O‘zbekiston respublikasi xalq ta’lim vazirligi

JADVALNI TO’LDIRING

2-slayd

JADVALNI TO’LDIRING

Jadvalni to’ldiring
3-slayd.

4. 
   slayd.
   

5. 
   slayd.
   

JADVALNI TO’LDIRING

Dunyoqarashning tarixiy tiplari

5. 
   slayd.
   

Falsafa va hozirgi zamon

4 TOPSHIRIQ JADVALNI TO’LDIRING.

Мустақиллик ва фалсафа




Изоҳ:


Изоҳ:


Изоҳ:

5. 
   slayd.
   

Изоҳ:
8 - slayd

1V. O’Z- O’ZINI NAZORAT QILISh UChUN MATERIALLAR

1. 
   Mavzuni mustahkamlashga qaratilgan “Blis -so’rov” savollari
   

2. 
   “Falsafa fanining taraqqiyot bosqichlari “ mavzusida jadvalni to’ldirib kelish.
   

DAVRLAR	NAMOYoNDALAR	YaShAGAN VAQTI	ASOSIY G’OYaLARI

1. 
   Ma’ruzani olib borish texnologiyasi
   

Talabalar soni: 60-70	Vaqti: 2 soat
Mashg’ulot shakli	Mavzu bo’yicha informasion ma’ruza
Ma’ruza rejasi	1. Falsafiy fikrlarning paydo bщlish jarayoni. 2.. Qadimgi Hindiston va Xitoy falsafasi. 3. Qadimgi grek mutafakkirlarining falsafiy g’oyalari
Mashg’ulotning maqsadi: Qadimgi Sharq va grek mutafakkirlarining falsafiy g’oyalari haqida umumiy tasavvurni shakllantirish, uning Jahon sivilizasiyasining o’choqlari ekanligi haqida tushuncha hosil qilish.
Pedagogik vazifalar	O’quv faoliyati natijalari:
falsafiy fikrlar paydo bo’lish	Falsafiy fikrlar paydo bo’lishini asoslab tushuntirib bera oladi: qadimgi Misr va Messopatamiyadagi falsafiy g’oyalarning o’ziga xos jihatlarini aytib bera oladi; qadimgi Hindiston va Xitoy falsafasiga izoh beradi; Antik Yunon va Rim falsafasi haqida tushuncha hosil qiladilar;
jarayonining iqtisodiy-ijtimoiy
va gnoseologik zaminlarini
tushuntirib beradi; qadimgi Misr va
Messopatamiya- dagi diniy-
falsafiy fikrlar bilan
tanishtiradi; qadimgi Hindiston va Xitoy
falsafasi haqida ma’lumot
beradi; Antik Yunon va Rim
falsafasiiga tavsif beradi;
O’qitish usullari va texnika	Ma’ruza, tushuntirish, namoyish, blis-so’rov,	instruksiya	berish,
O’qitish vositalari	Ma’ruza matni, kompyuter slaydlari, doska
O’qitish shakllari	Frontal, kollektiv ish
O’qitish shart-sharoiti	Kompyuter, proyektor (yoki proyektor va LCD panel) mavjud auditoriyalar.
Monitoring va baholash	Og’zaki nazorat, savol-javob, o’z-o’zini

nazorat qilish, reyting tizimi asosida baholash.

