  kunda  dunyoda  modernizatsiya  va  integratsiyalashuv 

jarayoni,  shuningdek  axborot-kommunikatsiya  tizimini  kun  sayin  rivojlanib 

bormoqdaki,  har  qanday  ilmiy  o’zgarishlarga  yoshlar  tayyor  turmog’i  lozim. 

Yurtimizda ta’lim tizimi nafaqat bunday ilmiy o’zgarishlarga tayyor turishi, balki 

har qanday ilmiy yangilikni yanada rivojlantirishi, uni g’oyaviy boyishi va undan 

oqilona foydalanishiga qaratilgan.  

Yaratilayotgan  maktab  darsliklar  o’quvchilarga  fan  asoslari  bo’yicha 

tizimli  bilimlarni  berish  bilan  birga,  ta’lim  jarayonida  keng  dunyoqarashning 

shakllanishi  va  ijodiy  fikrlash  qobiliyatining  paydo  bo’lishiga  xizmat  qiladi. 

Barcha darsliklar avvalambor, vatanparvarlik ruhida bo’lishi bilan birgalikda milliy 

ta’limimiz va  yoshlar tarbiyasiga xizmat qilishi  lozim. Bugungi kunimizda aynan 

yoshlar  tarbiyasiga  davlatimiz  tomonidan  alohida  e’tibor  qaratilayotgani  bejiz 

emas.Statistik  ma’lumotlarga  e’tibor  qaratsak,  bugungi  kunda  O’zbekiston 

aholisining  1/3  qismini  18  yoshgacha  bo’lgan  yoshlar  tashkil  etadi.

68

  Ularni 

ma’naviy  komil  inson  qilib  tarbiyalash,  hamda  jismonan  yuksaltirish,  qalbida 

milliylik  va  vatanparvarlik  ruhini  shakllantirish  davlatimiz  siyosatining  muhim 

masalalaridan biri hisoblanadi.  

Mamlakatimizda  yoshlar  avlodni  tarbiyalashda  avvalambor  tarixiy 

qadriyatlarimiz  va  boy  ma’naviy  merosimizdan  ayirgan  holda  maqsadga  erishib 

bo’lmaydi.  Ta’lim  va  tarbiya  avvalambor,  o’zlikni  anglashdan  boshlanadi. 

Prezidentimiz  ta’kidlaganlaridek,  Biz  –  boy  tarix,  yuksak  madaniyat,  buyuk 

ma’naviyat  vorislarimiz.

69

  Bugungi  kunda  hukumatimiz  tomonidan  bilim  olishga 

keng  imkoniyatlar  ochilgan  ekan,  ta’lim  va  tarbiya  jarayonida  ma’naviy  jasorat 

ko’rsatgan  allomalarimizni,  yurt  uchun  mardona  kurashgan  ajdodlarimizni  ibrat 

qilib  ko’rsatmaslikning  iloji  yo’q.  Yurtboshimiz  ta’kidlaganlaridek,