O`zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti geografiya o`qitish metodikasi kafedrasi «jahon mamlakatlari iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi»

Ta’lim muassasalari. Hozirgi JAR hududiga yevropaliklar kelgunga qadar (XVIIasr o’rtalarigacha) afrikalik yoshlarga ta’lim berish an’anaviy afrikacha yo’ldan borgan: keksalar yosh avlodga turmush ko’nikmalari va hayot falsafasini o’rgatar edi. Yevropaliklarning dastlabki manzilgohlari barpo etilgach, ularning farzandlari cherkov ruxoniysidan diniy kitob o’qishni o’rganardi. So’ng "sayyoh o’qituvchilar" paydo bo’ldi. Xristian dini targ’ibotchilari (missionerlar) XVIII asr oxiri — XIX asr boshlarida dastlabki maktablarni ochishdi. Inglizlar avval boshdanoq bu maktablarda yevropaliklar va mahalliy millat bolalarining alohida-alohida o’qishini joriy etdilar. Aparteid tugatilguncha maorif qat’iy irqiy tamoyilga asoslangan va oq tanlilar, qora tanlilar, bantular, indlarning farzandlari turli maktablarda, har xil dastur asosida o’qitib kelindi, ulardagi ta’lim darajasi, moddiy sharoit bir-biridan mutlaqo farq qilar edi. Aparteidga barham berilgandan so’ng maorif sohasida ham ayirmachilikni tugatish choralari ko’rildi. Yiliga o’rtacha maorif ehtiyojlari uchun 8,9 mlrd. AQSh dollari miqdoridagi mablag’, ya’ni davlat byudjetining 21,2% sarflanadi. Jami, o’quvchilar 10 mln. Kishi atrofida. Boshlang’ich maktab o’qituvchilari kollejlarda, o’rta maktab o’qituvchilari 17 ta universitet va 3 ta politexnika institutida tayyorlanadi. Yirik universitetlar: Pretoriya, Vitvatersrand, Stellenbosh, Keyptaun universitetlari. Yirik kutubxonalari: Blumfonteyndagi ommaviy kutubxona (1875 yilda tashkil etilgan), Keyptaundagi shahar (1952), Parlament (1857), Janubiy Afrika ommaviy (1818) kutubxonalari, Keyptaun universitetining kutubxonasi (1829). Asosiy muzeylari: Blumfonteyndagi Milliy muzey, Janubiy Afrika tabiat tarixi muzeyi, Janubiiy Afrika madaniyat tarixi muzeyi, Keyptaundagi Milliy galereya.