O‟zbekiston respublikasi

Gipnotik uyqu

SHartli reflektorli uyquning alohida turi gipnotik uyqu hisoblanadi. Bunday uyqu odamda vujudga kelishi mumkin. Unga o‗xshash hodisa hayvonlarda, evolyusiya davrida moslashish reaksiyasi, himoya refleksi sifatida xavf-xatar tug‗ilganda harakatsiz qotib qolish ko‗rinishida sodir bo‗ladi. Gipnozning asosida, I.P.Pavlovning fikricha, bosh miya katta yarim sharlarining ayrim sohalarini qamrab oladigan tormozlanish jarayoni yotadi. Bunda yarim sharlarning ancha sohalari tormozlanmasdan qolishi mumkin va shu soha orqali gipnozchi bilan gipnotik uyquga ketgan odam o‗rtasida aloqa amalga oshiriladi. Bedorlik holatidan gipnotik uyquga o‗tish fazalari, bedorlikdan fiziologik uyqu holatiga o‗tish fazalari kabi tavsiflanadi. Farqi shundan iboratki, gipnoz qilinayotgan odam bilan gipnozchi o‗rtasida nutq orqali aloqa bo‗ladi. Gipnozni 3 davrga ajratiladi:

1. 
   mudrash davri, bunda gipnoz qilinayotgan odam gipnozchining gapiga qarshilik ko‗rsatishi, ko‗zlarini ochishi mumkin;
   
2. 
   yuzaki uyqu davri, bunda gipnoz qilinayotgan odam gipnozchining ishontirishiga qarshilik ko‗rsata olmaydi (ko‗zlarini ocha olmaydi);
   
3. 
   somnabulizm davri (chuqur uyqu davri), bunda gipnoz qilinayotgan odam gipnozchiga butunlay itoat qiladi va bo‗lgan voqea va hodisalarni eslab qola olmaydi.
   

Gipnozga moyillik odamning yoshi, jinsi, salomatligi, idroki, charchaganligi va boshqa shaxsiy xususiyatlariga bog‗liq bo‗ladi. Gipnoz vaqtida gipnozchi gipnoz qilinayotgan odamning ongiga ta‘sir o‗tkazadi, uning hohishi bilan hisoblashib o‗tirmaydi, o‗zi hohlagan narsaga ishontiradi.

Ishning bоrishi: Talabalar darsliklar, ilmiy jurnallar, internet ma‘lumotlaridan fоydalanib uyqu va tush ko‗rish fiziologiyasini o‘rganadilar.
Ishni rasmiylashtirish: Talabalar uyqu va tush ko‗rish fiziologiyasi to‘g‘risida seminar yozishadi.

MASHG‟ULOT №: 6. OLIY NERV FAOLIYATI. XOTIRA VA UNING TURLARI.