Ma’ruzaning texnologik kartasi

Ish jarayonlari vaqti	Faoliyatning mazmuni
	o’qituvchi	talaba
I-bosqich. Kursga va mavzuga kirish. (20 minut)	1.1. O’quv mashg’uloti mavzusi, maqsadi va o’quv faoliyati natijalarini aytadi.	Tinglaydi.
	1.2. “Aqliy hujum” usulidan foydalangan holda talabalarga quyidagi savollar beriladi. Falsafiy fikrlar paydo bo’lishiga nima sabab bo’lgan? Nima sababdan Sharqni Jahon sivilizasiyasining o’choqlaridan biri deymiz? Berilgan javoblarni qisqacha umum- lashtirib xulosa qiladi.	Tinlaydilar. O’UM ga qaraydi.
II-bosqich. Asosiy (50 minut)	2.1. Mavzu rejasi va tayanch tushunchalar bilan tanishtiradi.	Tushunchalarni sanab beradi.
	2.2. Mavzuning 1-3 rejalari asosida mini- leksiya o’qib beradi. Ularni xulosalab yakunlaydi.	Tinglaydi.
	2.3. Talabalarni to’rt guruhga bo’lib mustaqil ishlash uchun topshiriq beradi. Savol: «Qadimgi Misr va Hindiston falsafasining o’xshash xususiyatlarini ko’rsatib bering»? Savolni T-sxemaga moslashtiring. (1-ilova). Har bir guruh sardori taqdimotdan so’ng javoblarni xulosalaydi va faol talabalarni rag’batlantiradi.	Sxema-slaydlarning mazmunini muhokama qilib boradi va savol beradi. T-sxemani to’ldiradi.
	2.4. 4-reja asosida qisqa ma’ruza qila-di. Talabalarga topshiriqni beradi: (2-ilova). Quyidagi multimedia orqali namoyish qilinadigan lavhalar qaysi hudud falsafiy namunalariga kiradi? Ekranga Antik Yunon va Rim madaniyati haqidagi lavhalar namoyish qilinadi.	Savollarga javob beradi.
III-bosqich.	3.1. Mavzu bo’yicha yakunlovchi	Tinglaydi.

Yakuniy bosqich. (10 minut)	xulosalar qiladi.
	3.2. Mavzu maqsadiga erishishdagi ting- lovchilar faoliyati tahlil qilinadi va baholanadi.	Mustaqil o’rganish uchun topshiriq- larni yozib oladilar.
	3.3. Mavzu bo’yicha mustaqil o’rganish uchun topshiriqlar beradi.
	3.4. Mavzu bo’yicha bilimlarni chuqur- lashtirish uchun adabiyotlar ro’yxatini beradi.	Yozib oladi.
	3.5. Keyingi mazvu bo’yicha tayyorlanib kelish uchun savollar beradi.	O’UM ga qaraydilar.

1-Ilova

«Qadimgi Misr va Hindiston falsafasining o’xshash xususiyatlarini ko’rsatib bering»?
T-sxemasi asosida:

To’g’ri	Noto’g’ri
1. 2. 3. 4. 5.	1. 2. 3. 4. 5.

Savollar:

1. 
   Geografik hududning qulayligi. 2. Bir –birlari bilan qo’shichilik loqalarining yaxshiligi.3. Aholining zich joylashganligi.
   

4. Yer osti boyliklariing ko’pligi. 5. Ish qurollariing yaxshi rivojlanganligi.
6. Mifologik dunyoqarashning barvaqt rivojlanganligi. 7.
Daryolarning oqib o’tganligi.

8. 
   Olam haqidagi ilk ilmiy fikrlarning paydo bo’lishi.
   
9. 
   Diniy dunyoqarashning ustunligi
   
10. 
    Boshqa hududlarda yashagan insonlarga nisbatan aqlligi.
    
    1. 
       masala: Falsafiy fikrlarning paydo bo’lishi.
       
       1. 
          slayd.
          

Asosiy jihatlari

Astronomiya, kosmologiya va matematika kurtaklarining vujudga kelishi. Tabiat hodisalarini mifologik nuqtai nazardan turib kuzatish.

3. Falsafa ijtimoiy ongning a’lohida shakli sifatida ajralib turmaganligi.

2. 
   slayd.
   

Qadimgi Misr falsafasi

“Arfest qo’shig’ii” Er.avv. XXII asrlar “Narigi dunyoda” abadiy yashash e’tiqodiga shubha bilan qarash. Mavjud dunyoda yaxshi yashashga intilish, harakat. v) Bu dunyodan ketganlarning hyech biri qaytib kelmaganligi, narigi dunyodan hyech qanday xabar yo’qligi va bu dunyodan boshqa dunyo yo’qligiga ishonch

3. 
   slayd.
   

