O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti fizika- matematika fakulteti “umumiy fizika” kafedrasi

Masalani yechish. O’quvchilar fikrlash yordamida mayatnikning

tebranish davri uchun t q2 ekanligini esga oladilar.

formulani yozdilar. Bu yerda

D


m
l  l 

2

m

m
l - mayatnik uzunligi, d-shar diametri l - masshtabli lineyka, d-ni

shtangitsirkul’ yordamida topadilar. O’lchashlar yordamida topilganlarni formulaga qo’yib t-ni aniqlaydilar.




^ g  9 .8 ^{M } . Tajriba yordamida sham t ^t

formula orqali mayatnik davri

 ^c 2  ⁿ

aniqlanib, o’lchashlar natijasida olingan mayatnik davri bilan tajribada olingan davr taqqoslanib tegishli hulosa chiqariladi.

Umuman olganda eksperimental masalalarni yechishga o’quvchilarning qiziqishlari katta bo’lib, fizika kabineti sharoitidan kelib chiqib o’qituvchi, o’quvchilar bilan birgalikda eksperimental masalalarni yechishi maqsadga muvofiqdir. Eksperimental masalalar va ularning yechilishi metodlari batafsil yoritilgan masalalarni [19] adabiyotdan olishi mumkin. Ba’zi shollarda o’qituvchilar,labaratoriya ishlarini , masalalar to’plamlaridagi ba’zi masalalarni eksperimental masala qilib berishi mumkin. Ijodkor o’qituvchilar esa o’zlari eksperimental masalalar tuzishi mumkin.

3.