O‘zbekisтon respublikasi

Ruhiy-fiziologik sabablarga: ishning va ishchi holatining hamisha bir xilligi (monotonligi); jadal va yuklanishli jismoniy mehnat tufayli zo‘riqish; odam organizmiga ish joyining ruhiy, anatomik va fiziologik jihatdan mos kelmasligi, charchashi; o‘z ishidan qoniqmaslik; ish beruvchi va ishlovchilar o‘rtasidagi, hamda jamoadagi va alohida shaxslar orasidagi nosog‘lom muhit va boshqalar kiradi.
Iqtisodiy sabablarga: mehnat muhofazasi qoida va talablariga sovuqqonlik bilan qarash; mahsulot hajmini va olinadigan oylik pul miqdorini ko‘paytirishni maqsad qilib olib mehnat xavfsizligi talablariga amal qilmaslik; oylik maoshlarning o‘z vaqtida berilmasligi; mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi qoidalariga amal qilib ishlaydigan ishchilarni moddiy va ma’naviy jihatdan rag‘batlantirmaslik; ish sharoitlarini yaxshilash tadbirlariga yetarli mablag‘ ajratilmasligi yoki ajratilgan mablag‘ning boshqa maqsadlarga sarflanishi va boshqalar kiradi.
Subyektiv sabablarga: ishchilarning intizomsizligi; mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi bo‘yicha yo‘riqnomalar talablariga amal qilmasligi, ularni qo‘pol ravishda buzishi; ishga betob holda, alkogol yoki narkotik mastlik holda kelishi va boshqalar kiradi.

2. Jarohatlanish sabablarni bartaraf qilish uslublari

Ishlab chiqarishda sodir bo‘ladigan jarohatlanishlar va kasb kasallanishlarini to‘la bartaraf etish yoki miqdorini kamaytirish davlat ahamiyatiga ega bo‘lgan masaladir.

Ishlab chiqarichda mehnat sharoitini yaxshilashning, jarohatlanishlar va kasb kasallanishlarini kamaytirishning turli yo‘llari mavjud. Mehnat xavfsizligini ta’minlashda eng yuqori natijaga mehnat muhofazasi masalalarini kompleks ravishda yechish bilan erishish mumkin.
Mehnat sharoitini yaxshilash, jarohatlanishlar va kasb kasallanishlarini kamaytirishning turli yo‘llarini va chora-tadbirlarini quyidagicha guruhlash mumkin: huquqiy-me’yoriy; tashkiliy; texnik; tibbiy-oldini olish; iqtisodiy. Lekin bu bo‘linish shartlidir, Chunki, ishlab chiqarishda amalga oshiriladigan ba’zi chora-tadbirlar u yoki bu guruhga ham tegishli bo‘lishi mumkin [27, 34, 35, 36].