4. 
   slayd.
   

2 masala. Qadimgi Hindiston va Xitoy falsafasi

Mo’tadil (ortodoksal)	Nomo’tadil (noortodoksal)
Sankxya Vaysheshika Nyaya Mimansa Vedanta	Jaynizm Buddizm Charvaka - lokayata
Vedalarni tan oladi	Vedalarni tan olmaydi

5. 
   slayd.
   

6. 
   slayd.
   

3. 
   masala. Qadimgi grek mutafakkirlarining falsafiy g’oyalari
   

7. 
   slayd.
   

Antik falsafaning asosiy rivojlanish bosqichlari
I	II	III	IV	V
Tabiiy yoki	gumanistik,	Sintez	Ellinistik maktab	Antik
«tabiat	falsafaning	Platon	Aleksandr	falsafaning
falsafasi» -	bahs mavzusi	va Aristotel	Makedonskiy	xristianlashu
Ioniya	inson va	(Er. Avv IV	davridan to	vi (I - VI
maktabi,	uning	asr.),	ilk	asr.) -
pifagorchilar,	tafakkuri	falsafiy	xristianlikkacha	neostoisizm
eleyliklar (er.	Sofistlar va	ta’limotlarni	(er. Avv IV	neoskeptisiz
avv. VI – V	asason	birlashtir-	asrdan, er I asr.) -	m,
asrlar .)	Suqrot (er.	uvchilar	kiniklar,	medioplatoni
	Avv V asr.)		epikurchilar,	zm,
			stoiklar,	neopifagoriz
			skeptiklar,	m,
			eklektiklar	neoplatonizm

7. 
   slayd.
   

Antik falsafaning asosiy jihatlari

- Kosmosentrizm - Stixiyali dialektik tafakkur - Ontologiya

7. 
   slayd.
   

Г Е Р М О Д О Р

Г Е Р А К Л И Т
Ioniya falsafasi

7. 
   
   Атомистик мактаб
   
   Эмпедокл
   slayd.
   

Скептик мактаб

7. 
   slayd.
   

Italiya falsafasi

2. 
   O’Z-O’ZINI NAZORATI UChUN MATERIALLAR
   

Mustaqil ishlash uchun nazorat savollari va toshiiriklar:

1. 
   Qadimgi Misr falsafasiga xos xususiyatlarni sanab bering.
   
2. 
   “Veda”lar nima va qachon paydo bo’lgan?
   
3. 
   Buddaviylik ta’limotining moxiyati nimadan iborat?
   
4. 
   Konfusiylik nima?
   
5. 
   Lao Szi falsafasida Dao qonuni nimani anglatadi?
   
6. 
   Milet falsafiy maktabi to’g’risida nimalarni bilasiz?
   
7. 
   Geraklitning “Okar suvga ikki marta tushib bulmaydi” dsgan xikmatli iborasining falsafiy moxiyatini tushuntirib bering.
   
