O‟zbekiston respublikasi

MASHG‟ULOT №:13. INGICHKA VA YO‟G‟ON ICHAKNING TUZILISHI.

Ishdan maqsad: Ingichka va yo‘g‘on ichakning qismlari va qavatlarining tuzilishini o‘rganish.
Nazariy tushuncha: Ingichka ichak me‘daning pilorik qismidan boshlanadi va 3 qismga: o‘n ikki barmoqli ichak, och va yonbosh ichaklarga bo‘linadi. Ingichka ichak ovqat hazm tizimida markaziy urin egallaydi, chunki uning bo‘limlarida oziq moddalar jigarning o‘ti, me‘da osti bezi shirasi va ichak shirasi ta‘sirida oxirgi parchalanish va surilish jarayonlarini o‘taydi. Ingichka ichak qorin bo‘shlig‘ining o‘rta sohasida joylashib, undan yuqorida me‘da va ko‘ndalang chambar ichak joylashgan. Pastki chegarasi tos bo‘shlig‘ining kirish qismigacha yetadi va un yonbosh chuqurcha sohasida yonbosh ichak kur ichak bilan tutashadi. Och va yonbosh ichaklar qorin bo‘shlig‘ida qovo‘zloklar hosil qilib joylashgan. Katta odamning ingichka ichak uzunligi 5-6m, eng kalta va keng bo‘limi o‘n ikki barmoqli ichak, uning uzunligi 25-30sm oshmaydi, 2-2,5 m teng och ichakning uzunligi va yonbosh ichak uzunligi 2,5-3,5 metrni tashkil qiladi.
Yo‟g‟on ichak ingichka ichakning davomi bo‘lib, quyidagi bo‘limlardan iborat:
1. Ko‘r ichak - (chuvalchangsimon o‘simta bilan) 2 Yuqoriga ko‘tariluvchi chambar ichak

3. 
   Ko‘ndalang chambar ichak
   
4. 
   Pastga to‘shuvchi chambar ichak
   
5. 
   Sigmasimon ichak.
   
6. 
   To‘g‘ri ichak.
   

Yo‘g‘on ichak ingichka ichakdan bir qancha belgilari jixatdan farqlanadi:

1. 
   yo‘g‘on ichakning diametri ingichka ichak diametriga nisbatan ancha katta bo‘ladi.
   
2. 
   bo‘ylama joylashgan muskul tolalari uchta lentasimon tasmalarni hosil qilib, bu tasmalarning uzunligi yo‘g‘on ichak uzunligiga nisbatan kaltaroq bo‘ladi. SHu sababli, yo‘g‘on ichak devorida burmalar , gaustralar hosil bo‘ladi.
   

v) yo‘g‘on ichakda qorin pardadan hosil bo‘lgan yog‘ o‘simtalari ko‘p miqdorda uchraydi.
g) yo‘g‘on ichakning shilliq pardasida svorsinkalar bo‘lmaydi, faqat kriptalar va burmalar hosil bo‘ladi. Burmalar yarim oysimon shaklda bo‘lib, gaustralar orasida joylashgan. Kriptalarni soni va xajmi ingichka ichakka nisbatan ancha yuqori bo‘ladi.