O`zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti geografiya o`qitish metodikasi kafedrasi «jahon mamlakatlari iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi»

SLOVENIYA RESPUBLIKASI

Maydoni-20,3 ming kv.km. Aholisi-2,1 mln kishi. Poytaxti-Lyublyana shahri (350 ming kishi). Janubiy Yevropada Bolqon yarim orolining shimoli- g’arbida joylashgan davlat. G’arbdan Italaya shimoldan Avstriya sharqdan Vengriya, janubdan Xorvatiya bilan chegaradosh. Davlat tuzuimi-respublika. Davlat boshlig’i- president, hukumat boshlig’i- bosh vazir. Qonun chiqaruvchi hokimiyati parlament. Davlat tili-sloven, serb-xorvat tillari. Aholi zichligi har kv.km. maydonga 98.5 kishidan to’g’ri keladi. Aholining tabiiy o’sishi har ming kishiga 2 ta. O’rtacha umr ko’rish erkaklarda- 71, ayollarda- 78 yoshga teng. Sloveniya - BMT ga a’zo.

Mamlakat hududini eramizdan oldingi 1 asrda rimliklar bosib olgan. VI asrdan slovenlar yashaydi. 1335 yildan to 1918 yilgacha Gabsburglar tomonidan boshqarilgan. 1929 yildan Yugoslaviya tarkibida bo’ladi. 1941 yil 25 iyun o’z mustaqilligiga erishadi.

Iqlimi mo’tadil kontinental. Yanvar oyining o’rtacha harorati +2C, + 4C, iyulniki +12C, +15C, yog’in miqdori 500-700 mm atrofida. Eng baland joyi Triglavtog’i 2863 m. Asosiy daryolari Sava va Drava. O’rmonlar 45% maydonni egallaydi.

Sloveniya industrial- agrar mamlakat, iqtisodi o’ta darajada rivojlangan. Qo’ng’ir ko’mir, marganes, kaolin, temir rudalariga boy. Qora va rangli metallurgiya taraqqiy etgan. Mashinasozlikda radiopremnik, televizor, sovutgichlar, elektr va gaz plitalar, kir yuvish mashinalari, dengiz va daryo kemalari, temir yo’l vagonlari, stanoklar va elektrotexnika jihozlari ishlab chiqariladi. Zamonaviy to’qimachilik, daraxtga ishlov berish hamda oziq-ovqat sanoat korxonalari faoliyat ko’rsatmoqda. Mamlakat hududining 25% idan qishloq xo’jaligida foydalaniladi.

Yirik shaharlari: Maribor (180 ming kishi), Sels (120 ming kishi), Kran (100 ming kishi). Transportida avtomobil va temir yo’l transporti yetakchi. Pul birligi-tolar.