8. 
   Suqrot qanday faylasuf bo’lgan?
   
9. 
   Aflotunning g’oyalar dunyosi haqidagi ta’limotining moxiyati nimadan iborat? 10.Arastu haqida nimalarni bilasiz?
   

2. 
   Amaliy mashg’ulotni olib borish texnologiyasi
   

Talabalar soni: 26	Vaqti: 2 soat
Mashg’ulot shakli	Individual topshiriqlarni bajarishga asoslangan amaliy mashg’ulot
Mashg’ulot rejasi	falsafa fanining paydo bo’lishi to’g’risidagi qarashlar. Qadimgi Misr va Bobildagi falsafiy fikrlarning yuzaga kelishi. Qadimgi Hindiston va Xitoydagi falsafiy fikrlarning o’ziga xos xususiyatlari. Qadimgi grek falsafasi rivojining asosiy bosqichlari
Mashg’ulotning maqsadi: Mavzu bo’yicha bilimlarni chuqur o’zlashtirishni ta’minlash.
Pedagogik vazifalar	O’quv faoliyati natijalari.
nazariy bilimlarni mustah- kamlatdi; mavzu bo’yicha bilimlarni chuqur o’zlashtirish va mustah- kamlashga yordam beradi; kichik guruhlarda ishlashni tashkil etadi; o’z nuqtai nazariga ega bo’- lishni shakllantiradi;	qadimgi Misr falsafiy fikrlarning paydo bo’lishi va o’ziga xos jihatlarini aytib bera oladi; qadimgi Messopatamiya falsafsining o’ziga xosligini ajrata oladi; qadimgi Sharq falsafasi rivojlanish sabablarini ko’rsata oladi; Antik Yunon va Rim falsafasi haqida tushuncha hosil qilib, o’z erkin fikrini namoyon etadi;
O’qitish usullari va texnika	Topshiriqlar, amaliy ishlash usuli, vaziyatli ishlanma usuli
O’qitish vositalari	Tarqatma material, kompyuterlar, doska.
O’qitish shakllari	Individual, kollektiv.
O’qitish shart-sharoiti	Texnik vositalar bilan ta’minlangan auditoriya.
Monitoring va baholash	Og’zaki nazorat, savol-javob, o’z-o’zini nazorat qilish, reyting tizimi asosida baholash.

Amaliy mashg’ulotning texnologik kartasi

Ish jarayonlari vaqti	Faoliyatning mazmuni
	o’qituvchi	talaba
I-bosqich. Mavzuga kirish.	1.1. O’quv mashg’uloti mavzusi, maqsadi va o’quv faoliyati natijalarini aytadi.	Mavzu nomini yozib oladi.
	1.2. Tinglovchilarning mashg’ulotdagi	Yozib oladi.

(10 minut)	faoliyatini baholash ko’rsatkichlari va mezonlari bilan tanishtiradi.
II-bosqich. Asosiy (65 minut) III-bosqich. Yakuniy (5 minut)	2.1. Ekranga mavzu bo’yicha tayyorlangan test savollarini tushiradi. (1- Ilova). Test. Mavzu qay darajada o’zlashtiril-ganligi tekshiradi.	Javob beradi
	2.2. Test javoblarini muhokama qiladi va baholaydi.	Guruhlarga bo’li-nadilar. Har bir guruhdan jamoa sardori chiqib taqdimot o’tkaza-di. O’quv topshi- rig’i va baholash mezonlari bilan tanishadi.
	2.3. Talabalarni 3 guruhga bo’ladi va top- shiriqni tarqatadi. Topshiriq: Qadimgi Sharq madaniyatini rivojlanish bosqich- larini Klaster usulida to’ldiring. (2-ilova). Klaster usulidan foydalanishni tushuntiradi.	Savollar beradi.
	2.4. Topshiriqni bajarishda maslahat beradi.	Tinglaydi.
	2.5. Guruh sardorlarining taqdimot marosimini o’tkazishlarini tashkil etadi.	O’UM ga qaraydi.
	2.6. To’ldirilgan jadvallarni bir-biri bilan solishtirib, javoblarni umumlashtiradi va xulosa qiladi.	Erkin fikrini bildiradi.
	2.7. Guruhlarni bir-birlarini baholashlarini tashkil qiladi.	Baholaydi.
III-bosqich. Yakuniy (5-minut)	3.1. Mavzu maqsadiga erishishdagi ting- lovchilar faoliyati tahlil qilinadi va baholanadi.	Tinglaydi.
	3.2. Mavzu bo’yicha bilimlarni chuqurlashtirish uchun adabiyotlar beradi.	Yozib oladi.
	3.3. Mustaqil ishlash uchun topshiriq beradi. Keyingi ma’ruza mashg’uloti	O’UMga qaraydi.

tayyorgarlik ko’rishni, ma’ruza matnini o’qib Insert asosida belgilab kelishni aytadi. Keyingi ma’ruza mashg’ulotini o’qish- ni, dokladchilar uchun savollar to’zib kelishni topshiradi. Referat mavzularini beradi, doklad- chilarni taqrizchilarni, opponentlarni belgilab oladi.

1. 
   Ilova